Тексты
Вернуться к списку | редактировать | удалить | Создать новый | История изменений | Статистика | ? Помощь
Nikolai Zaitsev. Luadogan lahju
Nikolai Zaitsev
Luadogan lahju
карельский: ливвиковское наречие
Новописьменный ливвиковский
Išku-uudine (ainavo
Ven’al ) rodih vahnan laivan löydämine Luadogan rannal vuotoropan jälles Ustje-Nurmoilan kylän lähäl ligakuus vuvvennu 2009.Tiettäväine , se ei ole kogonaine laivu , ga onnuako sen suurin vuitti on pyzynyh yhtes , hot’ kilometrin matkan hiekkurandua pitkin löydyi läs kahtukymmendy laivah kuulujua veššii .Löydyi mostu miestygi , ket kačottih löytys omua hyödyy .
Huhut sih näh mendih loitos da äijy kaikenualastu rahvastu kävyi sidä laivua kaččomah .Kižimuzein rauhoitetun alovehen vahnembi tiedomies Jurii Mihailovič Naumov sanoi : "Tämä on ainavoluaduine lahju Anuksen alovehel .Ozuttahes , ku sen piduhus pidi olla 30 metrii da levevys läs 7 metrii .Sen valmistus aijoittuu aigah enne kaheksandentostu vuozisuan loppuu .Ga nämmii aldoloin levitettylöi laivan ozii ei sua kerätä ičel .Nämmä kai ollah muzeinoit arvokkahuot ".
Petroskoin histouriellis-kul’tuurizen keskuksen johtajan Viktor Dmitrijevan mugah tämä on laččupohjaine kauppulaivu , onnuako se voibi olla silloi vojennoinnugi laivannu .
– Panturit , nägyy , ollah korvendetut , tälleh poltettih puun kuori . Suuret balkit vestettih siliekse kirvehel , kuduat kiinitettih yhteh pajas tavottuloile nellisärmäzil nuagloil .Tarkah miärätä laivan malli voibi vai azientiedäjän tutkimuksen jälles , sanoi Viktor Dmitrijev .
– Ei kannata tarkah sellitellä , mitus tärgei on säilyttiä tämä Anuksenlinnan vuozipäiväkse tuodu Luadogan lahju . Azii pyzyy kiini sit , kui suaha mahto nostua da suattua laivu taldeh .Se pidäy luadie järgieh , eiga sygyzyn vuotoropat voijah sen vediä järilleh Luadogah libo murendua , gu se hätken kelluu vien piäl .Onnuako ielleh aigua menettiä ei sua .On olemas mondu variantua kui lujittua laivan puusylet , kui nevvottih Itualien tiedomiehet : "Ei sua sidä vediä kuivale enne lujitusruaduo , muite se kuivu tila yllyttäy puun lahuomizen-hiildymizen .Vältämättäh pidäy panna Anuksen piirihallindon , muzein da MČS :n väit yhteh .Se on omaluaduine lahju , gu säilyttiä tulieloile polvile da todeh voibi tulla Anuksen alovehen brendakse , sanoi Anuksen muzein johtajannu olluh Natalja Nikolajeva .– Tänäpäi-huomei vastavummo Alavozen piämiehen N . I .Pitelinan vallittuloin deputuatoinke .Paginan aihe roih laivan nostamine da sen suatto säilytystilah .Tänäpäi vuotammo Piiterin ečindyekspedicien tulendua Alavozeh .Omaluaduine löydö voibi todeh tulla Anuksen alovehen brendakse , sanoi Natalja Nikolajeva .
Paginanjatkai Inga Gurilova silloi sanoi : "Tämä löydö on annettu meile sih niškoi , gu tarkastua , mih myö kygenemmö ."
Yhtel aigua tämänke tapahtui tulo Anukseh Ven’alazen ekspedicien Pedri Suuren Tiedokunnan "Ordenan Pam’at’ Baltiki " Vojenno-istoričeskoin akademien akademiekan-kontradmiralan Konstantin Antonovič Šopotovanke .
– Teil pidäy ellendiä , ku vältämättäh pidäy säilyttiä omaluaduine laivu , kuduan verdastu ei ole . Tiettäväine , ku työ tahtonetto , ku teij än vahnan Anuksen histourii olis täyttynyh vie yhtel merkillizel eksponuatal .Vie kuu tagaperin laivu virui lujah juuttunuh hiekkah .Tänäpäi jo se kellui vien piäle , buitogu , arvellen : maksaugo jiähä täh ?sanoi akadiemiekku Šopotov .
LAIVAN OZA : MIDÄ IELLEH ?
Suovattan 12.tuhukuudu vuvvennu 2010 Anuksen hallindon piämiehen tilois oli vastavus Itualien tiedomiehienke : Džammarko P’ačenti (Atrium-biznesan piämies ) da Candro Parrinello (Florencien yliopisto ), kus paiči G .A .Otstavnihinua oldih Anuksen hallindon piämiehen sijahine O .F .Tervo , Anuksen muzein johtai N .V .Nikolajeva , Karjalan tazavallan kul’tuuruministerstvaspäi I .V .Pavlova da muut kiinnostunnuot ezittäjät .Tapahtuman piäpaginannu oli ainavo mieli – laivan korjuamine , kudai oli vuotoropan aigah joudunuh Luadogan rannale Nurmolan kylän lähäle .
Itualien tiedomiehet pandih merkile , ku Konventan mugah (UNESCO , 2001) tämä laivu kuuluu muailman kul’tuurizeh meriperindöh da laččupohjazen laivan rakendamisperindöh pohjazel Ven’an alovehel .
– Onnuako laivua märränny ei sua hätkie pidiä . Sen sylet voijah lahota da aijan myödäh , se voibi hävittiä laivan historiellizen kallehuon , sanoi Candro Parrinello .
– Ottajen huomavoh laivan kul’tuuru-histouriellistu arvuo , Džammarko P’ačenti da Candro Parrinello pietäh kaikis tärgevimänny tehtävänny kerätä laivan hajalleh levitetyt ozat randua myöte da restauriiruija da suattua se muzeinoih kundoh . Nygözil standartnoloil tavoil : on hyvä mahto lujittua puun sylet tarvittavil ainehil .Vai tälleh voibi azettua algavunnuon puunkuiduloin lahuomizen da säilyttiä se muzeiezinehenny tuliele polvele .
Atrium-biznesal on bohattu monipuoline kogemus nengomien objektoin restauroičendas da muzeinezinehekse valmistamine , sanoi Candro Parrinello .
Itualien dovarišoin piätöksen mugah ei pie piästiä puun täytty kuivandua – hiildymisty .Puun kyllästämine pättävil ainehil pidäy luadie vuvven – kahten aigah .Ga probliemu on sit , gu tämän laivan restauriiruičendu vuadiu suuret varat , nenga 24 miljonua rubl’ua .On ellendettävy , ku nengomua dengumiäriä rajonan b’udžietas ei lövvy , sentäh oli piätetty liittyö tazavallan libo federuallizeh programmah .
Paiči tädä Itualien dovarišat valmistettih oman nägökannan muzein ekspozicieh nähte , toizin sanoin , kui da kuh kohtah se voibi azettua kačottavakse .Gost’at ehoitettih laivu sijoittua Anuksenlinnan puustoh jogirannan rinnale , projektan mugah – st’oklazeh tilah , mi andau mahton kačella sidä eri puolil ulguopäi .Nenga tämä ekspozicii voibi yhtistiä puuston sobivah ekskursieh , gu yhtes ollah Jekaterina II škola , muzei , poikkimenendy Mariam-suarele , kus on Pyhä Smolenskoin kirikkö .Täs teil ollah hyövyllizet mahtot yhtistiä tämä jogirandu .
Tiettäväine , kaikkeh täh pidäy panna ei yksi vuozi ruaduo da mondu miljonua dengua .Onnuako , gu työ oletto ylbiet oman muinazen histouriellizen Anuksen linnan turizman kehittämisty , ga tädä ideidy ei sua hyllätä Suvi-Karjalas .Täh nähte paistih Anuksen piirin piämies G .A .Otstavnihin da hänen sijahine O .F .Tervo .
On kulunuh vuozii .Luadogan lahju silloi oli arvostettu kuulužil tiedomiehil da heijän arvokkahil sanoil , ga sentäh laivah nähte tänäpäi ei ole kuulunuh nimidä .
Piätin čokähtiäkseh Anuksenlinnan muzeih da kyzyö : "Mitus sen laivan oza tänäpäi on da kus se on ?On kulunuh kymmene vuottu ".
Muzein virgunaine vastai : "Se laivu on nostettu .Tänäpäi se on riičitty da lujitettu tarvittavil minerualuainehil .Se on sijoitettu Sportinventar’-fuabrikan kuivah tilah ".
"Sit roih meile Suvi-Karjalan merkičykselline brendu ?" himoitti kyzyö .
Muzein virguruadai vaikkani nostaldi olgupiät ...
Luadogan lahju
карельский: ливвиковское наречие
Новописьменный ливвиковский