ВепКар :: Тексты

Тексты

Вернуться к списку | редактировать | удалить | Создать новый | История изменений | Статистика | ? Помощь

Čirpipiiruat

Čirpipiiruat

карельский: собственно карельское наречие
Весьегонский
Ruis’ jo l’eikattu, a šidä?

Ruis’ l’eikattu, rugehet loppietah kaikki, a kuin jo kagrat tože loppiettih, n’in l’eikkavo kaikki. L’eikkavo kaikki, nu kagrat lopiemma, pid’äw čir’pijäis’n’iččä luad’ie. A kuin šilloin oldih eiz’ivuwvet, ka mie hot’ t’änä vuona miehel’l’ä män’en, čir’pipiiruat, značit luad’ie pid’äw vävül’l’ä pruazn’iekka, olutta panna, viinua. Kaikki omat šiel’d’ä kuččuo, šulahaz’ešta päit’en, gos’t’ih. Da, mis’t’ä otettu om muččo, ka hot’ meil’d’ä on, miula on t’üt’är annettu, pid’äw čir’pipiiruat luad’ie, obezat’el’no čir’pipiiruat luad’ie pid’äü. Ka šügüžül’l’ä spruaviečetah ruadoloinke, čir’pipiiruat pid’äw luad’ie, gos’t’ittua, šigäl’äz’et. A viel’ä ol’i n’in, šiel’ä viel’ä do nas, pedrungos’t’innat luad’ie, Pedrukši, en’n’ei hein’aigua, ka t’äh aigah, Pedrum gos’t’innat, a šiel’ä čir’pipiiruat n’in konža ka rovošta spruavičtah. Čir’pipiirailla l’äht’iet’t’ih čir’pipiirailla. Otetah bohatoista taloloista, da, on šiel’ tuatot da muamot da bohatat, n’in gos’t’itaa, kaiken rodn’akunnan per’ehen otetah, l’äht’iet’äh čir’pipiirailla.
A čir’pijäs’n’ičä konža loppietah l’eikkavon, ken loppow, s’e i luad’iw. Jogo talošša luajitah, n’in čir’pijäs’n’ičäl’l’ä vain istuočet oma per’eh da šüwväh da i, slavo Bohu, l’eikkuamin’e lopiettu! Ka čir’pijäs’n’iččä, jäs’n’ičän luajitah ildazella da šüwväh, da muuda n’imid’ä. A ka t’ämä čir’pipiiruat, n’in jo pid’i panna jo oluot da luad’ie nastojaššoi pruazn’iekka. N’in t’ämä ew jogo talošša n’evestoida. T’ämä keit’et’äh jo tuatot da muamot jo, a vain muččo, t’üt’är šulahazenkena, da kunne miehel’l’ä män’et, n’in šen’ke per’ehenke tulow jo gos’t’imaa vain, vain gos’t’imah. A t’üt’är ei, n’e kasajocca luad’imah, vain gos’t’imah tullah. A n’üt ewle moudua t’ädä, n’üt ewle ewle.

A ka puimizen jo tože loppietah?

A puimiz’en loppietaa, otmolotkua, s’il’l’ä tuu... o, r’iiheh, guomnoh i tuwvah. Ka müö loppima puimiz’en, i miän buabo pais’tau i guomnoh i tuow. To pais’taw kokkuo il’i bol’še ka vrod’e keit’el’l’is’t’ä al’i obarn’ikkua pais’taw, s’iel’ä guomnoh tuow, zakus’imma, otmoločkua.

A kokot, mi t’ämä on?

A ka muoz’et, kun obarn’ikkaz’et, pikkaraz’et ka kokkoz’et da i. A keit’el’l’in’e rieht’il’äl’l’ä voissa žuar’itah, on bol’še pšon’ičnoi, iel’l’ä oldih, funtow pjat’ oštau n’in, otmoločkua i šüöt’t’äw.

Polossalla eigo jät’et’t’ü vähäs’t’ä ruista il’i kagrua l’eikkahuoh?

Ostatkua polostua l’eikataa, ana t’üt’t’ö loppou. Kuin peldoz’em mie kobraa ker’äin, n’iin i miwla ol’iis’en l’embi l’embi, kaikki l’emmet mie ičel’l’ä ker’äin, kuin peldoz’en ker’äin, l’eikkain. A n’üt ka naposl’etkah, uijitah pois’en, hiän siel’ä, nu snopik s’iel’ä jiäw, üks’iin l’eikkuaw: ”Kuim peldoz’en ker’äin kobrah, l’eikkain, n’iin i l’emmüöt kaikki šubi ker’iän”. A meil’i-to ewlun, ka oldih Kapaliigašša art’el’it t’üt’t’üö, n’in vovs’o äijän t’iijet’t’ih, a müö n’imid’ä emmä t’ied’än.

A mi t’ämä l’embi?

A ka hval’at, kumban’e t’üt’t’ö pohvalka pohvalka, t’ämä karielakši l’embi, l’embi t’üt’öl’l’ä. Hüvä t’üt’t’ö, ka vez’d’e kuuluw, što t’ämä vovs’e hüvä t’üt’t’ö, l’emmikäš t’üt’t’ö. Ol’i l’emmikäš t’üt’t’ö, ked bohatat, i t’üt’t’ö uroda, a ol’i, parembua hän’d’ä ewle, bohatašša. A köühäššä, ol’i i hüvä t’üt’t’ö, da olet i paha, iel’l’ä.

Kuin šanottih il’i luajittih, što l’embie noštua?

L’emmikäš, l’emmikäš, ka jes’l’i t’üt’öl’l’ä l’embie, suatto Suattuo tulow, ka l’embi l’embi t’äl’l’ä t’üt’öl’l’ä. Hüvil’l’ä t’üt’t’öl’öil’l’ä bohatoilla ei pie i luad’ie, l’embi l’ien’öw. A köwhä i hüvä oled da ewle l’embie. Bohatta šuoriečow l’ähtöw šulkuz’issa, a köwhä prostoissa s’irčoissa, n’in muon’e i l’embi hän’el’l’äh. Iel’l’ä oldih s’irčat kaiken t’ämäm pert’in i muada müöt’en, a kun köühemmäššä. Оllaa s’irčat pandu po šes’ polotn’iššow, a köühemmäššä on kun kaijembi, n’in n’äis’s’ä s’impuloissa, nägüw što t’ämä on köühän’e, ka s’impun’e piäl’l’ä, ew put’in i s’irča. Značit ewle, on kun kolme šolgie pandu, n’el’l’ä, n’in ewle put’in i s’irča, a kun pannah kuuži, hiän aštuu kum mit’t’ün’än’e, en t’iiji mih i šanuo.

Mi t’ämä s’impu?

Kaida, da paha, kaida da paha, köwhäl’l’ä ka, pandu on plat’jakulun’e, s’impun’e. Tol’i d’elo ašt’uw bohatan t’üt’t’ön’e, on slojua, mit’t’ün’än’e! A köwhäl’l’ä muon’e i šuor’ivo. Pan’iekko ka n’äin muon’e, n’in šilloin s’il’mät šivo da i uiji meččäh. Aššutah, ka on Vozn’es’en’jana aigahaže luuga pit’kä, n’in jalgoida ei n’ävü, luugua n’in i kuatah t’üt’öt, plat’joilla. Mit’t’üöš aiga muon’e i moda, ol’ ol’, ol’i ed’ähäkkäl’i ka, n’in koož on vovs’o šuur’i gul’an’ja meil’ä, d’es’uatoin, to duuha. Kez’äl’l’ä, ka Sroičča, i Duuhana, n’in ollah n’ämä kumbaz’et vovs’o t’üt’öt ed’ähäkkäl’i kuulutah, bohatat da vorsunat, od’ožat hüvät, n’e ollah jo mänt’iji mis’t’ä tullun omih t’än’n’e gos’t’ih, i n’äi t’iäl’ä gul’aijah, i šuor’ivot vovs’o hüvät. Nu i kai l’ubuičemma jo, l’uubo n’äil’l’ä on t’üt’t’öl’öil’l’ä, kačuo mit’t’üöt šuor’ivot. I n’äiks’i pruazn’iekoiks’i jo vovs’o hüvie plat’joida oššetah kun om mil’l’ä. A potom d’es’uatoissa, tožo, gul’aijah Šilkovašša, Väl’čeväššä. Vain fatat, n’in fatat piäššä oldih, šulkuz’et, ewldu plat’jat a kazačkat viel’ ei jupka a s’irča, ka t’äh n’än’n’il’öin piäl’l’ä, proiminken.