Тексты
Вернуться к списку | редактировать | удалить | Создать новый | История изменений | Статистика | ? Помощь
Tuhkimus-neidine
Tuhkimus-neidine
карельский: ливвиковское наречие
Сямозерский
On
ukko da akku .Heil on kolme tytärdy .Kahtei vahnembat ollah hyvät , a kolmas on Tuhkimus .Vai ku kanoi paimendaw da päčil istuw , muudu ni midä ei rua .Kaksi hyviä neijisty ruvetah pruažniekkah lähtemäh , ga Tuhkimus piän nostaldaw kolpakas piäliči i kyryw :
– Oi , čid’žoit , ottakkua i minuw pruažniekkah !
– Istu nečie tuhkis , čotaiče čond’žoiloi , luve lutikkoi , vie pruažniekkah sinuw meile huigiekse ! – vastatah sizäret i lähtietäh .
Tuhkimus kanat piästäw tahnuos päi i ajaw meččäh :
– Kiš kanaizet meččäh , kiš kanaizet meččäh !
Ajaw hyväl kohtal , järven randaizel syömäh , a iče – sizäril jälgeh .Sizäret kai juostul mennäh .Tuhkimus jälles juoksow .Juoksow , juoksow , ga kuwluw itku da pagin :
– Oi , hyvät rahvas , kel liennettö hyvytty luadinuh , piästiät minuw iäre nečis lijas !
Sizäret sanotah :
– Rubiemmo pruažniekkah mennes käzie ligavuttamah !Ken lienöw lijas , – i matkatah ielleh .
Tuhkimus menöw sih ligakohtah , moine on suwri luhtu ligua , ga i hänel kirgual’ow :
– Oi , hyvä ristikanzu , kel liennet hyvytty luadinuh , piästä minuw iäre !
Tuhkimus kaivaw-kaivaw ligaluhtua , ga löwdäw pualikan .Pualikkua pezöw , puhtastaw i duwmaiččow :
– Tämägo lienöw kirgunuh , vai lienöw olluh kedä muwdu kirgujua ?
Pualikku i muwttuw neidizekse .Neidine sanow :
– Mene palaine matkua vie , tulow kodine vastah i mene sih kodizeh .
Tuhkimus lähtöw dorogua myö astumah .Tulow kodine vastah . Menöw kodizeh .Ni kedä ei nävy pertis , a kirrutah :
– Kel liennet hyvytty luadinuh , piästä meidy iäreh !
Tuhkimus eččiw , kaččelow , ken kirguw , ga päčis leivät kirrutah .Tuhkimus vedäw leivät iäre päčis i azettaw lawčal riädyizeh .Leivät muwtutah brihoikse . Hyppiäw yheksä brihua i kyzytäh neidizel :
– Ken sinä olet i kus tulet ?
– Lähtin sizäril jälgeh pruažniekkah , ga ei otettu hyö minuw , – Tuhkimus vastuaw .
– Ga net i oldih täs siiriči matkuajat . Myö ku kyzyimmö piästämäh iäre päčis , ga hyö vastattih : "Emmo rubie käzie polttamah ".
A Tuhkimuksel brihat annettih avain i sanottih :
– Tule nengoizeh i nengoizeh kohtah , kallivon luo i iške avain kallivoh dai sinä suat kaikkie , midä sinul konzgo pidäw .
Tuhkimus ottaw avaimen i menöw kanoilluo , kanoi kodih ajamah :
– Kiš , kanaizet , kodah ! kiš , kanaizet , kodah !
Kanat kodah ajaw , alustan azettaw kanoil i iče menöw järilleh päčil .Sizäret tullah proažniekas päi , sanellah :
– Roiteh suarih piiru , rahvastu tulow äijy , kai toizis sarstvois päi tullah rahvas piiruh .
Tossu piän šuoritah sizäret piiruloih .Tuhkimus piän nostaw kolpakas piäliči :
– Ottakkua i minuw piiruloih !
– Istu eräs tuhkis , čotaiče čond’žoiloi , luve lutikkoi ! Nengoizeh piiruh otammo ičel huigiekse !
Lähtietäh sizäret .Tuhkimus kanaizet työndäw :
– Kis , kanaizet , meččäh !
Ottaw avaimen keral , menöw n’evvottuh kohtah i išköw avaimel kallivoh .Hyppiäldäw yheksä brihua , kymmenes neidlne , i kyzytäh :
– Midä pidäw ?
– Pidäs sobua piäl , lähtizin minägi suarin piiruh . Sizäret mendih sinne , ga i minul himottas mennä , – Tuhkimus vastuaw .
Šuoritetah händy ylen hyvin , eläväl veil valetah , čiistitäh : hänes roih neidine , ga ni tuta , ni duwmaija ei sua , ni vowse samakse Tuhkimuksekse .Menöw suarin piiruloih .Rahvastu on ylen äijy kerävynnyh .Suarin poigu ylähän astuw , kaččelow neidizie , keh vois mieldyö , i nägöw neidizen , ga ei voi lähil piästä , ku on äijy rahvastu .Neidine enne muidu iäre lähtöw , menöw kallivoh , avaimel išköw , sanow :
– Andakkua omat sovat i ottakkua nämät sovat , lähten kanat salbuan .
Jaksoihes , omih sobih šuorihes i meni kanoi kodih ajamah :
– Tip-tip , kanaizet , kodah !Tip-tip , kanaizet , kodah !– iändäw .
Kanat salbai i iče – päčil ennen kuni sizäret tullah .Sizäret tullah i sanellah :
– Kus lienöw olluh sie neidine toizes linnas päi , kaikkie parembis sovis oli i suarin poigu sih panettelih .
– Engo hot , čid’žoit , minä ollun ? – Tuhkimus kolpakas piäliči piän nostaldaw i kyzyw .
– Sinä sie tuhkis päčin peräs vai lutikkoi luve i čond’žoiloi čotaiče , – čid’žoit vastatah hänel .
Tossu päivän šuoritah vie parembi , eigö suarin poigu kuduah – tahto heis mieldys .Tuhkimus piän nostaw kolpakas piäliči :
– Oi , čid’žoit , ottakkua i minuw !
– Istu eräs , meijän huigiekse , čond’žoiloi čotaiče , lutikkoi luve , – sizäret vastatah .
Sizäret vai lähtietäh , hai kanaizet työndäw :
– Kiš , kanaizet , meččäh !Kiš , kanaizet , meččäh !
Ajaw kanat , iče astuw kallivol , avaimel išköw kallivoh , ga hypätäh kallivos yheksä brihua , kymmenes neidine i kyzytäh :
– Midä pidäw ?
– Sizäret mendih tuassen suarin piiruloih , i minul himoittas , ga ei ole sobie , – Tuhkimus sanow .
Händy pestäh , šuoritetah , annetah vie paremmat sovat piäl .Menöw suarin piiruloih , ga ei voi ni lähil piästä , muga on rahvastu .Sizäret sie istutah , ga händy ei tietä , što nengoine on heijän Tuhkimus .Suarin poigu vai nägöw neidizen , dai lähendymäh , lähendymäh !Kaikin nähtäh , čto häi on mieldynyh , ga ei voi piästä lähil .Neidine kodvaizen käveli dai iäre rapsahtih .Menöw kallivoh , išköw avaimel , ga hypätäh yheksä brihua da kymmenes neidine .
– Midä pidäw ? – kyzytäh .
– Sovat ottakkua iäre i andakkua omat sovat , kanat pidäw ajua kodah enne , kuni sizäret tullah , – neidine vastuaw .
Annetah omat sovat , i häi kanoi kirguaw :
– Tip , kanaizet , kodah !Tip , kanaizet , kodah !
Salbuaw kanat kodah , iče päčil .Sizäret tullah i sanellah :
– Tänäpäi oli vie paremmis sovis neidine , suarin poigu sih panettelih , ga ei voinnuh piästä lähil .
– Engo ehki minä olluh , čid’žoit ? – Tuhkimus kolpakas piäliči piän nostaw i kyzyw .
– Istu eräs sie päčil , luve lutikkoi , čotaiče čond’žoiloi ! – sizäret vastatah .
Kolmanden päivän šuoritah vie parembi sizäret .Kai parahat pannah piäl : eigo mieldyis suarin poigu .
– Oi , čid’žoit , ottakkua i minuw ! – Tuhkimus kyzyw .
– Diä sinä lutikkoidas lugemah , čond’žoiloi čotaiččemah , – sizäret vastatah i lähtietäh .
Tuhkimus kanat piästäw :
– Kiš , kanaizet , meččäh !Kiš , kanaizet , meččäh !
Iče menöw kallivoh i išköw kallivuo .Yheksä brihua i kymmenes neidine hypätäh :
– Midä pidäw ?
– Čid’žoit mendih suarin piiruloih i minul himottas .
Ei ehti ni lopettua , ku händy pestäh , šuoritetah , annetah moizet sovat , što kai läikkyw , kunne päi kiändyw , – i hebo : karvu kuldaine , toine hobjaine , kolmattu ni tuta , ni duwmaija ei sua .Ajaw kawzahuttaw suarin piiruloih .Suarin poigu ku nägöw , ga kerras i hyppiäw kawzahuttau neidizen luo .Obručal’noil kol’ččaizel painaw oččah i sanow kaikel rahvahal :
– Tämä neidine minul – mučoikse , mengäh hos kunne !
Kol’ččaizes jälgi i jiäw oččah .Neijisty ni kui ei piästäs suarin poigu , ga neidine punalduateh , hevol selgäh hyppiäldäw i ajaw kallivoh .Išköw avaimel kallivoh .Yheksä brihua , kymmenes neidine hypätäh :
– Midä pidäw ?
– Ottakkua , rawkat , kabrastakkua hebo i sovat , andakkua minun omat sovat , – neidine sanow .
Vajehtetah sovat , i neidine kanoi eččimäh :
– Tip , kanaizet , kodah !Tip , kanaizet , kodah !
Salbuaw kanat i iče päčil huolittaw enne sizärie .Kanan šital očan voidaw i rivun krieppiw oččah .Sizäret tullah , häi ohkaw päčil :
– Oi , en voi , piädy kivistäw !
Sizäret sanellah :
– Tol’ko tänäpäi oli neidine , ku kiändyi – kai läikkyi , i lähti hevol , ga vai vilahtih !
– Engo hot’ minä olluh ? – Tuhkimus kyzyw .
– Oi sinä , čond’žoiloin čotaiččiju , lutikkoin lugiju , vai istu sie päčil . Et , rawkku , ole ni unis nähnyh mostu neijisty , – sizäret sanotah .
Suarin poigu rubiew eččimäh neijisty : eččiw kai sarstvat , kai gosudarstvat , ni kus ei semmostu lövvy .A Tuhkimus kävyw ainos piä kriepittynny kanoi paimendamah .
Tullah Tuhkimuksen luo jälgimäi .
– Nygöi sinul pidäw lähtie . (Jälgimäi pahoi alletah eččie ).
Häi lähtis ei , a otetah händy vägeh .Suarin poigu kai tuskevuw , ku ei lövvä mučoidu .Pestäh Tuhkimuksel očču i viijäh suarin pojalluo , ga obručal’noin sormuksen sija Tuhkimuksen očas !Suarin poijal roih paha mieli .Duwmaiččow : "Ottua pidäw yksikai .Hot’ nygöi ei ole hyvä , ga kos kol’ččaizel painoin – siit oli hyvä , mowžet on hänel oza kustahto ".
Ottaw Tuhkimuksen mučoikse .Eletäh kodvaine , ga rubieudow suarin poigu kyzymäh :
– Kos minä sinuw kol’ččaizel oččah painoin , ga et olluh tämän moine , kus sinä šuoriit ?
– Minä sinul sanon , tol’ko sinä älä ni kel sano . Jesli sanot , ga sinä minuw izmenit .
Ottaw mučoi i viättäw suarin poijan kallivoh .Išköw avaimel , ga hypätäh yheksä brihua da kymmenes neidine , kyzytäh :
– Midä pidäw ?
– Suarin poigu otti minuo mučoikse , ga pidäs šuorita .
Yheksä brihua i neidine sanotah :
– Myö otammo sinuw sizärekse , a sinuw otammo vävykse , jesli tulletto meijän ker elämäh .
Suarin poigu jättäw oman sarstwan , a Tuhkimus jättäw kodin dai kanaizet , i lähtietäh hyö elämäh i eletäh ylen hyvin .
Tuhkimus-neidine
карельский: ливвиковское наречие
Сямозерский
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
Девушка Тухкимус
русский
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–