Texts
Return to list
| edit | delete | Create a new
| history
| Statistics
| ? Help
Kuin taluo rakennettih
Informant(s):
Antipin Vasilii Fjodorovich, 1891, Maslozero (Voijärvi), Kemsky district, Republic of Karelia
recording place:
Jushkozero (Jyškyjärvi), Kalevala district, Republic of Karelia,
year of recording:
1969
recorded: Федотова Виено Петровна
Source:
Образцы карельской речи. I. Говоры Республики Карелии, тихвинских и тверских карел, 1994, p. 151-154
audio archive of ILLH, KarRC RAS: №1213/4
Kuin taluo rakennettih
Karelian Proper
Yushkozero
Šano nyt, kuin taluo rakennetah.
A vot, Maslozerašša, mie šanoin tämän, tämän, oman’i talon kuin. Mie kun, mie kuin kävel’in na t’iälä, po proizvostvu, vot, na proizvostve ol’ima, noo, na l’esozagotofkah noo, no, no, no, noo vot. Potom myö šiinä, poožil’i vanha huo… huoneh ol’i. Mie šanom, mie sičas luajimma uuven. Mie šiidä män’in l’es’n’ičoih. Otin bil’et’in na sto pidis’at’ štuk, makšoir rahat, ja män’im meččäh, ja hakkažin kaikki šubi n’e puut.
Šiinä valmis’s’in šiihi kundoh. Šiidä käy…, otin tovariššan, miula on Toivo Krinkijef. Ajoma Krinkijevan kera hirret. Noo. Mie šiid’ä, kuor’ittima hyväz’ist’i kaikki šubi štabel’uiččima šinne. A šiel’ä ol’i kymmenen kilometrie. Šidä pid’i uittua šiel’dä, ja pikku jogie myöt’e, uittima šuurembaa jogee. Šiidä toin tähä randaa, kataičin mualla hirret. Vot. Šeikkua on.
On, mintäh še ei ole.
Naada. Mualla kataičin kaikki šubi. Nuu, šiidä män’in myö, kun olemma sluužbašša iče, da ed’ n’i jouva olomah. Srok tul’i, pidi männä työhö. Työššä olen. Vuuven šiidä tuldii, sroji… srojijat tähä skladah. Hää… On’egašta. Nu vot. Mie tulen tänne käymää, kačon ga hyö srojitahko midä. Mie šanon srojijil’l’a e… e…: "Rubiettago miula srojimaa?". Vot še n’iin, še n’iin. "Miula ol’is," – mie šanon, – "Luajittava talo, hirret ov valmehet miula kuin, srojie". A. Hää... "Mäne," – šanotah, – "Šobi načaln’ikan kera. Načal’n’ikka ku andanou luvan’, n’i šovimma". Mie mänen načal’n’ikalla, šanoin i vot. "Požaluista," – šanou, – "Šrojikkah". Mie hiän kera šielä soglasils’a, da hyö miula srojallettih šiidä, vez’ikattoh. Že tul’i makšamaa miula kuuš šadua rubl’ua. Vs’oho. No vot.
Mie šiidä. Hyö kun srojittih vezikattoh, mie šiid’ä, kun tuaš lomalla piäžin, no, alamma rakendua. Šiid’ä rakendima tuaš, ol’i tovarišša rakendaja. Rakennukšet kaikki. Kirpičat šaimma, kiuguat, strojimma. No vot. Šiidä kum piäžimä tähä elämää, ku šaimma šen kundoh, šiid’ä toizeh puoleh rakennin toissa vuodena. Toižen puolen rakennin toissa vuodena, tuaš. Kaiken šubi, šain srojie. Značit, kahtena vuodena šain. No vot.
Kuin työ strojitta?
Ka myö strojima. Enžimmäizekše myö šuomima tädä, istuttima funtamentan.
A karjalakše kuin šitä šanotah?
Ka funtament..., še i karjalakši n’iin šanotah funtamentta, no aluzimet. Šiid’ä myö aluz’imižet alet… noo, luad’ima. Nu vot. Šiid’ä, konža tuldih alužimed valmehekši, no šiidä vašta srojijat tuldih, da šiidä aloittih. No vot šiidä ol’i meilä kaikki šubi, noo. Da srojie pid’i e… e… šammalen kera. Šammaldua ja puažut kaikki, ottua hyväzisti i šammaldua. Šalmod l’eikata kaikki šubi. Šiidä šammallettih hyväzisti kaikki kak sleedujet. No muuda šiidä ei n’imidä šemmoista ollun.
No а kuimpa kattuo pantih tätä?
Ah kaa... No konža kun srojittih, i katto sraazu piäl’l’ä l’yödii.
No ensiksi pantih laki naverno, vain kuin?
Ei! Luat pan’ima jäl’ešti. Jälešti. Enz… enžin kattoma kaiken šubi. Eе, a šiidä pan’ima luat. Lattiet. Šiidä jälešti pan’ima kerraššah lat’t’iet i luat.
No a ikkunat šiitä?
Aa, vot. A šiidä ikkunad. Nämä kun lattied luat pan’ima, šiidä ikkunat luad’ima kaikki šubi. Raamit miula jo ol’i varuššettu, vuotta ennen ne raamit. Vot. Šen takie, jotta konža, kun srojid n’i, šilloin že om muudagi työdä dovol’no. Raamit. St’oklat ol’i oššettu toože šamoi ennen. Vot. Graskat ol’i oššettu toože ennen. Nuaglat ol’i oššettu tože ennen, midä män’i kattoo el’i midä. Raa… raamit kun l… luad’ima, šidä myö šaimma sraazu i kras’s’ie kaikki šubi šen täydeh kundoo. No vot.
No a kiukuat kuimpa luajittih?
Da kiuguat šiidä luad’ima, kuin ne, šaimma tämän, kattoo. Noo, lattiet, luat, n’i šiidä kiuguat.
Kuimpa luajitah kiukuata?
Kaa, kiuguata luajittii, myö že šaima pečn’ikan. Yhen. Ykši pečn’ikka ol’i, ja hiäm meil’ä luad’i kiuguan. Nu vot. Myö auttoma ga, art’t’el’il’l’ah šiidä kiugoja luad’ima. Šaved.
A kirpičaštako vain kiveštä luajitta?
Ei, kiveštä luad’ima tämän yhen kiuguan. A toizen luad’ima kirpičäštä. Kirpičad luad’ima iče.
Iče luat’ija? A kuimpa kirpiččua luajitah? Šano.
A vot kirpičad luad’ima. Vot. Akka luad’i kirpičat. Hiäl luad’i kirpičat kaikki šubi.
Noo, a šuatakko šanuo, kuin n’iitä luajitah kirpiččyä?
Kaa. Hyö kun šotkietah, šotkietah, kirpičča luajitah, šiidä, šemmon’i luajii… forman luad’iu. Ei ku formaa plokataa pannaa da šil’itetäh, dä kirpičät kuivetah hyväz’isti, halot šiidä kiuguah...
Luajittihko mitänih lauččua el’ikkä penkkijä il’i mitä pirttih ennen?
Ka, luajittih. Eе, kuhn’ahuonehee laučat. A toiz’ih ei, toiz’ih ei, kaikki štuulat.
Voot, a mitäpä ennen pirtissä ol’i meebel’ie, n’iin kun nyt šanotah?
Ka meil’ägi meebel’ie muijen e… ol’i šen, tuoda, pikkaraižel luad’ima kamoodaižen šemmožen t’ähä kuhn’ah. Nu vot. Šitten luad’ima tämän, ее… kuhn’alla pol’čat, mis’s’ä pid’yä kaikki.
Aštieda n’iin?
No ašteida n’iin. Nu vot šemmoista.
A vuatteita missä pijettih?
Aa vuatteida vuarnoissa. Vuarnat, oštima da l’öimmä šeinäh. Šiinä… A mon’iehie luad’ima vuarnoja, kaivoma laudaa da šiidä, šemmozen da, šiidä pan’ima.
Ol’iko pruasn’iekkua, kun tultih uuteh taloh?
Kaa, še ollun näidä pruažn’iekkua eigo mid’ä kun’.
N’iin kun nyt novosel’jua?
Tul’ima novo… nu novos’el’jua vot. Novos’el’jua kun šie, šiid’ä kun šaimma kaikkie valmehekši, tu šiida v novos’el’jua i pid’immä, šiinä.
A tuotihko mitä podarkkua?
Ei šilloin’ n’imidä. Ei n’imidä. Myö emmä väl’ittän šilloin’ n’iistä podarkkoista, emmä.
Uuteh taloh kun tullah, n’i tuuvah koivuhalko, ol’ikoš meilä šemmoista?
Aa! Noo možed bit’, voi olla, n’i em mie muissa. Kyl’l’ä kait, ve… vois’i i tuuvva šil’l’ä tavalla šielä el’i koivuhalgo l’ibo mon’ie halgo šielä tullešša.
A onko teilä kyly?
Ol’i meil’ä kyl’y. K… šid’ä jäl’eštä srojima kyl’yn. N’iin. Šen, šen jäl’geh, šiidä srojim.
A mimmon’i ol’i kyl’y, šanohan?
A mušta kyl’y šemmon’i. Šiämeh lämbiejä, n’iin kun Karjalašša ol’dii, šemmon’i. Ahaa.
Aitta ol’iko teilä?
Vot. Tuošša oo ait, aitan srojima.
Mitäpä työ pitijä šiinä aitašša?
Ka šielä aitašša pid’imä n’iidä, vot, ryžie, verkkoja. Šemmoz’ie, ее, nu vopše midä šemmoista šiel’ä šäil’yttyä voit. Jaa voit šäil’yttyä vähäzen’ n’i heinyä šiel’ä. No vot. Šiidä srojin l’iävän. Šiidä srojiv viel’ä toizel’ l’iävän.
Noo, kakši l’iävyä, n’iin?
Kakši l’iävyä. Nu vot, šil’l’ä tavalla. El’ä langie!
Ennen pajat oldihko ne kyläššä? Näitä rautatöitä ken še luat’i?
Ah pajat?
Noo.
Ka ol’iga kyl’… kyl’äššä oldih pajat. Ne, pajat oldii kyl’äššä. Ol’i pajat, da i šeppä ol’i.
Šeppä ol’i, n’iin? I kyläššä yksi?
Kyl’äššä yksi.
Ol’iko šama karjalain’i vain?
Kaa, še ol’i omie karjalaisie. Muin’em miän kyl’äššä ol’i n’i, šiinä ol’i kakši šeppyä. N’iin. Karjalaiz’ie šeppie.