Тексты
Вернуться к списку | редактировать | удалить | Создать новый | История изменений | Статистика | ? Помощь
Nina Zaiceva. Minun vepsläine oza
Nina Zaiceva
Minun vepsläine oza
вепсский
Младописьменный вепсский
Erašti
minä iče čududelemoi , kut nece om tehnus , miše minuspäi om tulnu vepsän kelen tedomez’ .Ved’ ku sanuda tozi – minä kazvoin kaks’keližes kanzas , kus mamoi pagiži venäks .Minun sizared-ki kodiš , ka kodin irdpolel-ki , pagižiba vaiše venäks , hot’ el’genziba kaiken vepsän kelel .No heil ei olend harjenemišt pagišta vepsäks .
Minun baboin kanzas – sigä pagištihe vepsäks .Natoi-tädi-ki kaiken aigan pagiži ani čomin vepsäks , hänen vel’l’ , mugažo .Boris-däd’ eli toižes lidnas , vaiše kezalebule hän tuleskeli meiden küläižehe .
No nece ei telustand hänele pagišta ičemoi kelel ani čomin .
Nägui , miše tuldes kodihe hän kut-se ani magedašti saneli ičeze laps’aigan kelen sanoid , pidi niid kelel , kuti ei tahtoind pästta-ki niid suspäi .Konz kazvoin i läksin jo opendamhas institutha , siloi Boris-däd’ enamba pagižeškanzi minunke meiden keles .Hän-ki oli filologan , sikš meil oli üksjaine elorad .
Konz ezmäine minun openduzvoz’ tuli lophu , pidi valita kurstön tem , sikš ku pidi kezan aigan sen täht kerata kel’materialad .
Minä tulin minun dialektologijan opendajannoks i sanuin : "Tahtoižin kurstön täht minun külän paginan eričusid otta da tarkištada .No miččes kelespäi : venän kelespäi vai ičemoi kelespäi .
Tatjana Georgijevna muhahti i sanui vastha : "A mitte sinun ičeiž kel’ om ?Mugažo venän kel’ ,vaiše sil om pohjoižpaginoiden eričusid ?Ei-ik muga ?"
– Meiden kodikel’ erineb venäkelespäi .
Meil nimitadas sidä ičemoi keleks , no minei minun ičhine , Boris-däd’ , saneli , miše nece om vepsän kel’ .
– Ei , muga ei voi olda !
Vepsläižid enambad ei ole .Ned suliba venälaižihe .
Minä tedan , miše mugoine kel’ oli ende , no se jo koli .
A ked mö siloi olem ?
– Nu sanu midä-ni sinun ičeiž kelel , kacuhtam !
Minä zavodin pagišta vepsän kelel : "Minä olen ičemoi rahvahan ezitai , elän Lahtes .Meil pagižeba ičemoi kelel… "
Opendai hüppähti eskai .
Lähtkam teramba istorijan kafedrale .Ozutan sindai !
Voib olda , teiden külä om jäl’gmäine , kus völ pagištas vepsän kelel .
Muga meiden institutas avaitihe , miše Venämal om völ vepsläižid , i miše institutas om neičukaine – necen rahvahan ezitai .Minuspäi tuli mugoine tetab ristit institutas nügüd’ .
Sikš , konz minä möst vasttimoi kezan aigan Boris-dädänke , ka minai oli jo küzundoid hänele .
– Boris-dädim , a midä sinä tedad vepsän keles ?
Ei-ik sinei pagištud , miše sinun Lena-mamoi oli vepsän kelen opendai ?
Baboi starinoiči , miše hän oli opendajan .Minä meletin , miše hän penid lapsid openzi .
Sikš baboi tahtoi-ki , miše minuspäi tuliži opendai mugažo .
– Vozil 1930 vepsän kel’t opetihe školiš , sinun mamaiž-ki openzi .
A minä eskai olin siš gruppas Piteriš , kus openduzkirjoid tehtihe .
Mikš ed starinoičend nikonz ?
Sinä ed küzelend .
Äjid , ked ühtniba kirjoiden tegendaha da vepsänkeližehe oppindaha , partijaspäi küktihe , türmatihe …
Mitte-se varaiduz minun südäimes oli – varaižin neciš pagišta .
- Mikš ? Kirjutit-ik tö midä-se hondod openduzkirjoiš ?
– Ka ei olend nimidä . Kirjoiš oli äi kändandoid venän openduzkirjoišpäi .
A ved’ konz zavodim openduzkirjoid ičemoi kelel tehta , ka kuti suugil lendim .
Ajelimoiš kezamatkoihe sanoid keradamha äjihe külihe .
Siloi-se minä-ki tedištin , miše meiden ičemoi kel’t vepsäks nimitadas , meid kuctas vepsläižikš , a toižiš sijoiš völ lüdilaižikš-ki da čuharikš-ki .
Tahtoid-ik sinä-ki sidoda eloradod vepsän kelenke ?
– Minä en teda völ . En teda , kut kaik linneb .
– Kaiken-se ole tark .
Nece rad ei ole kebn , tob holid i jügedusid .
Tedad-ik , kut kibed oli siloi , konz erasid meiden kirjoid polttihe .
– A oli mugoižid heredoid da hotkid ristituid-činovnikoid , ked lugiba ičtaze kuhmuks tazotahol da pämehikš i edel hebod joksiba .
Konz sanutihe valdkundas 1930.- voziden lopus , miše ei pida süveta lujas äjan peniden rahvahiden problemoihe da opeta niiden kel’t školiš , ka nene heredad da hotkad rigol läksiba heitmaha kel’t kaiktänapäi , eskai poltta openduzkirjoid-ki .
Ka ved’ kacu , äjak rahvast kadotim , jäiba kodikeletomin . Kuti kodimata jänuded .
A eläbzoitta kel’t ei ole kebn azj .
Uskon , miše enambad mugošt ei linne .
No sinä kaiken-se kacu , midä valičed elos .
Minun elos mitte-se azj vai mitte-se tego oli ani tärged i erašti toi erazvuiččid vajehtesid .
Sid’-ki konz tuli tedoid institutha , miše olen vepsläine , kaik minun kurstöd oli omištadud vaiše necile temale .
Openzimoi hüvin , hot’ oli-ki jüged rahan täht , ved’ minei mamoi ei voind abutada , kolhozas dengoid ei olend , harvoin siloi makstihe niid .
A lapsid koumen , da iče mamoi , pidi sötta , sobitada , opeta heid …
Muštan , kut mindai oigetihe koumandel kursal konferencijale Piterihe .
Minun armaz dialektologijan Tatjana-opendai ihastusiš sanui minei , miše minun tem ottihe konferencijale .
A minai mel’he sid’-žo tuli meletuz , kuspäi otan kengäd , ved’ oli jo möhä sügüz’ , vilu irdal , a minai ei olend lämid kengid .
I opendai tedišti kuspäi-se neciš , tuli minunnoks i sanui : "Astu-ške minunke .Minai azj sinei om ".
Hän vei mindai laukha i osti kengäd , hot’ minun penikaižhe jaugaižehe ei olend kebn löuta niid .
Opendai tezi , miše minä navedin kundelta muzikad , a dengoid biletoile ei olend .
Kerdan kulen : "Veraine , abuta-ške minei .Kacu , ostim mužikanke biletad koncertale , a meidennoks tuliba adivod Moskvaspäi tämbei .Em voigoi jätta heid .Ota kaks’ biletad , kucu völ keda-ni ".
I muga oleskeli ei üht kerdad .
Minä vastsin äi ani čomid i hengeližid ristituid , ked abutiba minei äjal , vediba mindai minun vepsläšt tedme .
Nikonz en unohta vastust kirjutajanke Vasilii Ivanovič Kukojevanke .
Minä tezin hänen nimen , se oli ani tetab kirjutai .
No em tednugoi siloi , miše hänel oma vepsläižed jured .
Minun Tatjana-opendai kuspäi-se tedišti neciš , zvoni hänele i tundištoti meid .
Vasilii Ivanovič oli mugoine korged kazvol , čoma mužik , hüvin sädatadud da pagižlii ; hän mahtoi čomin pagišta ičemoi kelel .
Hän tahtoi tedištada , mahtan-ik minä pagišta , kut pagižen , miččid sanoid tedan .
Nece vastuz i mugažo sebrastuz mugoižen tetaban mehenke oli minun täht ani tärged azj .
Om männu sur’ aigkeskust , minä jo lopin pedagogižen institutan i radoin vepsän kel’t oppimižes , konz mö zavodim eläbzoitta vepsän kel’t da tehta openduzkirjoid .
Minä siloi soitin Vasilii Ivanivičale .
– Vasilii Ivanovič , kirjuta midä-ni openduzkirjan täht .
Ka midä voin ?Minä kirjutan-se venäks .
– No sinä ved’ čomin pagižed vepsäks , olid ani vepsänkeližen paginvajehnikan redaktoran .
Hän sanui , miše meletaškandeb sihe polhe .
Sid’ toižel päiväl zvonib minei : "Veraine , nimidä ei tule .Naprin kirjutada eglai , sanoid päs ei täudu .Enamban kaiked ei täudu adjektivoid .Tekst tuleb mitte-se mugoine gol’l’ adjektivoita ".
– Ka Vasilii Ivanovič , sinä iče void tehta sanoid vepsän kelen normiden mödhe . Meile tarbiž uzid sanoid , a sinä kel’t čomin tedad da völ oled kirjutai !
A ken lugeškandeb vepsäks ?
Vasilii Ivanovič , sinä kirjuta , a lugijoid löudub , minä toivon sinei .
En teda , mi om kucnu Kukojevad , no hän kirjuti nel’l’ lühüdad melentartušt starinad vepsän kelel openduzkirjaha toižen klassan täht .
Da völ ani čomid sanoid tegi .
Üks’ niišpäi – sana "neglik ", "negl "-sanaspäi .
Se tegihe armhaks sanaks , a neglik – armhaks živataižeks , miččes kirjutadihe enamban kaiked školan urokoil erazvuiččid starinoid .
Ku mugoine lahjakaz ristit , kut Vasilii Kukojev , midä-ni tegeškandeb , eskai sanoid , ka ned-ki lahjakahad linneba .
Om lujas žal’ , miše hän vähän kirjuti vepsäks , i händast nügüd’ ei ole jo meidenke .
Hän voiži ičeze mahtoil da lahjavudel libutada kel’t korktembale pordhale .
Hüvä om , miše meil oma lahjakahad kirjutajad , a nügüd’ jo toine pol’v kazvab .
Hö jätaba jäl’gen vepsläižiden istorijaha .
Päazj , miše oliži taht necidä tehta .
A sen aigan , konz minä olin institutas , en voind kuvitelda-ki , miše mugoižid satusid meil linneb .
No siloi nece-žo Tatjana Georgijevna-opendai tegi-ki minuspäi vepsän kelen tedomehen , oigenzi mindai sidä tedme .
No minun armaz opendai Tatjana Georgijevna i hänen mez’ V’ačeslav Aleksandrovič , mugažo kel’teorijan opendai , oigenziba mindai vepsläšt tedme .
Minä openzimoi čomin .
Minei mel’he oli mugažo venän kel’ i venälaine literatur , mittušt minä olen pidänu sures arvos kaikel hengel .
Minun armaz opendai tedišti , miše Petroskoiš tehtas Vepsän kelen vajehnik , da völ nene tedod hö saiba ani muite .
Hö mužikanke ajelihe lebaidamha merele pojezdal .
V’ačeslav Aleksandrovič erasel seižutimel läksi pojezdalpäi i osti veresid lugendlehtesid .
"Nedal’ "-lehteses hän lugi starinan , miše Petroskoiš tehtas vepsän kelen paginvajehnik .
I minun elo-oza oli pättud ...
Tatjana Georgijevna tegi kaiken , miše ühtenzoitta mindai neniden specialistoidenke i oigeta mindai Petroskoihe .
– Veraine , venän kel’t oppidas amu i äjan .
Vepsän kel’ om sinun "ičeiž " kel’ , kut sinä iče sanuid minei konz-se .
Ei-ik varasta-ki sinun "ičeiž " kel’ sindai , miše sinä tuližid oppimaha sidä ?
Konz minä tulin Petroskoihe , ka Tatjana-opendajan kirjeižed oliba minun täht siloi pätugen .
Hän eskai tuli Piterihe minun ezmäižele ezitusele , a möhemba sinna-žo minun dissertacijan polestandale .
Hänen tugi , hänen südäimeline abu vediba mindai vepsläšt tedme kaik edemba .
Olen ozav , miše minun elos oma sebranikad , kudambad eläba erazvuiččiš mirun čogiš .
A minun henges eläb palab taht – pidähtada kel’t meiden rahvahan keskes , pördutada rahvahale kaks’keližut , mitte ei telusta elos , a vaiše avaidab uzid teid , abutab kaita kelid .
Ved’ minä iče-ki olen olnu laps’aigaspäi kaks’keližen , molembad keled oma minun kodikeled !
Minä el’gendaškanzin aigan sirttes , miše tärged om se , ken vedi sindai elotedme , miččed opendajad da sebranikad oliba rindal , midä hö paniba sinun pähä .
Minä sain parahimid opendajid da sebranikoid elos .
I se om-ki olnu minun sur’ vepsläine oza i armastuz .
Tedan , minun Lena-mamoi loiči minun ozas sigä , taivhas , jogahižen pordon i minutan , sikš ku sebranikoid , kenenke olen radnu ühtes rahvahan eläbzumižen hüvüdeks , kenenke olen puhunu ühthe hil’he vepsän kelen elod libutamižes , olen sanu parahimid .
Minun vepsläine oza
вепсский
Младописьменный вепсский