Texts
Return to list | edit | delete | Create a new | history | Statistics | ? Help
Brihačču kondien berlogassa eli
Brihačču kondien berlogassa eli
Karelian Proper
Rugozero
Оli ennen
ukko da akka .Taatto da maamo kuollah , a poiga se diäy .Hiän duumaiččou : "Midäbö mie rubien yksin elämäh , lähen pois hot’ kunne ".Läksi , ni iče ei tiijä kunne mänöy .Matkai , matkai .Matkaau meččyä myöten .Mäni , mäni monie päivie .Aigaudu kondien pezäh – berlogah .No i kaččou – männä ei männä , a hiän on vaibunun , nällästyn .Mäni pezäh , se on tyhjä , vieri maata marallah .I bespaameti uinoi maata , magaau .Tuli kondie , nuuhtelou , kaččou , on duuhu inoi .Mänöy hillakazih sihi omah pezäh .Kaččou – ka mužikka sielä magaau .Mäni siämeh , liikuttau händä , a hiän on bespaameti .Duumaiččou händä syvvä , a taas duumaiččou : "Vuota nossan , ken hiän on ".Nossatti hänen , gai se poiga töllisty , pöllästy .Sanou kondie :
– Nukka miun kera elämäh , rubietko veikoksi vai rubiet pojaksi ?
– Rubien pojaksi , – sanou brihačču .
No i ruvettih elämäh , kävelläh mečissä linnun saamizeh , midä vain voijah saaha .Kondie kuin saau dai syöy keittämätöndä dai suolatta , a brihačču se yhtä on nälässä , hiän ei voi syvvä keittämätöndä .I sanou :
– Kuin miula on ylen nälgä , en voi syvvä keittämätöndä , kuin olis keittyä .
Hiän , se kondie sanou :
– Kuin se keitetäh ?– Ei ni tiijä kuin keitetäh .
Sanou :
– Keitetäh – kuin olis kattilaine da suolaa da spičkat , silloin olis parembi syvvä .
Poiga sanou :
– Vuota vain , mie käyn kyläh , tuon kattilan da suolaa , da keitämmä , sidä tulou parembi .
I läksi kylästä kattilaa käymäh .Toi suolat , kattilat .Keittäy lihaa .Ruvettih syömäh , dai kondie sanou :
– Parembi näin i on .
Siinä eletah , päivät kävelläh , vaibutah .Illalla kuin tullah , ni laizus on keittyä , kondie se not’ niin söis , ni brihačču ei voi .Kondie i sanou :
– Olisko , siula naija ?Nukka vain lähemmä ulgomaan čaarin luoksi kozzomah tyttyö .
Se poiga i sanou :
– A kuin čaari kyžyy , kenenbo olet ?
Hiän i sanou :
– Sanomma niin , d’otta olet Ivan kuningahan poiga , mie lähen käyn iellä .
I lähtöy mäne tijä kunne meččie myöten .Mäni čaarin luoksi i sanou :
– Etkö sie anna tytärdä Ivan kuningahalla miehellä ?
Čaari i kyzy :
– Ka kusta olet sie i ken on naitettava ?
Hiän sanou :
– Olen ulgomaasta čaari i Iivan-poiga on naitettava .
No i čaari soglasiudu andamah tytärdä .Kondie sanou :
– Mie lähen ženihän käyn , varuštaukkua .
Matkaau , matkaau kondie i tulou kodih sen pojan luoksi .Tuli kodih , ka i sanou pojalla :
– Akka on saadu .
Poiga se on rivussa , lijassa kai sraasti , no sielä berlogassa ollessa .I sanou :
– Kuinbo , kuin mie olen pahassa vaatteissa , midäbö myö sanomma , da ei ole meilä ni midä elosta .
A kondie hänellä i sanou :
– Mie näin , mečässä eletäh kaksi zmejaa , no i heilä on suuri , suuri raudani kodi i heilä on lehmäkarja , lammaskarja , hevoiskarja .Kuottelemma , emmägö millä voi heildä kodie saaha , sihi i tuomma .Läkkä naimah .Kuin čaarin luo mänemmä , ni pidäy d’ogiloista poikki , ni sanomma čaarilla , d’otta vaattiet kirbottih d’ogeh .
A poiga i sanou :
– A milläbö mie pääzen niistä d’ogiloista poikki ?
– A mie siun selässä vien d’ogiloista poikki .
Männäh čaarin luoksi .Čaari i kaččou , kuin se poiga on lijassa da revussa , i kyzyy kondielda :
– Kembä siula tämä on ?
– Se on , – vastazi kondie , – Iivan-kuningahan poiga , d’ovesta poikki kuin läksimä , ni hänellä kaikki vaattiet mändih d’ogeh .
Čaari ando hyvät vaattiet , šuoritti , da i ruvettih svaad’baa pidämäh .Svaad’ba piettih i lähtemäh ruvetah kodih .Čaari sanou :
– Pidäy lähtie miula nyt tiän mailla kaččomah .
Kondie händä priglasiu :
– Läkkä , läkkä .
I lähettih , matatah , matatah meččie myöte .Se kondie heidä vedäy .Kondie d’uoksomah läksi iellä , sanou :
– Työ tulgua hil’l’akkazin , a mie teidä vuotan sielä !
Iče mäni niien zmejojen karjan luo .I sanou kondie paimenella :
– Mie siun syön , kuin et sanone , d’otta tämä on Iivan-kuningahan pojan ussad’ba .Kuin et sanone , ni mie siun syön .
– Elä vain syö , – sanou paimen .
I tullah sihi čaari , a kondie lähikäzellä siinä viruu paimenesta .Čaari tuli sihi i sanou :
– Kenen sie karjaa paimennat ?
Paimen sanou :
– Iivan-kuningahan karjaa .
Dai lähettih ielläh .Kondie läksi d’uoksemah , hyö dälgeh .Se oli heboiskarja , a toine tulou lehmäkarja .Kondie mänöy dai sanou paimenella :
– Kuin et kuunnelle milma , ni mie siun syön .
Sanou :
– Elä vain syö , ni sanon .
Tullah taas čaari svaad’ban keralla , taas čaari i kyzyy paimenelda :
– Kenen karjaa paimennat ?
Paimen sanou :
– Iivan-kuningahan .
Taas mennäh ielläh .Tulou lammaskarja vastah .Kondie i sanou paimenella :
– Sano , kuin čaari tulou , ni d’otta sie Iivan-kuningahan karjaa paimennat , a kuin et sanone , ni mie siun syön .
– Elä syö , kondiezen , sanon .
Tuli čaari dai kyzy paimenelda :
– Kenen karjaa paimennat ?
– Iivan-kuningahan , – vastazi paimen .
Taas ajetah ielläh .Kondie taas d’uoksou ielläh .Mäni raudazeh kodih , ka zmejät ollah koissa , a zmejoilla on suuri saabra perässä .Kondie i sanou zmeillä :
– Mengiä teräväzeh saabrah , tullah teidä tappamah .
Zmejät teräväzeh mändih dai peitävyttih saabrah .Kondie katto hiät heinillä .Katto hiät da tulen keskeh niillä zmeillä .Dai paletah sielä , telmetäh , hiän molemmat sihi poltti .Tulou svaad’ba , čaari tulou i sanou :
– Midäbö on savuo ?
Kondie sanou :
– Ka suuret karjat mečästä tullah , ni čakkoja vassatessa on laaittu .
Da pertih männäh sihi kaikki .Iče siinä keitetäh , iče siinä d’uotetah .Kodi hyvä .Karjat tuldih illalla kodih .Čaari hyvällä mielin , d’otta Iivan-kuningas on bohatta .I rubei lähtemäh pois .Čaari dättäy sihi tyttären .I hyö elämäh ruvettih .Kondie sanou pojalla :
– Nyt kuin mie siun , Iivan-kuningahan poiga , saatoin siun hyvin elämäh , ni kuin mie kuolen , ni štobi̮ pappi tuo milma maaha pannessa .
Hiän ni sanou :
– A-voi-voi , kaksi tuon !
No i kondie narošne heittäydyy : ei voi , dai kuolou .Kuolou senin , on ilda .A iče narošne heittäydy .Poiga da akka sanotah :
– Kuoli , a-voi-voi , kuoli !
Poiga sanou :
– Viemmä poiges maaha .
Akka i sanou :
– Vet hiän käski papin tuuvva .
Ukko se sanou :
– A emmä d’o lähe tuomah , kuin kuoli , ni viemmä !
A akka kyzyy :
– A kaivammago i hauvvan ?
Sanou :
– Emmä d’o kaiva , sinä on kanava , sihi lykkiämmä .
I otettih hurstih kiäritäh i kanavah sihi ribautetah .Viedih dai tullah kodih maata .Kodvani maattih dai kuullah – kolistau .Molemmat männäh avuamah dai kyzytäh :
– Ken on ?
Ka hän sanou :
– Avakkaa , poigane , mie olen .
Poiga vähäistä ei langie , niin pöllästy .Tuli pertih – avattih , kai poiga sanou :
– Vet sie kuolit ?!
– Kuolin , poigane , ka kuin et tuonnun pappie , ka milma sinne ei ni otettu , a iče sanoit , d’otta tuot kaksi . Sinne papitta ei oteta .
Siidä elettih , oldih , dai kondie kuoli tovestah .Siidä poiga toi kaksi pappie .Siidä pappilojen kera maaha pani , haudah kaivo .Siidä enämbi ei nossun .Da hyö ruvettih elämäh hyvin naizen keralla ielläh .Da sihi i loppu .
Brihačču kondien berlogassa eli
Karelian Proper
Rugozero
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
Паренек в медвежьей берлоге жил
Russian
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–