Texts
Return to list | edit | delete | Create a new | history | Statistics | ? Help
Viisaš moršien
Viisaš moršien
Karelian Proper
Voknavolok
Oli
ennen ukko ta akka .Heilä oli poika .Ukko ta akka kun alettih vanheta , niin šanottih pojallah , jotta "ala eččie nuorissušta taloh , kun et liene ennen kaččon ".
No poika šanou , jotta ei hänellä ole vielä mielitiettyö , no lupuau kumminki huomenekšella lähtie naỉsen eččoh .Poỉka kyšyy kumminki , jotta "mintäh šie , muamo , käšet milma aivoin nuomenekšella "?
Muamo vaštuau :
– Ka jotta näkisit , makuauko vielä tyttö , vain joko on männyn työhö : meilä vet pitäy olla työn ruataja , eikä makuaja !
Tai läksi poika huomenekšella nouštuo heposella ajua köryyttelömäh , neỉččysie kaččomah .Muamoh käški männä šemmoseh taloh , mistä enšikse šavu näkyy .Tai näköy poika yheštä talošta šavun noušovan : mäni pihalla ta kaččelou .Heitti heposeh ta mäni pirttih .Šielä tyttö räččinäisilläh kutou kankašta .Tyttö šanou , jotta "mintäh šiula , vierahaisen , ei ollun šuuta eikä nenyä "?Hiän ei ošannun šiihi mitänä vaššata .Kyšyy , jotta "mihi mie panisin heposeni kiini , kun jäi pihalla irallan "?Tyttö kačahti pihalla ta vaštasi , jotta "kešä ta talvi on pihalla .Šivo kesäh eli talveh "!
Poika männä töllötti pihalla , vain ei ymmärtän , jotta mihi še tyttö nyt neuvo šitomah , ta heponi jäi irallah .Kyšyy poika tytöltä , jotta "ketä teilä on muita eläjie "?Tyttö šanou , jotta "onhan miula tuatto ta muamo ta veikko ".
– Missäpä hyö nyt ollah ? – pakauttelou poika .
– Tuatto on lämmintä käymäššä , a muamo läsiy kešähisie nakrantoitah , velleni ieš-tuaš kävelöy .
Rupei tyttö vuoroštah kyšymäh :
– Mitä mie šiula , vierahaisen , keitän , kun ei ole valmista keitettyö ?Keitänkö mie šiula šylekšennellen šyötävyä vain puromatta nieltävyä ?
– Keitä , – šanou , – šylekšennellen šyötävyä .
Neičyt keitti hänellä ahventa .Hiän läksi pois , šanou :
– Jiä tervehekše !
A kaunis ois ollun hänen mieleštä tyttö .Tuli kotihis , ta muamoh kyšyy , jotta "löysitkö tyttären "?
– Löysin , – vaštasi poika , – vain höpšö oli tyttö .
Ukko kyšyy :
– Mitein hiän oli höpšö , mitä hiän pakasi ?
– Ka kun mänin , – šanou poika , – niin kyšy tyttö miulta , jotta "mintäh šiula ei ole šuuta eikä nenyä "? Eikö še höpertän ?
– No iče šie olit šyypiä , kun tyttö tietenki kuto räččinäisilläh , kun oli aikani , a šie et mäneššäš ryvähellyn etkä niistän nenyäš , jotta hiän ois kuullun šiun tulovan ŧa korjannut iččeh . Tietyšti šiula oli šuu šekä nenä , vain kun et käyttän niitä , niin hiän viisahašti kyšy .
– A mintähpä hiän käški šitomah miun heposen kešäh eli talveh ?
– A šentäh , kun pihalla oli kärryt ta reki : kärryt oli kešä , a reki oli talvi . Šiun ois pitän hoš kumpaseh šituo heponi .
– No vieläpä še muutaki plaši , kun šano , jotta tuatto on lämmintä käymäššä , muamo läsiy kešällisie nakrantahisie , a veikko ieš-tuaš kävelöy .
– Ka tuattoh oli puun vevošša , muamoh oli šuanun lapšen ta oli lapšikylyššä , a veikkoh oli kyntämäššä . A keittän hiän ois kananmunie tahi huttuo , a kun kyšyit šylekšennellen šyötävyä , niin šaitkin ahventa .
Ukko šanou , jotta "nyt pitäy lähtie šulhasikse : kun šuanemma , niin tuomma , a kun emmä , niin olkah šielä ".Tai mäntih , tai kosjottih ; tai hiät piettih , ta tuotih moršien kotihis .
Lähettih šulhani ta ukko meččäh .Ukko šanou min’n’allah , jotta "lämmitä kyly , ta pane kukko kylyn lautojen piähä , ta šiitä varušša ruokua stolalla , ta pane miekka stolan poikki , a iče šuat ruveta muate : myö myöhä tulemma ".
Mäntih meččäh .Ollah jo pois tulošša , niin ukko šanou pojallah , jotta "leikkua šie miulta piä ta kiät ta luo pualikkoja tiellä , jotta matka kuluis huvemmašša ".
No poika arvelou , jotta ukko höpertäy , kun lähtiessä jo anto naisella šemmosie miäräykšie .Poika ei leikan piätä eikä käsie .Tultih kotih , šyötih , kylvettih ta ruvettih muate .
A moršien jo makasi – kun oli laittan , mitä käšettih , niin rupesi muate .Šanou moršiemellah , jotta "oletko šie huomannun , jotta tuatto höpertäy "?
– En , en ole huomannun , – šanou naini . – Eihän še höpertän lähtiessä , kun hiän käški kukon panna lautojen piähä – hiän tarkotti šillä vaštua . Mie hauvoin vaššan ta panin lautojen piähä .A ruokua kun käški laittua , niin hiän tarkotti käsipaikan pantavakše poikki stolan , eikä miekkua .
– No höperti še kumminki , – šanou poika , – kun käški mečäštä tullešša leikata miun häneltä piän ta kiät . Та käški pualikoija tien .
– Ka hiän šano šen vain vertaukšena , jotta icun hiän oli vaipun , niin šiun ois pitän ottua hänen lakki ta kintahat kannettavakše . A pualikkojen luokšentelomisella hiän tarkotti , jotta šie pakajaisit hänen kera , etkä iänettäš töllöttäis .
Kun maine levisi šemmoni , jotta köyhäššä talošša on niin viisaš naini , niin čuari tuli ta otti pois , jotta "välttäy teilä i pahempi ".
Tuatto-ukolla jäi ikävä ta paha mieleštä .Hiän ajattelou , jotta millä hiän šais min’n’ah pois .Ukko työntäy kyšyjie myöt’en tiijon naisella , jotta "missä miun šurma on "?Min’n’a työntäy vaštah šanua , jotta "tallin paččahah kun očin paukahtau , niin šiinä on šurma ".Ukko mäni tai kävi tallin paččahan piäštä rahakasnah .Hiän tarkoittiki šurmalla rahojah .
Ukko työntäy kyšymykšen tuaš , jotta "kuin hyvissä vuatteissa šilma pietäh , onko vuattiet konšana levälläh "?Naini työnši šanan , jotta "muina päivinä on hyvin lujat , vain šuavattailtana on levällini košto ".
Hiän tarkoittiki šillä , jotta konša ois vapahemmalla , jotta šaisiko ukko häntä šieltä pois , niin min’n’a tarkotti , jotta muina päivinä ei , vain šuavattailtana on takaveräjä kahallah .Ukko kun šai tämän tietä , niin mäni ta kävi min’n’ah pois , ta niin piäsi naini jälelläh elämäh ukon luona .
Viisaš moršien
Karelian Proper
Voknavolok
–
–
–
–
Умная невеста
Russian
–
–
–
–