Тексты
Вернуться к списку | редактировать | удалить | Создать новый | История изменений | Статистика | ? Помощь
Kaprehen starina
Kaprehen starina
карельский: собственно карельское наречие
Ребольский
Oli
ennen ukko ta akka .Eletäh ollah , ka akka šuorittau ukon kalan pyytöh .Lähtöy , kalua pyytäy , šuau kalua hiän äijän šielä .Hänellä pitäy kotih lähtie tulomah .Tulou , tulou , šoutau keškijärvellä .Ei häneššä ijäššä ole ollut ni mitä puutošta , kun puuttu veneh , ni kunne päi ei tärähä paikoiltah .No mi täššä ilmani kumm’ on ?Panettelou airuo veteh – ei täytä pohjah , panettelou huoparie – ei täytä pohjah .Šielä veiššä pakajau , jotta "kun antanet , mi on koissa šyntyn , ni peäšöy veneh matkah ".
– No anat še , – šanou , – antoa pitäy . Ollou heponi varšan šoat – anan , ollou lehmä vasikan šoat – anan .Naini miula ei ijäššäh lašta šoa , ka ollou lapšen šoat , tai šen anan .
Läksi veneh matkoamah , läksi ukko kotih tulomah .Tulou rantoih , ka akka mänöy vaštah .
– No mitä , ukkoseni , kalalla kuuluu ?
– Ka kuuluu , akka , – šanou , – kalalla , kun veneh tarttu keškišelällä , kumpasešša ei ole ijäššäh ollut ni mimmoista puutošta , – šanou . – Mi meil on , onko meillä mitä koissa šyntyt ? Sielä järveššä päkajau , jotta "andanet , mi on koissa šyntyt tällä aikoa , ni peäšöy veneh matkah ".
– Ka neušeli sie , ukkoseni , lupasit , kun mie tyttären šynnytin ?
– Ka luvattu on , – šanou .
Akka kai itköy , ukko itköy , hyö ei rahittais šitä panna veteh , kun ainut tytär šynty .No kašvatetah , jo še tyttö on toisella vuuvella .Šanou še ukko , jotta "kun myö tämän lupasima ta emmä myö lupušta täytä , ni meät iččemä rapieštau erähänä piänä ".No šuali viijä , ni šanou akka ukolla , jot "šiula kun kiät ylennöy , ni mäne vie tuonne niemeh , heitällä šinne moalla lapšeš ".
Ukko ottau lapšen , viey šinne niemeh , heittäy šinne moalla lapšen .Še lapši šielä itköy , itköy , itköy .Kapris kuuntelou : no missähän itentä kuuluu , missähän itentä kuuluu ?Mänöy itkuo kohti , ka kaččou , kun lapši on pikkaraini tänne heitetty , jotta jo itköy .Tai kuulou kapris – itköy še suutkamiärie šiel .Ottau šen lapšen , ottau šen lapšen , viey šinne hänen – hänellä on šemmoni luajittu pahanpäiväni mökkini , pikkaraini taloni , ših viey lapšen ta ...Alkau šillä kerätä lapšella maituo , linnalta kyšyy akoilta , čuarista käy kyšymäh .Hyö šanotah :
– No miks hänel nyt maito pitäy kaprehella ?
Hiän šitä lašta kašvattau , elättäy , kašvau jo še lapši .Jo on tyttö mimmoni .Šanou šillä kaprehella , jot "vain kuin miula on paha , – šanou , – kun miula ei ole teälä voatetta ni mitä , – šanou , – piällä panna ni ..
Kapris šanou :
– Elähän šie kiirehä .Mie , – šanou , – šuan voatetta , lähen , – šanou , – čuarista kyšymäh .
Mänöy , ka kyšyy voatetta ka :
– Antakkua työ miula hot’ mimmosie ploat’oja ta kompinaškoja ta štaniloja ta hot’ mitä , – šanou , – keräkköä .
Ka hyö šanotah :
– Miksi teilä pidäy , kun kaprehella , – šanotah , – voate pidäy , ka miksi šiula pitäy ?
– Miula , – šanou , – tarviččou , antakkoa .
Hyö kerätäh hänellä voatetta nyytillini .Lähtöy , viey šinne , tytön šen šuorittau hyväsešti , še tyttöni šuorii , jo on ynnäh puolella varrella tyttö alkau olla .Šanou , jotta "mäne šie kyšy hot’ mitä keštä ruatuo , – šanou , – buitto hot’ mie opašteleutusin hot’ mitä ruatamah ".Mänöy kapris šielä kävelöy , kävelöy šielä , kyšyy ruatoa .Šanotah :
– Kui šie roat ta mimmoista šielä ruatuo antua pitäy , tarapuušie ?Eihän šiula ni mitä ruatoa šua .
– No antakkua työ .
Annetah ruatuo , kun viey ruatuo , še tyttö nii hyvin roatau roavot , viey jälelläh .Šanotah :
– Ei ole tämä hänen ruavokšet .Hänellä hot’ ken on šielä ruataja .
Erähän kerran lähtöy tuaš , ruatuo ottau ta kyšyy ruatuo ta šieltä annetah ruatuo , entiset viey ta lähtöy .Čuarin poika sanou :
– Pitäy täštä lähtie provierimah , missä hän eläy ta ken hänellä šielä ruatau , ei tämä nyt iče näitä ruavokšie rua .
Ka hiän matkuau jälkeh peitokkali , hiän matkuau jälkeh peitokkali .Mänöy tietä myöten ta kaččou : hyppäi tropinkah , šemmoni – ei ole šiitä alušta i tietä tallattu – šemmoni on kuin mečikkö , šiitä hyppiäy , a šiel on tropinkaini .Mänöy hiän jälkeh , mänöy kaččou – ka taloni on šiellä helpponi .Mänöy , kaččou .Pistäyty šinne , tai čuarin poika männä viuhahtau šinne .Tyttö še kaikki säikähtäy .Šanou , jotta "mitä šie , mistä šie nyt tuan kuletit ?".Ka kapris šanou :
– Ka iče hiän i tuli .
Tai šanou , alkau pakautella , pakautella tyttyö , ka tyttö še pakajau , tyttö še pakajau .Kaprehella šanou :
– No mistä šie olet hänen tänne šuanut , – šanou , – tämän tytön ?
– Mie , – šanou , – tämän tytön šain jo , – šanou , – ammuin , ku pikkarasen lapšen tuolta niemeštä löysin , kun oli lykätty šinne itkömäh , ni mie hänen olen , – šanou , – kašvattan täyvellä varrella , tai hiän miun , – šanou , – vanhantau nyt , – šanou , – kun mie vahnanen .
Ka hiän šanou , jotta "mie , – šanou , – tulen täh tyttöh šulhasiksi ", – šanou .
– E-elä , – šanou , – šitä pakaja , – šanou , – Ivan-čarovič , – še tyttö šanou . – Ei , – šanou , – havumajašša kašvanehešta tytöštä ole čuarin pojan moršienta .
No ei muuta kun mänöy poika kotih .Šanou toatolla ta moamolla , jotta "mie tuon moršiemen täh ".Hyö kyšytäh :
– Ka mistä šie tuot ?
– A mie , – šanou , – mistä tuonen , ni šieltä vaštah ottakkua .
– Ka kun šie , – šanotah , – toisit hot’ kutaškuinki hänet ihmisienke [?].
– No tuon , – šanou .
Ottau luajittau masterskoissa parahista šulkkuloista vuattiet , pluat’at ompeluttau , tuuzlit oštau parahat , hyvät paikat ottau ...Pal’tot hyvät luajittau kai , kun mänöu šinne , viey , tyttö ei ni millä ruohi ruveta šuoriemah .
– Muuta ku , – šanou , – šuorie !
Šen tytön kun šuorittau , še kun on kun ... kaunis , šemmoni hyväni rotih , jotta ...
No , viey . Tai šanou , jotta "kuinpa mie , – šanou , – kaprehen rukan tuah heitän , – šanou , – kun hiän miun kašvatti ?– šanou .
– Ka kapris , – šanou , – šiun pitäy ottua , – šanou . – Mänöy čuarissa tuo kapris , – šanou . – Ota , ota kapris .
Tai kapris lähtöy šinne , männäh , ka čuarin hyvin vaštah ni otetah häntä šitä moršiemen kera , ta moršienta ševätäh , tai kaprista otetah mielelläh , tai aletah šiinä eleä .Še tyttö hyvin kaikemmoista kuuntelou ta ruatamah on poikkoi ta , jotta niin on mielehini heistä kaikista – šulhasešta , muamošta , tuattoloista , jotta ...No heilä keräytyy ...hein’aika on .Piijat ollah heinän ruannašša , kasakat šitä samua , heilä kertyy vuatetta väkišuuri tukku peštäviä .Še naini šanou , jotta "mie , – šanou , – lähen pešen vuattiet nyt , – šanou , – rannalla ".Še ei ni millä muamoh työntäis :
– Elä , elä lähe , elä lähe , elä lähe , elä lähe , elä lähe !
Ei muuta kun lähtöy .Mänöy , rannalla vuatetta pešöy , pešöy , pešöy , kiirehtäy niitä vuatteita .Tulou Šyötärin akka .
– Terveh čuarin pojan moršiemel ! Jumal’apu .
– Ka terveh , terveh !
– Läkkä , velli , kylvemmä , näin kun olet šie hieššä , – šanou , – kaikki valuu vetenä , – šanou , – rošie myöten , kylvemmä järvie ruttoseh .
– En , velli , – šanou , – mie joutais , – šanou , – kylpemäh , – šanou , – järvie , miul on äijä peštävyä , – šanou .
– No läkkä tai läkkä !
Muanitteli , muanitteli , ka še arvelou tyttö , jotta kun ois lähtie ta kylpie , kun on tämämmoini äkie häneššä tätä peššä vuatetta .Mänöy , jakšautuu rivahtau , männäh , kylpömäh kä ...Hiän jälellä kualau , a häntä käšköy iellä kualamah .Hiän kualau iellä , ka hiän jälellä jätättäy ta jätättäy ta ...Mualla hyppäi , šanou :
– Ottakkua nyt , – šanou , – nyt on luvattu järveššä tyttö !– šanou .
Ka še šinne i painallettih veteh .
No hiän kun suorieu sen vuatteih , ne panou jalaččimet jalkah , ne vuattiet piäl .Alkau peššä lomšuttua .Ei ne männä šinne ni tänne päin enämpi ruavokšet .Ka čuarin poika tulou jo šieltä kešen päiviä kaččomah moršienta .Ka tuli ših rinnalla , ka ei hänellä [?] ei ni kačaha eikä , pois mänöy ka ...Šanou muamollah , jotta "en mie tiijä , – šanou , – mintäh on , – šanou , – miun moršien tuommosekši männyt , – šanou .– En , – šanou , – voi ni kaččuo ".
Ka tuloupa šiitä šinne i perttih , kä kun aštuu škloimuttau , ei ne mäne šinne ni tänne aššunnat eikä asiet eikä tielot eikä ni mit .Eikä ruvettu šuvaiččomah eikä ...Alko sruikkuo :
– Kapris pitäy tappua poikes , kapris pitäy tappua poikes !– še akka sruikkuu .
– Ka , – še šanou čuarin poika , šanou , – miksipä šie tapat , – šanou , – kun šie hänet otit , – šanou , – jotta šanoit , jotta miun kun hiän kašvatti , ni mie hänen vanhannan , šyötän vanhana kaiken hyväsešti ? Mitä šie nyt šen piällä sruikut ?
Ei muuta kuin sruikkuu .Kapris šanou :
– Työntäkkiä , vellet , milma hot’ meren rannalla kapukkojani kaštelen , pešen , – šanou .
– Ka mäne šie , – čuarin poika šanou .
Mänöy šinne , kä mänöy šinne meren niemeh , alkau šielä itkie .Tyttö noušou järveštä .Yksi šanou :
– Milma huomena tapetah !
Tyttö šanou :
– Milma huomena šyyvväh !
No itetäh , itetäh , itetäh kaklakkah , ta šanou , jotta "kun , – šanou , – kapris-rukka , viel ei šilma tapettane , ni tule velli huomena vielä miun luo viestilöillä ".
Hiän mänöy še kapris kotih .Še muuta kuin sruikkuu še neveskä :
– Ka , pitäy kapris tappua !
Hyö šanotan :
– Mitä šie nyt . Onhan , – šanotah , – tuon lihoitta lihua , tai tuon luuloitta luuta nyt čuarissa .Eihän tuon piällä pie nyt kruokkuo , kun šie hänen lupasit vanhakše šyöttöä , vanhantua .
– Lupasin , ka mitä tuolla virkua on !
Hiän tuaš huomena pyrkiy , šanou :
– Työntäkkyä työ hot’ meren rannalla kaputtojani kaštelen , pešeyvyn šielä .
Čuarin poika šanou :
– Mäne , mäne .
Čuarin poika kaččou – kunne männä hötvöttäy , meren rantua juokšou .No . Tai šielä mänöy , alkau itkie .Tyttö šieltä noušou mereštä , hiän mualla šiinä istuu .Aletah itkie kaklakkah .Tyttö šanou :
– Milma huomena šyyvväh !
Kapris šanou :
– Milma huomena tapetah !
No itetäh , itetäh .Yksi tuaš lähtöy järveh , toini lähtöy kotih .No čaurin poika arvelou , jotta "missähän toa kapris kävelöy , missähän toa kapris kävelöy ?".Arvelou : "Kun huomena läksis , ka läksisin mie proverkalla , jotta missä hän kävelöy ".
Mänöy , huomena pyrkiy , ka mielellä ni työntäy še čuarin poika .Šanou , jotta "mäne , mäne , mäne ..."Iče jälkeh hiivou , iče jälkeh hiivou !Mänöy , ka kaččou : istuutu meren niemeh , alko itkie hyykyttiä .Kaččou – ku še tyttö šieltä mereštä nousi , kun kaklakkah itetäh .Yksi šanou :
– Milma huomena šyyvväh !
Toini šanou :
– Milma huomena tapetah !
Hiän kun mänöy šinne kapsahtau , šanou :
– Eikä šyyvvä , eikä tapeta , ni kummaista ei ruata !
Moršiemella šanou :
– Matkua vain kotih .
А še šanou naini , jotta "mitä mie lähen , – šanou , – apposen alašti olen .Enhän mie ilkie i kunne ni männä ".
– No vuatittu lienet , – šanou . – Mie vien , – šanou , – papin luo , leškiakan , – šanou , – šiitä vuatičen , šiitä käyn kotih jäleštä .
– Kun et , – šanou tytär , – šitä ativuo kunne uhhotine , mie ennen en tule teilä .
Tai lähetäh .Viey moršiemen šinne leškiakkaseh , papih .Leškiakkasen pluat’asen panou piällä , kaprehen viey kotihisseh .
A še vain sruikkuu še neveskä , jotta "kapris tappakkua !"Arvelou : "Iče otat ločkun täniltana , ei kapris ota ".
Tai panou hänen šemmoseh huoneheh , miss on upehie täyši , niitä upehheposie , jotta täyši huoneh .Šinne panou , veräjän šalpuau , šen moršiemen .Še šinne kun potittih , še šinne levitettih , kai pikku palasiksi pilkottih .Šiitä luupalat hauvattih .
Та ni moršiemeh šen käyt kotihisseh , ta kaikki ihaššutah – čuarit tai čuarin akat , tai iče peäšöy elämäh , tai eletäh hyväsešti loppuikä .
Kaprehen starina
карельский: собственно карельское наречие
Ребольский
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
Сказка про козла
русский
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–