Тексты
Вернуться к списку | редактировать | удалить | Создать новый | История изменений | Статистика | ? Помощь
«Piili, piili, pilkkani...»
«Piili, piili, pilkkani...»
карельский: собственно карельское наречие
Вокнаволокский
Oli
ennen ukko ta akka .Ukolla ta akalla on tyttö ia poika .Ukko , akka kuollah , šanotah :
– Eläkkyä , lapšeni , hyväsešti , kun myö kuolemma .
Ukko ta akka kuoli .Ollah , eletäh .Poika lähtöy mečällä .Tulou čuarin poika vaštah , šanou :
– A-voi-voi , veikkon , kuin šie olet kaunis !
– En še mie ole kaunis , vain čikko miula on kahta-kolmie kaunehempi koissa .
Čuarin poika šanou :
– Millä keinoin šie miula šen naisekše šaisit ?
Poika tulou kotih , šanou :
– Šilma , čikko , čuarin poika kučču naisekšeh .
Čikko šanou :
– En mie lähe čuarin pojalla naisekše , ennen kuin tuaton ta muamon jauhinkiven jauhomalla kulutan .
Toisena päivänä tuaš poika lähti meččäh .Tuaš tulou čuarin poika vaštah ta kyšyy :
– Lupasiko čikkoš lähtie miula naisekše ?
Poika vaštai :
– Ei luvan lähtie , ennen kuin tuaton ta muamon jauhinkiven jauhomalla kuluttau .
Čuarin poika vielä työntäy tervehyisie ta pyytäy kyšymäh naisekšeh .
Poika mänöy kotih , šanou čikollah :
– Čuarin poika pyysi šilma naisekšeh .
Tyttö šanou :
– En lähe ennen kuin tuaton šuaman huhmaren šurvomalla kulutan , tuattoni šuamat kynnykšet koššon helmoilla kulutan .
Kolmantena päivänä läksi poika meččäh .Tuaš tuli čuarin poika ta šanou :
– Lupasiko čikkoš lähtie naisekše ?
– Ei luvan lähtie , ennen kuin tuaton šuaman huhmaren šurvomalla kuluttau ta tuaton šuaman kynnykšen koššon helmoilla kuluttau .
Čuarin poika juohattau :
– Nyt ĸun mänet kotihis , niin pilkkele jauhinkivi , huhmar ta kynnyš , ta ašettele tiloilleh .
Poika kun tuli kotihis , pilkkeli jauhinkiven , huhmaren ta kynnykšen , ta ašetteli tiloilleh .
Tytär šolahti karšinah ta rupei jauhomah .Šiitä häneltä kivi levisi .Tuli pois , mäni sarajah šurvomah : ta huhmar levisi .Tuli pois šieltä ta kun kynnykšeštä harppai piäliči – tai kynnyš hajosi .
Poika kyšyy :
– Joko nyt lähet čuarih min’n’akše ?
Tytär šanou :
– Totta šitä nyt pitäy lähtie .
Šiitä šuorittih ta lähettih šoutamah .Šouvetah šiitä tuon pitkyä , tämän lyhyttä .Šouvetah rantah .Tulou Šyöjätär ta šanou :
– Ota , veikko , veneheš .
Tyttö šanou :
– Elä ota , veikko , veneheš , še on Šyöjätär .Paha pahašta tulou , paha pahan šiemeneštä .
Tuaš šouvetah ielläh .Šyöjätär tuaš pyrkiy :
– Ota , veikko , veneheš .
Elä ota , veikko , veneheš , paha pahašta tulou , paha pahan šiemeneštä .
Šouvetah niin lähiče rantua , jotta Šyöjätär hyppäi veneheh .Та niin istuutu tyttären tilalla šoutamah keški veneheh .Tyttäreltä otti kuulon poikeš .Poika šanou čikollah :
– Kohentele , čikko , istuimieš , parentele vuatteitaš , čuarin koti näkyy , linnan šeinä kuumottau .
Tyttö šanou :
– Mitä šanou Vienon veikko ?
Šyöjättäri šanou šoutamašta :
– Šitä šanou Vienon veikko : puhkua šilmäš , katkua käteš , hyppyä mereh , muutu muššakše šoršakše .
Šouvetah tuaš kotvasen matkua .Poika šanou :
– Kohentele , čikko , istuimieš , perentele vuatteitaš , čuarin koti näkyy , linnan šeinä kuumottau .
Tyttö šanou :
– Mitä šanou Vienon veikko ?
Šyöjättäri šanou :
– Šitä šanou Vienon veikko : puhkua šilmäš , katkua käteš , hyppyä merуh , muutu muššakše šoršakše .
Tyttö otti puhkai šilmäh , katkai käteh , šylki piällä , hyppäi mereh ta muuttu muššakše šoršakše .
Šyöjättäri ta poika šouvettih čuarin rantah .Čuarista , tiijät šie , tullah moršienta vaštah .Čuarin pojalla häpie , kun niin kaunehekše kehu , ta nyt šemmosen toi .Ottau hiän kuit’enki moršiemen vaštah .Pojan käški viijä yhẹkšän upehen šekah , jotta ne šen šielä hävittäy , kun valehteli .
Tuli ilta , ta rahvaš rupei muate .Šorša , mi jäi mereh , tuli leškiakkaseh .Šorša oli nyt muuttun tyttärekše ta ompeli paijan .Tyttö kuččuu :
– Рiili , pilli , Pilkkaseni ,
piili , pikĸu koiraseni !
Šuata tämä čuarin pojan pielukših ,
linnakunnan kuulomatta ,
ovien avuamatta ,
šakaran n’urahtamatta .
Šorša mäni jälelläh mereh .
Čuarin poika kun noušou huomenekšella ta panou käteh piän alla , kyšyy Šyöjättäriltä :
– Ken tämän teki ?
Šyöjättäri vaštuau :
– Iče mie makuan , vain kiät miula valvou .
Čuarin poika sanou :
– Mänkyä ta käykyä hakemašša pojan ruumis pois , jo ne upehet tappo .
Männäh .Poika on jo toisen verran kaunistun , ei nin kuin ennen .Čuarin poika käšköy nyt viijä pojan karhujen šekah , lotta karhut šen kuit’enki šyöpi .Toisena iltana kun ruvettih muate , niin šamah leškiakkah tulou šorša .Šiitä še ompelou käsipaikan .Kuččuu koirah :
– Piill , piili , Pilkkaseni ,
piili , pikĸu koiraseni !
Šuata tämä čuarin pojan pielukših ,
linnakunnan kuulomatta ,
ovien avuamatta ,
šakaran n’urahtamatta .
Koira vei käsipaikan čuarin pojan pielukših .
Huomenekšella kun čuarin poika noušou , panou käteh piän alla , löytäy käsipaikan .Tuaš šanou :
– Ka mistä miula tämä on tullun ?
Šyöjätär-akka šanou :
– Iče mie makuan , ka kiät miula val’vou .
Čuarin poika šanou :
Mänkyä ottakkua pois šen pojan luunmurut kontien ieštä , jo še on nyt kuit’enki piekšetty paloikse .
Poika ei kun on vain kaunistun .Čuarin poika šanou nyt :
– Viekyä še valehukšešta hukkien eteh , ne šen kuit’enki šyöy .
Čuarin poika ajattelou , jotta mi nyt on kumma , kun pielukšista spuutiutu kahtena yönä paita ta käsipaikka .Mänöy leškiakkaseh ta kyšyy :
– Etkö šie tiijä , mistä miula spuutiutuu pielukših paita ta käsipaikka ?
Leskiakkani šanou :
– Tiälä še on šiun moršien .Še on mereššä šoršana ta ompelou .Jo on käynyn kahtena iltana .Šie tule meilä , mäne oven tua piiloh .Nỵt kun tulou , niin šiitä niät .Šyöjättäri on šỉula naisena .
Čuarin poika käšköy kasakkojen käyvä pojan pois hukkien luota ta viijä še šemmoseh huoneheh , jottei Šyöjättäri tiijä .
Käytih poika pois .Tuli ilta .Čuarin poika šanou naisellah :
– Rupie muate , mie lähen kaupunkilla kotvasekše kävelömäh .
Mänöy leškiakkaseh , ta mänöy peittoh .Rahvaš kun muate rupei , tuaš tuli šorša leškiakkah .Šorša kun tuli , šilloin še poika hyppäi käsin šiihe naiseheš .Naini muutteliutu skokunakše , čičiliuškukše , piiruan pualikakše ta konša mikseki .Poika kaikki ne revittelöy .Lopulta šorša muuttu kaunehekše tyttärekše .Poika šanou :
– Lähe kotih .
Tyttö šanou :
– En lähe , Šyöjättäri šyöy miun .
Lähtöy tyttö kuit’enki čuarin pojan kera .Poika viey häneť šemmoseh huoneheh , mis ei ole Šyöjättäri käynyn .Šyöttäy , juottau naiseh .
– Ottakka ta kaivakka kylyn kynnykšen alla yhekšän šyltä syvä hauta , tulta ta tervašta täyteh palamah .
Piijat kaivetah hauta , levitetäh ruškiet hal’l’akat vajosilta kylyn kynnykšellä šuate .Otetah čuarin min’n’ua – Šyöjättärie – käsipuolista kiini ta lähetäh kulettamah .Še kun nakrau räkrättäy , heiluttelou piätäh ta šanou :
– Näin šitä čuarin ainutta min’n’ua kylyh kuletetah !
Piijat pučkattih Šyöjättäri tuleh , tervan šekah , ovi umpeh .Yksi okšan loukkoni jäi kylyn oveh typpimättä .Šyöjättäri pisti reijäštä nimettömän šormeh ta huusi :
– Tuošta tulkua tuonen toukkaset , muan matoset , ilman ikuset itikkäiset čuarin poikua šyömäh !
Šiihe kun pissällettih kekälehellä , nin šillä šiäkšet šavuo i varajau .
Šiitä čuarin poika piti hiät oikien moršiemen kera , pojan hošti iččeh rinnalla elämäh .Šiitä hyö eletäh .
Šen pivuš i starina .
«Piili, piili, pilkkani...»
карельский: собственно карельское наречие
Вокнаволокский
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
«Пийли, пийли, моя пятнашка...»
русский
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–