ВепКар :: Тексты

Тексты

Вернуться к списку | редактировать | удалить | Создать новый | История изменений | Статистика | ? Помощь

HIRVEN HIIHTÄMINE

HIRVEN HIIHTÄMINE

карельский: ливвиковское наречие
Новописьменный ливвиковский
Hirvi on Karjalan meččien suurin elätti. Meijän tazavallas hirvie on enämbi suvipuoles, migu pohjazes. Hirven rungan piduhus voi olla kaksi puolenke metrii da se voi painua 400 kiluo. Hirvet eletäh pienil joukkoloil, poikkevuksennu ollah vaiku aiguzet ižä-hirvet, kudamat hätken aigua voijah eliä yksitellen. Hirven nahku on harmuan-muzavanruskei, jallat ainos ollah valpahembat rungua. Aiguzil ižähirvil jo jälles enzimästy vuottu kazvetah sarvet, kudamii net joga vuottu talvikuul libo pakkaskuul lykätäh iäre.
Talvel hirvet syvväh havvu- da lehtipuuloin kuordu, huavan, pajun da pedäjän vezua. Kezän aigua hirvien syömizenny ollah vihandat kazvit: filipendula, hormu, vil’l’ukazvit, čuloi, šaraheiny, bretkoi, buolu da muut. Kiimuaigu hirvel algavuu elokuun lopus da loppehes ligakuun allus. Hirvel rodieu yksi libo kaksi, harvah kolme poigua. Emähirvi rubieu kandamah sulakuun lopus da poijat voijah eliä muamanke vie silloi, konzu niilöil menöy toine vuozi. Emähirvi voi imettiä poigii nelli kuudu, ga kahten kuun ijäs net jo iče maltetah syvvä heiniä. Hirvi on kallis mečästyselätti. Sen suandah ollah omat rajoitukset. Joga vuottu Karjalas meččuijah läs 700 hirvie. Hirvien luvun vähenemizeh vaikuttau hukkien suuri lugu da zakonatoi mečästys. Äijy hirvie sežo kuolou dorogal, ku puututah mašinoin alle. Vuvven 2017 talvilugemizien mugah Karjalas oli 19,5 tuhattu hirvie.