ВепКар :: Тексты

Тексты

Вернуться к списку | редактировать | удалить | Создать новый | История изменений | Статистика | ? Помощь

Kut külä eläb nügude

Kut külä eläb nügude

вепсский
Средневепсский западный
Rahvaz küläs kaika koleb, a rot’t’e ii. Touvel ka eläb tedan kaks’ sadad mest’, a kezou äi, tuleb äi lapsid i vanhembit-ki otpuskoihe, kezou äi rahvast, a touvel vähä. Vodes koleb kimne vai kaks’toštkimne mest, a rodiše iks’ vodes.

Stroidas-ik uzid pertid?

Stroidas vaiše dačoikš, erased Piterišpei. Enččed eläjad ii tehkoi. Külä om sur’, a eläjid’ vähä.

Om-ik škol?

Školas min’a olin’ kaks’ kud tagas. Školas nügude kaks’ last, nel’l’as klassas kaks’ last i iks’ opendai. Iks’ laps’ om hänen vonuk. Opendai sanui, mišo uduu voduu linneb kuume ili nel’l’ mest’.

Sanu mil’ rahvaz sötlihe siloi, konz sinä noren olid?

Siloi oli kebn söttas sen täht, mišo radod oli, maksoiba rados. Siloi liib oli odv, sönd oli odv, sovhoz oli. Kons-se voinan aigan oli Ladvas viž kolhozad, kaikuižes der’ounas oli kolhoz, rahvast oli äi. Jäl’ges tegihez iks’, Put’ krestjanina. Sid’ kolhoz sovhozaks tegihe, kazvatiba kartohkad, siloi kazvoi i ozr i rugiž i herhez.

Živatoid’ pidiba sovhozas?

Sovhozas oli parembil’ vozil’ tedan kuume sadad lehmid’. Ladvas oli kaks’ fermad, oli hebod, vazad. Nügude sovhoz om soubanus, kaik fermad siištas vaiše siin'ad. Kaik loudad jo resttud, ristitud kaik sijad jo kodihe vediba.

Eduu vediba radnikoid’ Kurbale, sigä lespromhoz oli, kaks’ mašinad radnikoid’ mecha vediba. Ladvaspei oliba traktoristoid’ i akad mugažo oksid’ čapmaha ajelihezoi. Nügude ele sida. Mecad vähä čaptas i vedadas, Kurbou-se radod ele kaikile, sigä eläjid’ äi om.

No mad küntta ii voigoi?

- Ümbri küläd piidod kazvahtudas lepil', lepad pigei kazdas. Astud ka kacud, miše ii amu sigä hiin’an tegiba, nügude söm kalliž loukas ka živatoid' kaik tahtoitas pid’ada. Kudambiš püudoiš kazvateliba kartohkad i ozrad, nügude vaiše hiin’an tehtas.

Maidon kaiken iče södas vai vedas kuna-se?

Vaiše ičele, möda ii kuna, ii otkoi nikuna. Konz vuu sovhoz oli ka maidod zdailiba, min’a iče kandišin’ bitonou. Lehman mam čomin’ sötli ka andli kaks’ vädrad maidod pejaks, homencuu vädran i ehtkoižuu, sovhozaha vedim, sovhoz ostli. Jäl’ges nece kaik soupsihe, nügude vaiše ičelemoi söda, ičele da živatoile.

A ende sovhoz kuna pani maidon?

-A vediba Potporožjaha, sigä oli jo zavod. Nügude ken radab, ka ičtas sötta voib, a dengoil’ mida-ni ostta ka tari kus-se rata. Erased kudamad oma radnikad ka ajelesoi, kelle-ni dačoid stroimähä da mida-ni. I Karjalaha ajelesoi mugažo, lespromhozas ratas. Om vuu äi norid’ prihoid’, kudamad humaloitas, ii rakoi.

Koumžoile mäd konz, rindou küläs oma koumžomad, kacud ka veresid’ koumoid’ äi, minun igäd i norembad mužikad, kolnuded vinan täht. Nügude kaikes küläs mödas spirtud, mödas odvas, anttas vüughä-ki hot’ konz, hot’ kesköd mäne. Tävvoduu tedan jo kaks’ ukod kol’, kudambidenke ihtes kazvoim.

Sanu vuu, pagištas-ik sigä Ladvas vepsäks.

Ladvas da i Mäg’gärves konz astud, ka kulub pagin. Iče-ki mäd loukha ka pagižed, voib kulištada vuu. No om äi norid, kudambil’ kazvatajad oma vepsläižed, a hii jo vaiše ven’aks pagištas.

A škol nügud vaiše Kurbas?

Ladvas vaiše kaks’ klassad. Kurbou internatas vähä eläb. Min’a ku openzimoi, internatas miid’ oli enamb sadad, a nügude en teda omik kimne mest internatas. Kurbou om ühesa klassad, jäl’ges Kurbad Vidlaha, min’a-ki openzimoi kaks’ jäl’gmäšt vot Vidlas. Sed voded oliba čomad.

Avtobusad kävutas Vidlaspei Ladvha?

Ende avtobus käveli nel’ kerdad nedališ, pejas päliči.

Tuleb-ik sin’n’a elämaha rahvast toižiš ag’joišpei?

Oli ühtuu aigou mugoi az’j, mišto Ladv edahaline külä ka oigendeliba sin’n’a, ken türmas oli ištund ka Piteriš ii anttud eläda, a oigetadas sada ez’mäižel kilometral. Nügud-ki oma vuu mehed kudamid’ oigendeliba. Akoid-ki oli äi, norid’ vuu. Nened akad jo mehele mäniba ladleižihe prihoihe, erased jo ii iksin’ kerdoin’. Hii mugomad, kurd’as da i gul’aidas.

Hii toiba küläha ičeze kul’turan.

Ka, ičeze kul’turan. Erased vepsan kelen-ki openziba.