Texts
Return to list | edit | delete | Create a new | history | Statistics | ? Help
Žiivattua l’eikatah šugüžül’l’ä
Žiivattua l’eikatah šugüžül’l’ä
Karelian Proper
Dyorzha
Kuh
aigah l’eikattih žiivattua ?
Nu koož jo l’iänöw vilu .Vil l’ähtöw šügüžül’l’ i , is’kitäh , šiäl’ , ken važan , lambhii .Šilloin šualatti n’iin l’ihuu , is’kiitäh , pilktah l’ihan , pannah puizeh l’iguččimah .L’iguččow , šit stolalla hänen noššellah i allotetah šualat .Pilkotah , šualatah , i , pannah puizeh l’iguččimah .
L’iguočemaa ed’izeh ?
Da , l’iguččimah , štob ver’t’ hänešš ei ois’ .Sid hänen i šualtah puizeh , pannah lawvat , l’ičtah kivül’l’i , i kaiken talven i šüwväh täd l’ihu .A nutrennost’i , l’ohkoin , žuar’tah , kiiškat , puhaštah .Peššäh , tož žuar’tah , šüwvää .I makšan , a s’t’üd’nin , piän .
Šorkazet i piän ?
Piän , da .Viijäh , sn’imtäh hänešt nahkan i viijäh hänen jogeh , šivotah nuorah .I kogonzen i viijäh jogeh , i šiäl’ l’iguččow , a to kulkun l’eiktah , hin on äijäl’d ver’ekkäš täšš .Štobi hin l’iguččis’ , šiäl’t tuwva , ka i piän pilktah , i šualtah .I keittäh hänešt s’t’üd’n’i , piäšt da jalloist , ruatah s’t’üd’n’i .S’t’üd’n’i šüwväh .
A kuin toko stuud’en’ieda luajittih ?
Kuin ruavettih ?Ka pannah piäšte de , šiäl’ hot’ ühen jallan , i piäštä palas’t’a .Čugunah kiwgušš , kiahatetah häne , patom jäl’geh zatoppu ...kattah hänen riäht’l’äl’l’ , i , popar’ut händäh šiäl’ ildah šu pošt’i .A illall veit’äh , luut häneštä razberut , i pannah hänen , nal’eijah .Ran’še ei nal’ivaid mal’l’oih , a nal’eija , ollaa muaz’et n’äm , doin’ikkzet šavzet , täh doin’ikkzeh šavozeh nal’eijah , hin hüwdüw .Männäh , šiäl’d luz’ikall čerpaijah , ottah mal’l’ah , mi pidäw šüwvä .A tämän tuaš katta mil’l’ibut’t’en , i ka i šüwvää n’iin .Mal’l’oih ei valett ran’še s’t’uud’n’i , doin’ikkzešt t’äšt i čerpaija , al’ mož mitüšbuit’ pad on mural’evoi аl’ mi .Nal’eijah , täšš i ottah .
A l’ihašt mid ruavettih ?Ran’š vet’ ei ruavett n’i katl’ettoi , n’imid , ’ni pel’emen’oi .Vain rokašš keitetti , supašš keitettii , koož rokk , rokk , i krupen’ , a koož mitüš pohl’opk ed , rokk .Ka vain l’ihašt mid ruavettih , nu ka koož kunne männä , urhot meččäh , al’ kunne ruavoll , keittää kerall palzen .
A keviäl’l’ä ka ei noššettu ül’äh ahavoiččiečemah ?
Ei !Ei , ei mahett , ei noššett n’imid .Kun on kel’l’ l’ihu , n’iin šüwväh , kevil’l’ , pok kaikk , kaikk puizešt .A kežäkš vähän i is’kit’t’ih , kežäll ejollu l’ihu šilloin , kežäl’l’ jo l’ehm kandaw , kežäkš , maidua .
A lammašta , lambahan l’iha ?
A lambhan l’ih tož n’iineš , kel’l’ kun on , vet’ per’eh šuuri , n’in vet’ is’kitäh možo važan , vet’ ei hfat’ .I lambhii viäl’ is’kitäh , i lambaat tož n’iineš , šualatah , puiz’eh .Ii tož , rokkah il’ pohl’opkah , al’ krupon’ah šiäl’ .A n’iin ei žuar’itt n’ikooža , ei ruavett n’imid .N’i katl’ettoi , n’i pel’emen’oi , n’imid’ ei mahettu ruaduu , rokk ...D ei mahett , d ei ollun , ei mis’t’ .Važan iskitä , pidäw talvekš kaikekš t’än’ii .Al’ šiäl’ mož kakš štukku lambhii .Iäl’l’ vet’ ejollun n’iin vol’noi l’ih , kun n’ügen , n’ügen on enämb l’ihu .
A n’ülgiet’t’ih ka nahkan , mid’ä nahkašta l’ien’i ?
A nahku , nahku müädih .Nahku oššettih .Müwvä nahku .
Nu pidi luad’ie , ruadua ed’izeh nahka ?
Ei !Ruadmatt , n’ii vain kun is’s’et , i ošštah .A jo ruavettih osobenno šiäl’ ket , ket oššeldih .N’e ruavettih .
Nu a koissa mid’ä toko nahkašta luajittii ?
Ruavettih toku , ka kal’iškoi ruavettih , kežäl’l’ pid’ie .Ommellah kal’iškat , i hüv kežäl’l’ pid’ii kum ken ...sumeiččow ruaduu .Kal’iškat ommellah , a to ruavettih , ka ruatah i , i hebzell , l’ängl’öih kr’iiškan ruatah , ruatah i ohjii .
Žiivattua l’eikatah šugüžül’l’ä
Karelian Proper
Dyorzha