Тексты

Seppänen Tatjana . Priäžäläine urhomies. 1

подкорпус: публицистические тексты

Источник:

Oma mua. № 37, 2023, с. 4

Seppänen Tatjana

Priäžäläine urhomies. 1

карельский: ливвиковское наречие
Новописьменный ливвиковский

Pakkaskuul
vuvvennu
2024 rodieu
100 vuottu
Nevvostoliiton
urhomiehen
Marija Melentjevan roindas
. Oma
Mua
-lehti
da
Priäžän etnokul’tuurukeskus pannah
allun
kirjutuksile
, kudamis
ruvetah
sanelemah
tundietun omamualazen
elokses
da
urhotevos
.

Tulien
vuon
24. pakkaskuudu
rodieu
100 vuottu
Priäžäs rodivunnuon Nevvostoliiton
urhomiehen
Marija Melentjevan roindas
. Äijät
priäžäläzien sugupolvet
on
kazvatettu
Marija Melentjevan urhotevon
ezimerkil
. Myö
čopakosti
säilytämmö mustuo
omas
urhomiehes
. Ainavol
Priäžän kylän
školal
jo
vuvves
1945 on
Marija Melentjevan nimi
, hänen
nimi
on
annettu
erähäle
kylän
keskusuuličale, histouriellizeh
puustoh
on
azetettu
hänen
mustopačas
, kudaman
luadijannu
on
tundiettu
kivenvestäi Leo Lankinen. Marija Melentjevale on
omistettu
Priäžän školan
Bojukunnivon muzein
eräs

ozuttelulois
. Se
on
tärgei
, ku
histourielline
musto
nägyy
ainehellizis
objektois
, ga
vie
tärgiembi on
omamualazien
elävy
musto
. Myö
panemmo
rattahile
kirjutussarjan Marija Melentjevan elokses
da
urhotevos
, ku
vai
vois
enämbi
rahvastu
tiijustas
nuores
tiijustelijas
, kudai
oli
kuadunuh
Suuren
Ižänmuallizen voinan
aigah
bojutehtäviä täyttäjes
.

NEVVOSTOLIITON
URHOMIEHEN
ARVONIMI

Syvyskuun
25. päivänny
rodieu
80 vuottu
, kui
Marija Melentjevale oli
annettu
Nevvostoliiton
urhomiehen
arvonimi
. Suuri
rouli
tulien
urhomiehen
luondehen
kehittymizes
oli
školal
. Kai
Nevvostoliiton
školaniekat oldih
silloi
pionieroinnu da
komsomolah kuulujinnu. Nämmä
nuorižoyhtistykset harjaitettih
lapsii
suvaimah ruadua
, autettih
heile
ozuttua
omassah
johtajien
, ielolijoin
hyvii
puolii
, opastettih
olemah
ystävinny
da
hyövyllizinny
omale
muale
. Marija jo
nelländes
kluasas
opastujes
yhtyi
pionieruyhtistykseh, oli
aktiivizennu
pionierannu – otti
ozua
mieliruadoloih
, piirusti
seinylehtie
, ruadoi
pikkarazienke
.
Hyväs
opastundas
da
pionieran aktiivizes
ruavos
Marija Melentjeva yhtes
toizien
Karjalan
školien
opastujienke
oli
palkittu
– opastujat
suadih
kävvä
Vienanmeren-Baltiekkumeren kanuavale
. Sih
nähte
sai
tiijustua
vahnan
, vuvven
1936 lehten
kuvas
. Nenga
mustelou
sidä
ajelustu
Z. V. Morozova Jessoilaspäi (hänes
kirjutettih
tieduo
vuvvennu
1989): "Vuvvennu
1936 minä
opastuin
Korzan školas
kaheksandes
kluasas
. Opastuin
hyvin
, olin
aktiivizennu
yhteiskunnallizis
ruadolois
, sen
periä
minuu
palkittih
da
myö
saimmo
kävvä
ekskursiele
Vienanmeren-Baltiekkumeren kanuavale
. Silloi
se
oli
harvinaine
, ylen
suuri
da
tärgei
palkičus. Meijän
joukos
oli
Marija Melentjeva. Petroskoin
raudutieazemal meidy
fotokuvattih
. Junal
myö
lähtimmö
Belomorskah, sie
meidy
istutettih
KARL MARKS -laivale
. Minä
igänäh
en
nähnyh
laivua
, sendäh
minule
se
ozuttihes
koikse
. Sanoin
sih
nähte
Marijale. Myö
nagroimmo
, ga
nikelle
sit
emmo
sanonuh
. Marija magai
ylähäzel
pualičal
, minä
alahazel
. Huondeksel
myö
lähtimmö
ajamah
kanuavua
myöte
. Oli
mieleh
kaččuo
, kui
avavutah
vorotat, kui
vezi
nouzou
da
heittyy
salbavolois. Marija oli
eloksensuvaiččii
tyttöine
, vessel
da
nikonzu
ei
olluh
vaikkani
, ainos
vai
saneli
minule
, midä
tiezi
."
Kyläläzih
tyttözih
niškoi
, kudamat
harvah
gruuzumašinoigi oli
nähty
, moine
matku
junal
da
laival
oli
erinomazennu
da
unohtumattomannu matkannu
. Dai
iče
kanuavu
, kudai
oli
avattu
laivukullendah niškoi
vuvvennu
1933, oli
Nevvostoliiton
kaikkien
rahvahien
ylbevyksenny
. KARL MARKS -laivu
oli
enzimäzii
laivoi
, kudai
kulgi
Oniegujärven da
Vienanmeren yhtistäjän Vienanmeren-Baltiekkumeren kanuavan
yheksäs
salbavos läbi
.