Texts
Return to list | edit | delete | Create a new | history | Statistics | ? Help
Tanhušš ol’ žiivattu
Tanhušš ol’ žiivattu
Karelian Proper
Dyorzha
Mit’yt’t’ä
žiivattua toko pid’ijä , mil’l’ä šyöt’t’ijä ?
Pidimm hebzii , kolm hevois’t ježaloid ol’ , i kolm l’ehmi dojennoid , i ol’ n’el’l’ l’äht’miä i kolm här’giä .Patom oldih lambhat , i poččiloi pidimm , kakš počči jog vuatt .Nu my ičviäl’l’ vett emm taskainun , my vedim hebzell .Meil’ ol’ muan’e ruavett r’egi , i hebzell tuamm i juatamm , a hebzii kaivoll juattimm , meil’ kaev on tiäl’ .
Nu a koissa , talvella ?
Hein’i , hein’y , my n’iittim äijän hein’i , štobi hvattis’ .Meil’ ol’ muad äij , hein’i n’iittim , kaikell žiivtall meil’ hein’i zavs’ hvataičči .Meil’ daž izl’iški ol’i hein’iä .Vot .Šyättim tanhušš juattoim , vejel’l’ , tuat kaivošt bočkan vett i juatat kaik šubi hiät .Šyättim hein’äl’l’ , olgi prawd andoimm towvois’t kud konž šiäl’ , nu emm zavs’ .I ollell šyättim kan’ešn .
Nu a heboz’ie , kagralla naverno ?
Da , abezat’el’n .Hebzill kan’ešn andoim i kagrua .Vet’ i ail’imma meččäh , to iččeh varoin halgu vejät , to dl’a hasudarstv ved’imm halgua , Pogr’elovah stanciell .Vet’ i pidi i kagrua andua , andoimma dva raza v d’en’ kagrua , hebzill .
Mis’s’ä koh toko l’ehmät šeizottih , hebozet ?
Da , tanhuš meil’ n’iin ol’i , aijetettu oldih hebzet er’is’ , l’ehmät er’is’ i maladn’ak kaik šub er’is’ šeiz’ .Nuaret l’äht’mät i häär’ät , n’äm kaik šubi er’is’ .Tanhu ol’ šuur’ , kui skotnoi .A lambhat šeizottih l’iäväšš , l’iäv viäl’ ol’ ad’d’el’no .
Šanokkua , mit’yt’t’ä ka hein’iä pandih žiivatalla ?
Hebzeh varoih kan’ešn on kl’iäver’ , kaikkih paremb on kl’iäver’ .Nu a l’ehmih varoin on , pidäw hiänomban’ heinän’ .A lambhih varoin i asobenno pidäw pehmi hein’ , ka .Jogi mytten al’ mis’t , štop ka muan’ hein’ ois’ .A to krupnoid hein’iä ei , pahoin šywväh , kanešn .
Mid’ä ruadoloida toko heboz’illa ruadoja ?
Hebzill ?Hebzill talvell halgu ved’imm , hasudarstvai mečäšt .A kež vet’ , on ruadu !Kyndimm haraimm , tuaht vedimm .Vopčem haz’aistv on , kaik šub i hein’i vedimm .Kan’ešn vet’ ei ollun n’imit’z’i mašinoi , kaikk hebzill vedimm .Vil’ väh etogo što meil’ om muad äij , my ottim viäl’ iz hasudarstva učaskoi mečäšš , i n’iittim .Kolm hevois’t val’l’aššat šin’n’e , mänet päivän ruavat , šiäl’d’ illall kolm vozu tuat .I ka šen’in vedim hein’i , ka kuin el’immä , t’el’mim .
Nu ka lambahie min tuačči piet’t’ih ?
Lambhie ?Lambhi pijettih , vill čuwn’ih .Patom nu i l’ih vet’ hyv on l’ih .Kan’ešn hin on t’aželovat on vanhoih varoin .Nu kaikk , toko ruadaig l’ähtöw , a ukk šanow : "Pidäw boran is’kii , vanh l’ih jo , šualan’ l’ih nadoim , a verekšyt’ ruadaijakš ".
Nu a kuh aigah lambahie kerit’t’ih ?
Strigittih ?Strigittih kolm kerdu vuwvešš , ka kuin čer’ohm cvet’t’iw i rughen šängešš , i patom svjatkloin , ka , kolmičči da , kolmičči vuwvešš .
Kumban’e , kuh aigah suamoi paraš villa l’iew ?
Vill paraš l’iänöw šängešš , da , hin on kežäl’l’in , täm on .A talvel’l’in’ e jow muan’ hyw vill .Jesl’i do yhešt talvel’zešt , i čuun’ii on pah val’aija , hin ei mäne i valkah .
Omašša kyl’äššä ken val’aičči ?
Ei , Pogr’elovašš val’aidih , da .Omašš ei val’aidu , Ivnowskois’s’ prawd val’aidih .
Nu äijängo aigua , viikongo toko et’t’ä l’ypšä l’ehmiä ?
Kumban’ mytyš l’ehm , kakš kuwd , a on i paltara , a on i tr’i mes’eca .Kolm kuwd ei l’ypš , nu kolm kuwd ei l’ypš i maiduu emämmän andaw i važ paremb .
Nu a ka kuin l’ehmä kandaw , n’in kerdah zavod’itah šywvä maiduo ?
Ei , l’ehm kuin kandaw , jo kakš n’edl’i maidu ei šywv .A jäl’geh kaht n’edl’iä , jo šiäl’ ruvtah šyämäh .Hänen aihošštah l’ehmän , peššäh ka krugom , i patom ruvtah šyämäh maiduw .
A mint’än ka , ei šyödy ?
Ka ei šyäd ?En t’iiji min tokku , eij ow vkusnoi al’i mid .Ei šyäd .A patom vet’ n’ygyn ei kuadita , a šilloin kuadittih vet’ .Ka n’äm , kadjašt ollah mar’jizet , ka n’äid , n’äil’l’ mar’joill .Luadnall l’ehmi ei kuad’itt , patamušt on životnoi .
A kuinbua kuur’ittih ?
A kuur’ittih , muaz’et oldih kuad’el’n’ičat .I ka kuad’el’n’iččah palavais’t hiil’ytt panow i n’äidä hasipl’iw , i šavun’ l’ähtöw , da mar’jais’t mar’jais’t , i ka hänešt l’ähtöw šavun’ .I ka täl’l’ l’ehmiä kolm kerdu ymbär i kuad’altah .I šilloin jo ruvtah šyämäh maiduw .Ka kuin ruattih .Poka ei aihoššet , ei annet i lapšill , jo kun aihoštah , šilloin i antah .Da , a poka ei šywv , koptah važall , da , nal’vaijah kartoih šinčoh talvell .Hin kyl’mähtäw , a patom l’eiktah i ka važall , jäl’geh važoill i pannah .
Kuin ka šid’ä maiduo toko šanotah ?
Šuarvan’ maid on , kun l’ehm kandaw , maed on šuarvan’ , nu šuarvan’ muan’ eij ol i vkusnoi , ei voi i šywv .A n’ygyn sraz šywväh .
Nu i važua viikongo syöt’et’äh maijolla ?
Važua ?Važu vet’ , ken kuin , ken i viikon juattaw .A kel’l’ kun lapšet ed per’eh , n’in i vähemmän juattah .Meil’ ol’ kolm l’ehmiä , yks’ ka kand ka täh aiguh , ka n’ygyn , Skorbjaššoiks’ .
Šanokkua , šanokkua .
Täde , ka hin Skorbjaššoiks’ kandaw , a vil’ toiz’et vanhalla l’ypštäh , n’in kruugloi got maid .I täd poka vil’ e kand , hin maid ei ol hyv , n’äis’t šyät maidua .A šid n’äm heittäh , tädä rubit .I krugli , kruugloi vuaž ol’ meil’ maidu , zavs’o .A ka yks’ kaikk Skorbjaššoiks’ kand , täh aiguh .
Viikkoloingo toko važaz’ie piet’t’ih ?
Važoi , miän pijettih da dvuh , da gode i da dvuh , viikkoloin , patamušto kažvtettih tuahen tokku .My pidimm i šuur’i här’göi prizvod’it’el’ei [...], a l’ihakš myä l’äht’möi zavs’ is’kimm .Här’göi emm is’kennyn , patamušto häär’äšt ei ow ražvua , a l’äht’män l’ih om paremb , zavs’ , l’ähtmän il’i l’ehmän .Ka šen’iin is’kimm l’ihakš , a viäl’ počit ed lambhat , kruugloi vuaž ol’ l’ih .
A kuin ka l’ihua t’yö hran’ija ?
Meil’ ol’ pogr’ob , pogr’obašš .Šualaimm kan’ešn , šualaimm , ol’i počin l’ihu meil’ .Ol’i puun’ašš pogr’ob i ka täšš pihall ol’ , kakš pogr’obua ol’ .Puun’ašš šiäl’ my pan’im kartoškua yhteh pualell , toižell pualell počin l’ihoi pan’imm .N’äin kaiken kežän ka kum svežij mjas ol’ .
Nu a , ka jesl’i roduh važas’t’a toko jät’ät’t’ä ?
Staraččet jät’t’i kumban’ paremban’ on važan’ , štobi juaw hyvin i muan’ por’udošnoin’ važan’ , ruman’ .Ka muas’t’ .I d hyväšt l’ehmäšt , da hyväšt l’ehmäšt .
Kumban’e l’ehmä pr’imiettoida myöt’ l’ypsäjä ?
Kumban’ l’ehm ?Pr’imčaidih ran’š , muwvennell ka tašš zvezdičkan’ , on alembum šil’mi , täm hyv l’ehm l’iäw .Patom n’än’n’it ka šen’iin toin’ toizešt ed’äh ollah .Tož on hyv .A patom kaivzet , mis’s’ maido , šuur’ kaivon’ , šorm mahtuw , značit hyv l’ehm l’iäw .Ka n’äil’l’ i pr’imčaidih .
A šarviloida myöt’ ei kačottu ?
A šarv , šarvloist kačottih vain ka razmah , toin’ toizešt šuur’ štob ois’ .Ed’äh toin’ toizešt oldais’ šarvet , ei ois’ yhteh ka šen’iin .
Tanhušš ol’ žiivattu
Karelian Proper
Dyorzha