Тексты
Вернуться к списку | редактировать | удалить | Создать новый | История изменений | Статистика | ? Помощь
On enne kupsu
On enne kupsu
карельский: людиковское наречие
Южнолюдиковский (святозерский)
On
enne kupsu .Eläw kahtei akan kere .Häi lähtöw zagranicah peäliči meres tavarah .Hänel karabli tavaroin kere tartuw merele , kolmet sutkat seizow yhtes sijas .Häin sanow :
– Ken ku minun täs peästäs , andažin vai ku min ottaz eluo !
Kaččow , ajaw mustal vorončal hevol häneh päi , hevol tulisugahat suus lähtietäłı .Nu tuli , sanow :
– Midä , kupsu , sinule pidäw ?
– Pidäw minule , – sanow , – abuo peästämäh , ken voiš minun täs peästeä , andažin minä hos midä .
– Ei minule eluo pie , a minule pidäw kois tiedämätöi .
Nu , hänen peästi .Uskaldi kois tiedämättömän .Häin ajoi kodih .Tulow mučoi vastah lapsen kere , brihaččuižen kere .Häin mučoile sanow :
– Kenen on lapsi ?
Mučoi sanow :
– Lapsi on oma , minä däin sinus mahan kere , tiedänyh en .
Häin vastai :
– Minä lapsen menetiin .
Häin sanow :
– Kunna sinä menetiit ?
– Menetiin – uskaldiin kois tiedämättömän karablin peäständäs , terväh tuldah ottamah .
Lähtöw lapsi školah huondeksel i sie pakiččiedu akkastu neärittäw , häi sanow :
– Älä neäritä minuw , terväh tullah ottamah , uekaldettu !
Tulow kodih itkun kere brihačču moamah luo i sanow :
– Mikse minuw vahnu akkaine sanow uskaldetukse i terväh tuldah ottamah ?
Muamah sanow :
– Älä koske ni kedä , siit ei sinule ni midä sanota .
Hyö viertäh moata i ei sanota lapsele : "Sinä olet uskaldettu ", pahakse mieldy .I tulow kolmepeähine zmija ottamah , i hänele sanotah :
– Ei ole varustettu , emmo voi andoa tänildu .
I tulow huomei illal opät’ kuuzipeähine zmija i myös hänele sanotah :
– Ei ole valmis , tule huomei ehtäl .
Heile žeäli on andua .Huomei ehtäl hänele valmistetah evähät , tulow yheksäpeähine zmija :
– D’ogo on valmỉs poigu ?Dostalin ehtän tulen ottamah !
– No valmis on kai , no jätä huondekseh i n’evvo dorogu , nostui työnämmö .
N’evvow dorogan :
– Menette riihen pihale , siit kujole , on kazvanutte kaksi pedäidy : čural dorogua yksi , toižel čural toine , i pedäiladvat vastai sivotut – sille dorogale työndägeä .
I työtäh händy , itkun kere provoditah .Häi lähtöw (evähät selläs ollah ) sidä dorogoa myö .On kanduo dorogupielis i d’oga kandon peäs on ristikanzan peä .I tulow kodi , mökkine vastah .Häi sih zaidiw mökkižeh .I vahnu akkaine siel mökkižes ištuw .
– Voigo , t’owtoini , yödy moata ?
– Magoa , magoa , Ivan-kupec , terväh tuvvah sinun peä kannon peäh !
Yön magoaw , huondeksel rubiew lähtemäh eäreh :
– Proščai , t’owta-rukku !
I t’owta andaw hänele :
– Na , Ivan-kupec , keräine , työnä keräine moah , agjas piätä , kunne keräine vieröw , sinne sinä astu .
Keräine vieri meren randah .I kaččow – d’owččenet , yheksä d’owčendu kezoidu kyl’bietäh , a yksi palaižen peräs yksin kyl’böw .Brihaine peittyw [Ivan-kupsa ] i yheksännen d’owččenen sovat peittäw .I tullah d’owččenet mägeh i ruvetah sobii eččimäh , kaheksan sovat ollah , a yheksänden ei ole .Nu i sanow :
– Ivan-kupec , sinä peitit sovat , anna sovat , minä lienen sinule hyveä azumah !
Häi andaw sovat d’ouččenele , i häi sanow :
– Menemme yhteh ižändäh yökse , kunna minä menen – sinne i sinä tulet , myö lendämme merdä myö , a sinä tulet ymbäri .I minä tulen sinuw peästämäh .
Mänöw brihaine sinne ižändäh :
– Tuliid , Ivan-kupec ?
– Tuliin .
– No , tuliit , ga oddohni suutkat .
Andaw komnatan , häi mänöw oddohnimah sinne , i tulow se d’owčen hänellyö .Se muuttaheze neidižekse i hänen kere oddohnitah suutkat .I menöw ižändäh toššupäivän :
– Midä annat roaduo minule ?
– Annan roaduo – tän’ yön sinule pidäw täh kohtah kask ajoa , se vierdeä , i sе kyndeä , kylveä , i nižu kazvattoa yöh , i d’auhuo , i nouzemale lämmy leiby paštoa . Jesli et voine , dai peä eäres !
Tuli iččeh komnattah , loadi itkun Ivan-kupec :
– Meijen moal , – sanow , – kolme vuottu roatah , äski leiby soaw pastoa , a täs nygöi minule peä on menny !
Tulow se d’owčen hänellyö :
– Midä itket , Ivan-kupec ?
– Ka itken , minule on peä mennyh .
– Älä itke ni midä , minä peän peästän , viere moate .
No neidine kirgoaw :
– Sluugat vernoit , roadagoa täs miehes toači !
Ruvetah kaskie ajamah , i vierdämäh i kyndämäh , i kylvämäh , toine agju leikkuamah , i d’auhotah , i nižu pastettih , i kirrutah :
– Tule , ižändy Ivan-kupec , polučit leivän !
Hän meni i leivän otti , i vei sen yheksäpeähižele ižändäle , sen leivän .
– No moločču , Ivan-kupec , mene huogavu suutkat !
Suutkat häi huogavuw , d’owčen tulow hänellyö suutkikse i muutui tulduhuo neidižekse .
Sid hänele andaw zadanien , sille kohtale kirikkö hrustal’noi loadỉe yhteh yöh i sillan hrustal’noin poikki meres kävellä , solovei-linnut soittamah , paruli-linnut pajattamah .I häi , neidine , kirgoaw :
– Sluugat vernoit , miittuon kirikön käski , štobi̮ oliš parembi loaittu !
Kirraltih :
– Sildu , kirikkö on valmis , tule priimi , Ivan-kupec !
Hai meni , kučui ižändän :
– Läkkä priimit kirikön i sillan .
Häi priimii : "Molodec , Ivan-kupec "!Hälle andoi zadanien ombeluksetoi kengy ommelta .Nu häin sen zadanien vi̮ipolnii , häin sanow [ižändy ]:
– Ras zadaniet vi̮ipolniit , minä annan yheksäs d’wččenes l’uboin mučoikse !
A neidỉne sanow :
– Häi työndäw ujelemah mereh , i kudai ujuw yksinäh i lekahuttaw siiven , sinä se ota mučoikse .
Panow neidižet yhteh širinkäh i briha käsköw sille neidiželle paikkaižen lekahuttoa käjes , i sen neidižen ottaw briha .
– Voinnet , – sanow , – kolmanden kieran ottoa sen ili kudain tahto , sе i sinun mučoi .
Työndäw pertile keäbräižekse lendelemäh .Neidine sanow :
– Kudai sielikandele lendänöw , sinä sе tabua .
Hänele toižet lennetäh furaškale da rožile ,häi niid ei tabua . Hǎi tabai sen sielikandel olijan .Sanow :
– Nygöi , Ivan-kupec , olet nainuh !
Heidy tošpäivän työtäh kylyh , i häi ei d’aksanuheze , sylgi kylyh lattiel’e i sanoi :
– Sylgi , pagiže , midä kyzytänneh , sinä vastua , – iče pajettih eärei .
Työndäi ižändy sluugat :
– Mengeä käwgeä , jogo tullah eäreh .
Sylgi vastai :
– Tulemmo !
– Mengeä kaččogoa , lujal on pajettu !
Mendih sluugat kaččomah , ga heidy kylys ei ole .
– Mengeä ajagoa dälles !
Mendih dälgeh ajamah , ga ukon muutti häkikse , iče rubei paimoikse .Kyzytäh :
– Etgo nähny täs matkuojoa ?
– Kolmekymmen vuottu paimendan , ni kedä en näje .
Hyö tuldih eäreh .
– Mengeä , – sanow , – järilleh , tuogoa heidy eäreh .
Kuulow – tullah ottamah .Ukon muutti časownakse , iče časownah storožakse .
– Etgo nähny täs proidijoa ? – kyzytäh .
– Jo kodvan täs storožoičen , ni kedä en näje .
Hyö lähtiettih eäres .Tulow iče ižändy eččimäh .Kuullah ižändy tulow .Ukon muutti järvekse , iče meni järveh joršikee .Tuli ižändy , kieras arbai : "Täs oletto , jorši da järvi "!Järveh meni hawgikse ižändy , sanow :
– Jorši , kiänä peä – syön !
Jorši vastai :
– Syö jorši hännäs , peäs päi on äijy syöjoä !
Jorši eäres hyppäi järves päi i järven kuivai , i hawgi jäi kuivale .Meni Ivan-kupca kodih , i mučoi jäi lesk’akkaižeh i sanow :
– Toatto-moamo tervehtä , a sizard älä !
Sizär sanow :
– Velli , minuw ed omakse ottanuh , et minuw tervehtänny !
Hänele rodih žeäli , i sizaren tervehti – i kai unohti , eigo muista mucčoid eigo kedä .I naittamah händy ruvettih , i mučoi lesk’akkaižes pastoi leivän i työndi lesk’akkaižen , sanow :
– Vie suuri leiby svuad’bah käden iškule .
I leivän akkaine vei , leiby halgeni , i lähtiettih stolale soloveilinnut soittamah , a parulilinnut pajattamah . Hänen elaigu sanottih , kui putešestvuičči , i sen svuad’ban häi hyl’gäi .I meni , endižen mučoin lesk’akkaižes toi , i nygöi vie eletäh .I minä pohjattomal r’umkal viinua join !
On enne kupsu
карельский: людиковское наречие
Южнолюдиковский (святозерский)
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
[Чудесное бегство]
русский
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–