Тексты
Вернуться к списку | редактировать | удалить | Создать новый | История изменений | Статистика | ? Помощь
Nadežda Vasiljeva. Karjalaisella naisella on kaunis šielu
Nadežda Vasiljeva
Karjalaisella naisella on kaunis šielu
карельский: собственно карельское наречие
Новописьменный севернокарельский
Kun
mie tulin Ol’ga Nikolajevnan luokše , häntä koissa ei ollun : piäšyovi ei ollun lukošša , ka koputtamiseh niken ei vaššannun .Moušot ei kuule , ajattelin mie ta aššuin šiämeh etuhuoneheh , ka šeki ei tuonun tulošta – koissa niketä ei ollun .
Mie piätin jatkua eččie talon pihalla .Še oli puhaš , kunnoššettu ta tilava .Polun piällä oltih puiset šiltaset ta niitä myöten aššuin halkoliiterih .Šieltä ni löyty miun "ečittävä ": Ol’ga Nikolajevna juštih pinosi halkoja .
‒ Vuota šie vähäsen , šano hiän miula , tiälä vähäsen jäi . Pitäy keritä panna kaikki halot , ennein kuin Nataša tulou ta tuaš rupieu milma kiruomah , jotta vaikieta työtä ruavoin .A miun vet pitäy liikkuo , en voi istuo kiät rississä , mitein vain olla ruavotta ?
Nataša on yksi Ol’ga Nikolajevnan tyttäristä .Kyllä , oli liijan rohkiešti šanottu , jotta tytär rupieu kiruomah , vet on šelvä as’s’a , kuin vaikie kirota ihmistä , kumpasella on luja ta šinnikäš luonneh .Još karjalaini piätti ruatua mitänih et millänä keinolla šua epätä häntä ruavošta .Juštih šemmoni luonneh autto naista keštyä oman kohtalon kaikki vaikeukšet .
Ol’ga Nikolajevnan elämä oli vaikiena , šamoin kuin šen šukupolven monella ihmisellä .Hiän on šyntyn talonpoikien pereheh Kalevalan piirin Haikol’an kyläššä .Vielä lapšena ollešša autto vanhempie koti - ta taloušhommissa .
OL’GAN VAIKIE LAPŠUŠ
Vuuvven 1941 kešäkuušša taloh tuli šota .Pieni Ol’ga ei voinun šilloin ymmärtyä , mintäh muamo itki ta mintäh tuaton näkö oli niin ankara , kun kuorma-auto tuli ottamah heijät ta ruttoh pakatut tavarat .Šeiččemenvuotini tyttö ei ymmärtän šilloin šanua "šota ", a tie evakkoh tuntu mukavalta matalta .Tämä pitkä matka oli Ol’ga Nikolajevnan enšimmäisenä käršimykšenä .
Arhankelin alovehella pereh ajo muutoma kuukauši , matašša oli pitkie šeisatukšie .Šilloin muamo šynnytti pojan , kumpani kotvan ajan piäštä kuoli , a tuatto , kumpani šyötti koko perehen otettih ruatoarmeijah .Elämä vierahalla mualla oli vaikiena , hyö ei tiijetty venäjän kieltä ta jiä tih eloh vain vaikiella ruavolla .
‒ Meijän muamo muokkasi lampahien nahkoja , kumpasista šiitä ommeltih turkkija Ruškien armeijan šotilahilla . Myö auttoma häntä mitein vain voima .Leipyä meilä annettih vähän , elimä näläššä .Vuotena 1943 muamo kuoli , še oikein ruttoh tapahtu , vain yheššä päiväššä hiän kuoli .Myö čikon kera joutuma lapšien kotih , šielä oli lämpimämpi ta ruo kua enempi annettih .
Konša tuatto tuli ottamah meij ät , lapšien kojin ruatajat šanottih , jotta hiän jäis šinne , Arhankelih , ka hiän puaššiutu kotimualla , omah kyläh Haikol’ah , mih myö tulima jo Voiton jälkeh , muisteli Ol’ga .
ELÄMÄ TA RUATO KALEVALAŠŠA
Karjalašša Ol’ga otettih Uhtuon internattih .Šielä hiän eli ta opaštu .Hiän lopetti nellännen luokan ta tuli kešälomalla Haikol’ah , a koissa oli uuši emäntä ta pieni lapši .Kohta tuatolla šynty vielä kakšoispojat ta šiih Ol’gan opaššuš loppu , piti myöštyö kotih auttamah hoitua lapšie .
Ol’ga kašvo aikuhisekši ta piäsi keittäjän kurššilla .Ammatti oikein autto häntä elämäššä .
Ol’ga šiirty elämäh Kalevalah ta tapasi tulijan miehen .F’odor oli huomattava ta oikein ruataja priha .Hyö mäntih yhteh ta heilä on šyntyn enšin Tat’t’ana , šiitä – Nataša ta šiitä vielä nellä lašta .Piti hoitua heitä ta še vuati äijän rahua .Ol’ga Nikolajevna iče ompeli vuatteita lapšilla , tikutti šukkie , kintahie , pušeroja .
Jotta tienata rahua naini mäni ruatamah paikalliseh himleshosih .Miehen kera hyö šuatih pihkua .Jotta ylittyä šuunnitelman hyö elettih mečäššä kuukaušie .Šytämeššä aina oli kipu ajatukšešta – mintäh lapšet šielä eletäh ?Huolimatta perehen hyvistä palkoista oli piätetty , jotta kašvajat pojat ta tyttäret ollah rahua kallehemmat .
F’odor jatko ruatua kuljettajana , a Ol’ga Nikolajevna ruato Kalevalan rajavartijan joukon talouvešša .Hänen ruavon aikana še tuli parahakši ta häntä aina kunnivoitettih .Ol’ga Nikolajevna aina čuipotteli , kun juhlapäivinä häntä palkittih hyväštä ruavošta .Vanhemmat voitih antua omilla lapšilla hyvä koulutuš , opaššettih heitä ruatamah ahkerašti .Poikien ta tyttöjen avulla hyö kehitettih omua taloutta , kumpasešša oli lehmä , poršahie , kanoja .Kotitalouš monta kertua oli palkittu piirissä ta tašavallašša .
Lapšet kašvettih , heilä ilmeššyttih omat perehet ta Karhuset mäntih eläkkehellä .Kohta Ol’ga Nikolajevna jäi yksin .Kotitaloutta hiän ei voinun hoitua .Ka ruatoja ta hommie ei tullun vähemmin .Kešällä hiän hoitau peltoruatoja , talvella tikuttau .
Ol’ga Nikolajevna on šukkien tikuttamisen muasteri .Hiän tikuttau kaunehie ta kirkkahie šukkie oikein ruttoh .Erikoisina šukkina ollah lappalaiset šukat , niitä oikein tykätäh monilukuset yštävät ta šukulaiset .Nuapurit ta kyläläiset tilatah šukkie , šanotah , jotta niissä kylminä talvinaki on lämmin , ne on tikutettu rakkahuolla .
Kohta Ol’ga Nikolajevna Karhunen täyttäy 90 vuotta .Omašša elämäššä hiän opaštu kunnivoittamah ta rakaštamah elämyä , omie heimolaisie , tuttavie ta tuntomattomie ihmisie .Hiän opašti šiih omie lapšieki ta uškou , jotta šillä löytyy paikkua nelläntoista punukan ta viijentoista pravopunukan šyväimissä .Šemmoni on Ol’ga Nikolajevna – karjalaini naini , ahkera ruataja , ämmö ta pravoämmö , kumpasella on kaunis šielu .
Karjalaisella naisella on kaunis šielu
карельский: собственно карельское наречие
Новописьменный севернокарельский