ВепКар :: Тексты

Тексты

Вернуться к списку | редактировать | удалить | Создать новый | История изменений | Статистика | ? Помощь

Mikko Remšu. Näistä kala-aseista. 2

Mikko Remšu

Näistä kala-aseista. 2

карельский: собственно карельское наречие
Новописьменный севернокарельский
Kaikkie oli hänellä šattun tuaš tämänki loman aikana. Eryäš tapahuš oli ihan eriskummallini. Šiitä hiän kerto miula täh luatuh:
Venehtä Yläjärveh kiertyässä onkittelin vähäsen aikua Hourinniemen piäššä.
Pois lähtiessä, kun rupesin jo juakkerie noštamah, šiih juakkerih ottau ta tarrautuu hauki. Šiinä šai ährätä hyvän rupieman, ennein kuin šen verran šelvisi näkyvih, jotta ei še koko juakkerie ollun ynnäh niellyn. Šuupieleh oli mato tarttun. Mi lienöy keppi niise oli šillä loitompana šuupieleššä. Oiskohan še meinannun šen kepinki šyyvvä? Šillä hauvilla oli kačo liättie. En ole nähnyn enkä kuullun moista haukie olijankana!
Mie tuaš kyšelömäh:
Šaitko hoš šen?

Šain, kuin šei! Šinne jäi ta hoš pisynöy šiinä ilmasen ikäh. Kuottelen hoš kuin, no en nimillä šua šitä juakkeriekana šuupieleštä pois. Viimein šivoin juakkerinuoran rantahakoh ta läksin tänne apuo šuamah. Mänin hvatierah. A šielä stolalla vuottau kiirehellini šähköšanoma. Huomena pitäy, muka, olla jo työmualla. Mitä ollou ylen tärkietä asieta. Männä pitäy. Niin, jotta šiih še hauki nyt jiäy miušta nähe. Suali on vain uutta juakkerie. Vaikka šanoinhan mie ŠuarenOhvolla, jotta mänis ta joukon voimalla kiskois pois še juakkeri, kun haukih ei väkie riittäne.
A još še hauki kerkieyki piäššä pakoh, mie arvelin.
No nyt šillä on kakši valtua valita niin, kuin Irosen Iivanan lampahalla. Še Iivana kun oli eryähičči ruvennun kiireheššä vellelläh lammašta tappamah. Velimieš oli savottah lähöššä, lihat piti šuaha matkah. Iivana vejälti lampahan pellolla. Hänellä šanotah:
Šivo paččahah kiini.

Iivana nakramah:
Kyllä näissä koprissa pisyy, a kun ei pisyne, ni mänkäh!

Paukkasi lammašta hamaralla piäskul’l’uh ta alko nylkie. Ei vain muistan piätä pois leikata. No lammaš möllötti aikah tainnokšissa ta hyppäsi šiitä pistyh, ta täyttä laukkua pakoh. Ukko jälkeh pijellen nyletyštä nahkan laijašta kiini. Pientarella šuate juoksi, no šiih lankesi. A lammaš männä porotti pahua jiätä myöte šuorah joven toisella puolen. Šamai hauvilla: kun pisynöy ni pisykkäh, kun männöy ni mänkäh!..
Auto näky olijan jo lähöššä. Vesiperä puristi kättä ta lupasi starinoija toičči lisyä. Mie jäin aprikoimah, jotta onko šiitä Ohvon kutalehešta tolkkuo šemmosen otukšen šuajakši.
Kakši pätöistä päivyä käveli Ohvo kylyä pitin starinoimašša šiitä hauvista. A šillä aikua šamasešta hauvista alko jo olla ihan tosi hätä. Pahkašuarešta katuo karahti kerrallah kahekšan lammašta. Oli nähty, jotta lampahat uitih Hourinniemeh päin. Šieltä naiset lähettihki niitä eččimäh. No ei hyö niitä kuitenki löyvetty. Eryäš šiih šanuo mälähyttäy:
Hoš ollou še Vesiperän hauki šuuhuš šyönyn!

Ei šitä moni tovekši ottan, no oli niitäki, ken piätteli, jotta "mäne ta tiijä". Kun olis jiänyn hoš mitä merkkie, vaikka yksi šaparoraiska ois löytyn!
Kolmantena piänä Ohvo mäni pojallah armeijahläksijäisiksi šiikua šuamah. Hauvin pyyvvyššännän jätti šen tähe toisekši päiväkši. Ohvo ei kalalla olleššah äkännytkänä, kun jo pimeni. Ukolla tuli kiireh, kun ennein auton lähtyö piti kotih piäššä. No hiän ajua täryyttäy pimieššä šuorah, šummanmutikašša yli matalikkojen niemeštä niemeh. Vot šiinä Hourinniemeššä hänellä konehen potkuri tarttu, kuin nuaklittu mih lienöy. Veneh ei piäše ni šinne ni tänne. Ei šiinä auttan muu, kuin ruveta veještä haparoimah, mih še potkuri, muka, tarttu. Käteh šattu šeiväš.
Šeiväš liikku, ihan kuin olis elävän kiäššä, Ohvo šelitti miula myöhempäh. Šiitä alko noušša ylähäkši ičeštäh. Lašen toista kättä šyvemmällä veteh. Löyvän jo nuorakši punoutunehen verkon mutkan. Šiih še potkuri oliki tarttun. No annaš olla. Juštih kun olen potkurie šelittämäššä, šeiväš šuimaštautuu tuaš, kuin horman viemänä veteh. Olen jo männä šen myötä ičeki järveh. Kuin lienöy šain, kuin šainki potkurin irallah. Nyt pitäy šuaha tietyä, mi vetelöy verkkuo. Lapan šitä, kuin nuorua. Käpryt ta kivekšet šekasin. Vejän šitä kuin voimalla. Še on jykie, kuin kivi. Lopulta noušša möllähtäy vejen piällä puitto kahekšakši halattava petäjähonkahauvin piä. Kitaki oli leviempi hyvän liävän ovie...
Oli šiinä Ohvolla oltavua, kun piäsi tolkullah, jotta šiinä še nyt on Vesiperän jättämä hauki. Hyvyä kokuo oliki kun kokonaisen verkon oli niellyn marahaš kalon’eh päivin’eh. Šai šiinä Ohvo toisenki kerran nenyä niistyä ennein kun verkko oli lapettu veneheh hauvin marašta.
Šiinä lopputiimašša hauki meurahti šikäli, jotta Ohvo venehineh lennähti melkein kuivilla. Nyt ei Ohvokana enämpi muuta ajatellun, kun šuaha še hauki irallah juakkerista. Anna mänöy matkahaš näistä rahvahan riähistä! Ohvo löysi šen havon, mih Vesiperä oli šiton juakkerinuoran piän ta alko šiitä vetäytyö nuorua myöte juakkerih ta haukih päin. Varauttihan še, još še hauki tuaš häyrähyttäy. No ei! Juakkeri oli jo tyhjä, hauki oli ollun männyn mänöjäh meuruttuah oman aikah juakkerissa.
Še juakkeri on Ohvolla tallella nytki. Ei hiän šiitä hauvista pahoillah ollun, ta miksi olis ollunki, kun šiitä ei piitannun iče pyytäjäkänä, vain mitäpä še Vesiperä olis šiitä šen kummemmin piitannun? Hänellä kun on vielä nytki šitä toissakešäistä ahventa. On vierahillaki varoin. Ta voipi hiän tätä haukieki lokšuttua, kun hyvällä tuulella šattunou olomah. Vain ken še tietäy, konša hiän on hyvällä, konša pahemmalla piällä.