ВепКар :: Тексты

Тексты

Вернуться к списку | редактировать | удалить | Создать новый | История изменений | Статистика | ? Помощь

Nina Zaiceva. Minun vepsläine oza

Nina Zaiceva

Minun vepsläine oza

вепсский
Младописьменный вепсский
En voi nikut uinota. Kärautelemoi lämäl sijal sinna-tänna. I mikš-žo tämbei en voi uinota? En ole väzunu, en palahtelde nimiš, kaik om kuti hüvä. No minä ved’ olen vepsläine, meletan ičemoi kelel. Olen hätken elänu kaks’keližes mirus, meled-ki päs hüppiba se venäks, se vepsäks. En voi eskai ehtta el’geta, miččel kelel meletan. I sid’ iški pähäka olen putnu vauktan unen sül’he! Konz tuli pähä venäks, miše nece om "бессонница", ka hengel tegihe tusk minai, pän kibištaškanzi. A konz johtutin, miše minä olen vepsläineühtnägoi minus mi-se om vajehtanus! Tuli pähä: "A mikš meile, vepsläižile, om anttud jo vanhazesai nece aigkeskustvauged uni?"
Vauged uni! Se om kuti uni, no minä kaiken nägen, el’gendan, johtutan, nägen ezile. Midä linneb homen? Min kandab minei homnine päiv? No voib kacuhtada edehepäi-ki. I sid’ minä kuti el’genzin ani sel’ktas, min znamoičeba minun täht nene sanad "vauged uni". Olen jo küpsnu sihesai, miše voin eläda johtutesil. Ned ei olgoi kaiken vaiše kebnad, minun elo-ki ei olend kebn. No kaiken-se tämbei, oldes vauktan unen süles, nägen enamban vauktoid elon polid. Tagana om pit’k elo, voin rindatada sen aigkeskustoid. I tuli taht muštelta i panda bumagale nenid minun muštlosid. Olen vepsläine. Vepsän kelel ei ole muga äjan kirjutadud. A ku om muga, ka, voib olda, ken-se minun rahvahaspäi varastab ani nenid minun sanoid da vaihid, minun meletusid da rižoid? Mitte om olnu minun vepsläine oza? Om-ik olnu nece oza vaimuiteelo? Mugoine elo, miččel eläb jogahine ristit. Ka, tedan, muga om-ki! No siš-se om-ki jüväkirjutada neciš elos, mitte om olnu minun vepsläižen ozan. Kirjutada siš, mitte nece "vepsläine" oza om olnu minai, midä om tonu. I siš-ki, midä minä olen tonu da andnu minun "ičemoi" vepsläižele rahvahale, kudamban juril minä olen elänu, kudamban melevudel olen kaznu, kudamban kelen vänd mindai om vedänu neciš elos. Naku min toi minei nece minun "vauged uni". Ei-ik nece ole hüvä, miše tämbei olin vauktan unen süles?! Ka, tämbei nece oli ani ozakaz aigkeskust, mitte andoi minei tahton kirjutada ičein meletusid minun "vepsläižes ozas".

Зайцева Нина Григорьевна

Мое вепсское счастье

русский
Никак не могу заснуть. Поворачиваюсь на теплой кровати туда-сюда. Почему же сегодня не могу уснуть? Кажется, не очень устала, не расстраивалась, день был довольно спокойным. Но я ведь вепсянка! Могу думать на родном языке. Я так долго живу в двуязычном мире, и мои мысли прыгают постоянно с вепсского языка на русский. Даже не успеваю понять, на каком языке я думаю. И тут ударило в голову: сегодня я попала, как у нас дома говорят, – vauktan unen sül’he, что по-русски означает "в объятия белого сна" или в "бессонницу"! Когда я думала по-русски, что это бессонница, у меня на сердце стало тоскливо, заболела голова. А когда вспомнила, что я вепсянка, во мне как будто что-то изменилось. В голове забилась мысль: "А зачем нам, вепсам, уже издавна дан этот отрезок времени, который называется у нас vauged uni "белый сон"? Белый сон! Это как будто сон, но я все вижу, понимаю, вспоминаю, вижу даже наперед. Что будет завтра? Что принесет мне завтрашний день? И тут я ясно поняла, что значат для меня, вепсянки, слова vauged uni, т.е. "белый сон", а по-русски "бессонница".
Я уже стала настолько зрелой, что могу жить воспоминаниями. Они не всегда легкие, моя жизнь тоже не была легкой. Но сегодня, находясь в состоянии "белого сна", я вижу больше светлых сторон жизни. Позади довольно длинная жизнь, могу сравнить некоторые ее промежутки. И пришла вдруг идея вспомнить и записать эти мои переживания. Я - вепсянка! На вепсском языке существует не так много прозы. А раз так, то, возможно, кто-то из моих соплеменников ждет именно этих моих слов, моих воспоминаний и откровений. Каким было мое вепсское счастье? Было ли оно счастьем или просто жизнью? Такой жизнью, которой живут и многие иные мои соплеменники. Так ведь именно так оно и есть! Но в этом-то и есть зернонаписать о жизни, которая была именно моим вепсским счастьем. Написать о том, каким это вепсское счастье было, что мне оно принесло, и что я привнесла в историю моего родного народа, на корнях которого я выросла, чьей мудростью пропитана, игра слов которого и вела меня по жизни. Вот к чему привел меня сегодня мой "белый сон"! Разве это плохо, что я сегодня была в его объятиях? Ведь сегодня этот отрезок ночи подарил мне идею написать о моем вепсском счастье, передать свои ощущения жизни на бумаге, поделиться ими с читателями