Тексты
Вернуться к списку | редактировать | удалить | Создать новый | История изменений | Статистика | ? Помощь
Popova Irina . Ozakaz statj. Kut olen tedištanu ičein ezitatoiš
Popova Irina
Ozakaz statj. Kut olen tedištanu ičein ezitatoiš
вепсский
Младописьменный вепсский
Iče
olen vepsläine , elän Petroskoiš .Minun tatoi , Nikolai Nikonovič Popov , sündui Šoutjärves vodel 1931 vepsläižes perehes .Baboi da dedoi , Nikon Vasiljevič i Anna Sem’onovna (norudes Kurikova ) Popovad , tegiba svad’ban vodel 1921.Hö eliba Šoutjärven Pagast-küläs , kus sünduiba-ki heiden koume vanhembad poigad – F’odor , Aleksandr i Nikolai – da tütär Zoja .No 1930-vozil pereh sirdihe Kondopogalidnaha , kus sündui völ üks’ poig , Vladimir .Konz zavodihe voin , dedoi da vanhemb poig F’odor mäniba frontale , a baboi lapsidenke evakoitihe Uralale , Permin agjaha .Sil aigal baboi oli kohtukahan norembal poigal , Jurijal , kudamb sündui voden 1941 augotišes , jo pagovendan aigan .
Perehen istorijas da ezitatoiš mö tezim vähän , läz’ nimidä .Tezim vaiše , miše dedoil oli vel’l’ Mihail da sizar Jekaterina , kudamb eli monastiriš .Mugažo tezim , miše ken-se ezitatoišpäi oli papin .Konz olin penen lapsen , baboinnoks da dedoinnoks adivoihe tuleskeliba Petroskoišpäi dedoin vel’l’ Mihail da tatoin bratanad i sestrijad .Minun vanhemb sizar muštab heid ani hüvin , a minä en .Sem’onovna-baboil (muga mö händast kucuim ) oli sizar Tatjana da velled Mihail i F’odor .Opalaks , konz baboi da dedoi oliba jo kolnuded , kosketimoiš heimolaižidenke harvemba , a konz elospäi oliba lähtnuded vanhembad-ki , ka mugoine-ki kosketuz kadoi .Nügüd’ žalleičem siš , miše em olnugoi küzunuded baboil da dedoil heiden edeližes elos i em olnugoi kaičenuded muštho perehen istorijad .Nacein , äjil ristituil tegese muga .Konz oled nor’ , sinai om toižid melentartusid , i vaiše oldes aigvoččen zavodid meletada ičeiž juriš .
Laps’aigan en tedand da en kulend vepsän kel’t .Tatoi el’genzi vähäižen da mušti erasid virkehid , no hän iče ei pagižend vepsäks : konz tatoi sirdihe Kondopogaha , dedoi kel’di händast pagižemaspäi vepsän kelel .Nägub , nece kaik oli sil aigal , konz voden 1937 jäl’ghe vajehtihe valdkundan politine pol’ , mi koski vähäluguižid igähižid rahvahid , i vepsän pagin kel’tihe .Möhemba-ki , konz poigad oliba jo nainuded , baboi sanui : "Kaik minun milläd oma venälaižed , i sikš tariž pagišta venäks ".No erašti , tuleskeldes heimolaižiden adivoihe tules-keldes , hän kaiken-se johtuteli ičeze kodikel’t i oli voimuz kundelta vepsläšt paginad .
Voden 2020 vilukus ani muite tedištin , miše Petroskoiš Karjalaižiden , vepsläižiden da suomalaižiden kel’keskuses sätas vepsän kelen kursad , i sid’-žo kirjutimoi niihe .Minä mel’düin opendamižehe – nacein , sihe painastiba jured da genad .Minei oli melentartušt kaik : vepsän kel’ , vepsläižiden istorii , kul’tur da veroid .Ühtnin erazvuiččihe konkursoihe , "Vepsän kul’tursebran " azjtegoihe , kävuin "Vepsläižed besedad " -paginklubaha , eskai iče omblin keskaigaližen vepsläižen kost’uman .
Männuden voden sügüzel kursile tuli uz’ openik – Svetlana Kuzina .Mö lodaiškanzim hänenke da tedištim , miše meil om ühthižid jurid Šoutjärvespäi (Il’inskaja-küläspäi ), ühthine praprapradedoi Andrei Jevdokimovič Popov (sünd .v .1808). Tuli muga , miše minä da hän olem sizared videndes sugupol’ves – nece oli ani varastamatont da ilokast !Svetlana om amu oppinu ičeze sugun istorijad , hän abuti -ki minei löuta tedoid meiden ezitatoiš .No kaikid melentartuižemb uziš t varasti völ edes .
Necen voden 9.semendkud lugin uzištoid Internetas da muite nägištin kirjutesen , mitte zavodihe sanoil : "Petroskoiš veteran kaiči lapsed valdakahas hebospäi ...".Tahtoin tedištada enamba siš i läksin "Gubernija Daily " -lehtpolele lugemaha azjas enamba .Kirjuteses starinoitihe frontan saldatas , požarmehes Grigorii Mihailovič Popovas da hänen poigas Mihailas , kudambad oliba radanuded požarerištos enamba 40 vot .Sigä oli kirjutadud , miše Grigorii sündui vodel 1925 Šoutjärven rajonan Pagast-küläs , a hänen tat oli tetaban mastarin – Karjalaiž-Suomalaižen Sovetskijan Socialistižen Valdkundan arvo stadud pusepän .Lugedes en voind uskta ičein sil’mile , kaik oli kuti meiden perehen starinoiš : tezin , miše dedoil oli vel’l’ Mihail , a tatoil oli bratan Grigorii , heiden sündundsijan oli Pagast-külä-ki dai minun dedoi , tatoi i däd’ oliba pusepin .Kai ken ližaks , kirjuteses oliba Grigo rijan fotokuvad , miččil hän mil-se koskui kut Nikon-dedoihe , muga i minun tataha .Siloi -
žo starinoičin siš ičein sizarele L’udmilale .Hän lugi kirjutesen i vahvištoiti , miše fotoil oli meiden heimolaine , Griša-däd’ .Sil-žo päiväl kirjutin "Gubernija Daily " -lehtpolen radnikoile , starinoičin azjas i pakičin siš , miše kut-ni ühtenzoittas Mihail Popovanke , jätin heile ičein telefonan nomeran .
Varastim , konz meid sidotas Mihailanke , da olim holiš siš , midä hän meletaškandeb uziš heimolaižiš .Pit’kiden praznikoiden jäl’ghe , ezmäižel-žo radpäiväl , minei sanutihe , miše kaik tedod anttihe MČS :an Veteranoiden nevondištoho .I tegihe čud : siš minutaspäi ei mänend časud-ki , konz Mihail iče zvoni minei .Mö pagižim ani pit’kha – en voi kuvata sanoil , miččed ozakahad mö olim , miše tundištimoiš toine toiženke !Kerdalaz ladim vastuses-ki .
Päliči nelläs päiväs , lähembaižel lebupäiväl , mö L’udmila-sizarenke läksim adivoihe Mihailannoks da hänen Svetlana-akannoks .Hö eläba Kl’učevaja-lidnanlaptas varmedas pupertiš , miččen sauvoi Mihailan tat – Griša-däd’ .Mö starinoičim erazvuiččid starinoid perehes , kacuim fotokuvid , eskai pajatim pajoid (Mihail ani hüvin vändab gitaral i bajanal ).Meil kaikil oli mugoine tundmuz , aniku olim tundnuded toine tošt jo ani amu , hot’ vastsimoiš-ki ezmäižen kerdan .
Mihailalpäi tedištim äjan ut da melentartušt dedoin i hänen vellen perehes .Kaikid arvokahambaks jäl’gestuseks , mitte Mihail sai ičeze dedoilpäi , tegihe vanh lehtik .Sen lehtpolil Miša-dedoi starinoiči ičeze elos ani laps’aigaspäi .Muga mö tedištim , miše hö oliba Šoutjärven volostin Pagast-küläspäi manradnikan perehespäi .Meiden pradedoi Vasilii Petrovič Popov da prababoi Varvara Nikonovna radoiba mal : heil oli läz kaks’ gektarad kündmad da nit , a mugažo hebo , lehmäd , lambhad i kanad .No sidä ei täudund sihe , miše antta perehele kaiked tarbhašt , i sikš keväzil da sügüzil pradedoi lähtli Krasnoje Selo -lidnaha samaha enamba dengoid elämižeks .Sigä hän radoi st’okul - da pumastarin .Vanhemban tütren Jekaterinan pradedoi todeks oigenzi monastirihe – siloi Jekaterinale oli 10 vot , – kus tütär mäniti äi vozid .Konz Miša oli 14-vozne , a Nikašale (muga pradedoi kucui händast ) oli kahesa vot , prababoi koli i pradedoi nai toižel naižel .
Lujas tarkas Miša-dedoi starinoiči siš , kut vodes päliči tatoi oigenzi händast loičijoidenke Soloveckii-monastirihe , mitte elomišt sigä oli , kut hän eli monastiriš da tegihe pusepäks , kut hän pajati pühäkodin horas .No vodes päliči dedoi pördihe kodihe abutamha tatale manradoiš , a sid’ hö ühtes läksiba Krasnoje Selo -lidnaha , miše sada dengoid .Miša-dedoin lehtik lopihe starinal aigan polhe Redukun valdankumaidusehesai : siš , kut norišt iloitelihe besedoil , kut jogahižes küläs tehtihe ortodoksižed praznikad .Om žal’ , miše ičeze velles , meiden rodnijas dedoiš , lehtikos oli kirjutadud ani vähän .
Konz olim lugenuded lehtikon lophusai , mö čududelimoiš Miša-dedoin hüvähä muštho – hän mušti kaik tarkkohtad , päivmäräd , lugud , – a mugažo meid čudutoiti se , kut oikti da sel’ktas dedoi kirjuti kacmata sihe , miše hän lopi vaiše koume klassad .Eskai siloi , konz Miša-dedoi mokičiškanzihe ičeze kibuspäi , hän openzihe kirjutamha hural kädel da jatksi kirjutada starinoid , i hänen kirjutandlad oli ani čoma .Opalaks , dedoi ei ehtind starinoita meile lophusai ičeze elos .Hän ei ehtind starinoita siš , miččed perehed oliba hänel da vellel , siš , kut hö ühtes sauvoiba Šoutjärves suren kaks’žiruižen pertin kahten perehen täht , siš , kut hö ühtes läksiba Kondopoga-lidnaha saumaha bumagantegendkombinatad .
Vastusen jäl’ghe starinoičim kaikes meiden sestrijoile – meid om jänu vaiše kuz’ mest kacmata sihe , miše baboil da dedoil oli ühtes 14 vunukad .Hö-ki lujas tahtoiba tundištadas Mihailanke .Hän tarjoiči kaikile ajelta meiden ezitatoiden kodimale , Šoutjärv’-külähä , da ecta sigä sijad , kus seižui heiden pert’ .Mihail tedab , miše voinan jäl’ghe siš pertiš oli läžundkodi i miše 1980-vozil pert’ muretihe .Lujas tahtoim oleskelda sigä , kus eliba baboi dedoinke i kus kazvoiba meiden vanhembad .
Kezakun lopus mö jäl’gmai ajoim ezitatoiden kodimale .Ezmäi kävuim Vepsläižehe etnografižehe muzejaha – nece oli ani melentartuine ekskursii : kaks’ časud meile starinoitihe vepsläižiden elos da muzejas .Muštho jäi äi mel’kuvid da tundmusid , sikš miše süvenim enččen elon istorijaha , ičemoi rahvahan kul’turaha da veroihe .Mö kävelim madme , miččel oli Pagast-külä , naprim löuta sijad , kus seižui Popoviden – Mihailan da Nikonan – pert’ .
Om jänu völ äi tundmatomid tedoid meiden ezitatoiden polhe .Meletan , miše jatktam ecindad i udes ajam Šoutjärvehe .Olem ihastusiš : nügüd’ meil om vel’l’ i mö kaik tahtoim kosketadas toine toiženke .Om taht , miše meiden lapsed da vunukad mugažo tedaižiba ičeze jurid da muštaižiba niiš , miše hö ei keradaižigoi muruišpäi meiden perehen istorijad .I naprim antta heile kaiken , midä tedam iče .
Ozakaz statj. Kut olen tedištanu ičein ezitatoiš
вепсский
Младописьменный вепсский