Тексты
Вернуться к списку
| редактировать | удалить | Создать новый
| История изменений
| Статистика
| ? Помощь
Mihailova Marina, Jakovleva Natalja.
Kirjavu minun elaigu…
Источник:
Oma mua. № 48, 2021, с. 11
Mihailova Marina, Jakovleva Natalja
Kirjavu minun elaigu…
карельский: ливвиковское наречие
Новописьменный ливвиковский
Toimitukses ruadajes puaksuh tulou tuttavuo erilazienke ristittyzienke. Ylen hyvä mieles on, gu puuttuu paista tavallizen hyvätahtoizen ristikanzan kel. On hänes miliennöy oma, mi koskou syväindy. A aijoitellen tunduu, gu häi on vähästy oman buaban libo died’oin nägöine.
Mennyöl nedälil meil toimitukses gostis oli Jevdokija Ivanovna Smirnova. Häi on sidä sugupolvie, kudual tuli "tirpua suuri syväin".
Jevdokija Ivanovna on rodinuhes Topasjärvel, Nuožarven čupul. Pereh heile oli suuri. Lastu kaikkiedah oli 14 hengie. Jälgimäzen lapsen muamo sai 50-vuodehizennu. Tuatto kuoli vie enne voinua. Sendähgi pieni Dun’oi ei piässyh opastumah. Pidi pienii lapsii kaččuo.
‒ Elaigu minul oli ylen kirjavu, sanelou Jevdokija Ivanovna. ‒ Olis hyvä eliä, kuldua viessata, gu ei ollus voinua. Kahtu kuudu enne voinua minä menin miehele. Ukko oli ylen hyvä. Parembua miesty elaijas en nähnyh. A voinu tuli, ukkuo otettih sinne, minuu ‒ puolistusruadoloih. Ruado se oli jugei. Yheksähsadah grammah leibiä da kuaššah pidi murdua, gu kondiel. Netgi 900 grammua suadih vai peredoviekat. Konzu tuuli jo häilytti, sit kuun aigua annettih huogavuo.
En ni tiedänyh, piäzengo hengih vai en. Voinu se moine on… Kirjutin ukole: "Sinul on oma elaigu, minul ‒ oma. Älä eči, älägo kirjuta. Voit eliä, kui tahtot…" Ajattelin: anna hos häi roih vällänny.
Eigo viäritä, eigo moiti nikedä Jevdokija Ivanovna. Moine oli elaigu, monel oli paha oza. Kai pidi kestiä. Rahvas vai ruattih da ruattih, a "palkua omas ruavos ei pakittu".
‒ Konzu annettih luba jättiä puolistusruavot da mennä ken kunne tahtou, mieleh juohtui Karjal. Parembi meijän muadu nikus et lövvä. Minä omua Karjalua nimih en vaihta.
Tiijustin, ku ukko eläy Puudožas da kirjutin hänele. Häi tuli minulluo. Tahtoi uvvessah yhteh mennä. A minun velli lähti Puudožah kaččomah, kui se sie eläy da sai tiediä, ku hänel on akku da kaksi tytärdy. Erähän kerran tuli ukko ‒ sanoin: "Enämbiä älä tule. Sinun akku da tyttäret nimil viärät ei olla."
Jevdokija Ivanovna tuli Karjalah da myöstin rubei ruadamah. Kenenny vai hänel ei puuttunuh olla: lypsäjänny dai školas kabrastajannu, keittäjänny dai laukas myöjänny. Elaigu jatkui:
‒ Ruavoin opastajien opistos. Nuori tyttö sai lapsen ukottah da ei tahtonuh ottua sidä. A tyttöine se, kudai lapsen sai, oli ylen hyvä, dai tuatto lapsen hyvä oli. Lapsigi oli moine čomaine. Minä piätingi ottua sen. Nevvuo menin kyzymäh čidžil. A se sanou:
‒ Sua iče, hos ukottah, ga sua. Se rodieu sinul ičelles oma lapsi.
A kuibo ukottah suat. Mietin miehele mennä. Tämä kui juohtui mieleh ‒ hedi sulhazii löydyi. A minä vie valličen: tämä on humalniekku, se ‒ vahnu, eräs jo oli naizis…
Dai löydyi Jevdokija Ivanovnal pädevy sulhaine, kolmietostu vuottu nuorembi. A hänel silloi oli 44 vuottu.
‒ 45-vuodehizennu sain poijan. Hänen periä olengi moine nuori da hyvä kaččuo. Poigaine avvutti pitkäkse jiäkse jiäjä čomannu da hyväluaduzennu.
Hyvä oli eliä, ga ukko rubei humaloiččemah. Pidi vallita: ukko-viinanjuoju libo rauhažu elos poijal. Tuli erota ukos.
Poigu kazvoi, ihaškoitti muamua. Armien sluužii. Tuli aigu ‒ toi kodih nuoren mučoin. Ga eibo voidu eliä yhtes kois kaksi emändiä:
‒ Rubien minä tundemah: tiel olen. A nevesky ylen hyvä minul on: emändöijä maltau dai sovrem’onnoi on, ravei moine…
Iče menin bahadel’n’ah. Ruvennuzin riidelemäh neveskänke ‒ vai pahuttu tulis poijal da vunukoil. A minul yksikai on kus eliä. Elos on eletty. A nuoril se vai algau.
Dai otettih Jevdokija Ivanovnua bahadel’n’ah:
‒ Sie minul on hyvä olla. Gostih puaksuh kävyn omielluo. Kačon, hyvin eletäh ‒ minulgi rauhu on.
Meil pidäs opastuo nengozih ristikanzoih kaččojen. Opastuo ellendämäh niilöi ristikanzoi, kuduat ollah sinunke rinnal da eliä muga, gu lähembäzelgi hyvä olis.
OMA MUA, 1995