Тексты
Вернуться к списку | редактировать | удалить | Создать новый | История изменений | Статистика | ? Помощь
Kolme tytärtä i čuarin poika
Kolme tytärtä i čuarin poika
карельский: собственно карельское наречие
Ухтинский
Oli
ennen köyhä ukko ta akka .Heilä oli kolme tytärtä .A ne vanhemmat tyttäret ollah paremmat ičeštäh , šitä nuorinta ei šuvaita .Šanotah ne vanhemmat tyttäret :
– Kun olemma köyhät , niin etkö šie , tuatto , meitä laše čuarih piijakši ?
Ukko ta akka šanotah :
– Lašemma .
Hyö i työnnetäh tyttäret .Vanhin tytär lähtöy čuarih .Lehmä tulou vaštan taipalella , kappa šarvien nenissä .Lehmä šanou :
– Lypšä milma , miula oŋ vaikie olla maijošša .
Tyttö šanou :
– En mie rupie šiun takie šittauttamah käsieni , mie olen kolme vuotta valmistautun čuarin piijakši .
Tuli pokko vaštah , šarvissa on keriččemet , šanou :
– Keriče , tyttöni , milma , miula on vaikie olla villoissa .
Tyttö šanou :
– En mie šiun takie rupie šittauttamah käsieni , kerran olen kolme vuotta šuoriutun čuarin piijakši .
Ukko tulou vaštah .Hänellä on turkissa ylen äijä täitä , oikein päriellä šukiu täitä .Hiän i šanou tytöllä :
– Тара miulta täit turkista .
Tyttö šanou :
– En rupie šiun täitäš tappamah enkä täitymäh .
Tyttö mänöy čuarih i šanou :
– Otattako milma piijakši ?
Čuari šanou :
– Kuin še emmä ota noin kaunehuista i puhtahaista tyttyö .
Toini tyttö toše lähtöy čuarih , i yhellä tavalla tulou lehmä vaštah ta käšköy tytön lypšyä , tyttö ei lypšä .Tulou pokko vaštah , käšköy keritä , tyttö ei keriče .Šiitä tulou vaštah ukko , ukolta toše ei tapa täitä .No čuari še kuit’enki ottau hänen piijakši .
Nuorin tytär läksi .Tulou lehmä vaštah , hiän lypšäy lehmän , juou maijon , lampahalta keriččöy villat ta ottau ne matkah , ukolta päivän tappau täitä turkista .Ukko antau palkinnokši šauvan .Kun šauvalla pyörähyttäy , niin šiitä tulou hyvyä kaikkie , mitä vain tahtonou tyttö .No šiitä tyttö i mänöy čuarih i pyrkiy piijakŝi .Čuari šanou , jotta "šilma en ota muukši kuin šikoja hoitamah ".
A kun še tyttö rupieu hoitamah , ta šillä šauvalla kun lekahuttau juomista , nin šijat lihotah ylen äijälti .A hiän illat ta huomenekšet šikoja hoitau , a päivät tuhkie šieklou narošno , a iče on kaunis , jotta kai čuari ihašteliutuu .A čuarilla on poika , i tällä pojalla koko muailmašta ei löyvetä vertahista .Čuari luatiu piirut ta kuččuu joka valtiošta kaiken rahvahan , i štopi ni ken ei niistä äis pois .
Čuarin poika i kuččuu piikoja tuomah vettä käsiaštieh , a ne tytöt nuoremmalla šanotah , jotta "šiki-šoki , kerkie hot’ čuarin pojalla panomah vettä käsiaštieh ".Še kun hyppyäy tuhkistah , i čuarin poika i šanou :
– Mäne , poharaati , poikeš , kun šilma parempua ei liene ollun vejen tuojua , – i kolahuttau häntä piähä pännällä .
No ne toiset tytöt lähettih piiruh , a yksi še Tuhkimuš jäi vanhojen akkojen kera kotih , heitä ei otettu piiruh .Tyttö šanou akoilla , jotta "piäštäkkyä milma täštä marjoja appamah – ikävähän on miula täššä kešäpäivyä viettyä ".Akat häntä i piäššettih .Hiän mänöy šauvah luokši meččäh , pyörähyttäy šauvua kolme kertua ympärihisseh , i hänellä tulou kolme korvuo .Enšimmäiseššä on vettä , millä pešeytyö , a toisešša korvošša on vuattiet , mih šuoriutuo , a kolmannešša on heponi .Tai tyttö tulou niin kaunehekši , što ei ni sviettua .Hiän pani oikein kaunehet tähtikirjaset vuattiet piälläh i ajo oikein kaunehella heposella piiruloih .Čuarin poika häntä mäni vaštah ottamah i vei šinne parahah huvipaikkah , šen kera kisuau , što kiäštä ei piäštele .Kyšyy , velli , tyttäreltä :
– Mistä linnašta šie olet , mistä muašta ?
Tytär šanou hänellä , jotta "mie olen šiitä linnašta , missä kun käsiaštieh vettä viijäh , nin pännällä piähä lyyväh ".
Čuarin poika luatiu šemmosen kokan , jotta kun tyttö lähtöy , nin šulkkupaikka jiäy rippumah šihi kokkah .Tyttö läksi , a čuarin poika še valmisti pihalla šotaväkie varteimah , minne še tyttö lähtöy .A kun tyttö läksi , tai lykkäsi kultarahua ilmah , i ne šotamiehet ruvettih niitä keryämäh , a tyttö šillä aikua i mäni matkahašeh .
Tytär tuli šamah paikkah , heitti vuattiet piältäh i istuutu kiukualla šieklomah tuhkie ennen toisien tuluo .Sisäret tultih , i še tyttö kyšyy , jotta "mitä näkijä , mitä kuulija šielä piiruloissa ?".A ne šanotah :
– Ei kuulu erikoista ni mitä .Vain kun oli tyttö kaunis , jotta ei ollut mualla moista , eikä vesillä vertua , ta šitä kaiken päivän kisautti čuarin poika .
A še tyttö šanou :
– Enkö hot’ mie ollun ?
A tyttäret šanotah :
– Šie , šiki-šoki , vielä kehtuat paissa šemmoista !
A še čuari tahtou laittua toisena piänä piirut , jotta eikö vielä še kaunis tytär tule piiruloih .Tyttäret tuaš šanotah :
– Šiki-šoki , piäše hot’ vettä panomah käsiaštieh čuarin pojalla .
A še tuaš tuprahtau šihi , a čuarin poika še i plakkuau kaplukalla piätä vašše i šanou :
– Eikö šitä ole parempua piikua , kuin šie ?
Toiset kaikin lähettih piiruloih , yksin še tyttö jäi vanhojen kkojen kera kotih .Tuaš pyrkiy akoilta marjua appamah .Akat työnnetäh hänet .Hiän mänöy šauvah luokše , pyörähyttäy šỉtä kolme kertua .Tulou kolme korvuo .Yheššä pešeytyy , toisešša šuoriutuu kuutamokirjasih vuatteih i vielä kaunehemman heposen ottau .Hiän lähtöy ajamah .Tulou , čuarin poika vielä paremmin ottau häntä vaštah .Šielä huvittelou kaiken päivän .Čuarin poika tuaš i kyšyy :
– Mistä linnašta šie olet , čikkon ?
A tyttö vaštuau :
– Šieltä , missä kaplukalla piäh lyyväh , konša vettä viijäh käsiaštieh .
Hiän rupieu lähtömäh , i čuarin poika ašettau oven niin , što šihi stupnin kanta jiäy .Panou ne šotamiehet varteimah .No hiän kultua lykkyäy , i ne ruvetah niitä keryämäh i ei nähä , kunne še tyttö mänöy , lentäy kuin lintu .Hiän tulou , jakšautuu , šilmät hierou tuhkah ta nokeh , jotta ei tunnettais .A ne toiset tullah i ihašteliuvutah , jotta vain kun on kaunis tyttö , oikein kullašša läikkyy kaikki huonehet .A še tyttö šanou :
– Enkö hot’ mie ollun ?
– Ho-ho-hoo , vielä kun et šie , Tuhkimuš , šielä kävellyn ! Pisy vain hotehillaš , elä hot’ virka rahvahalla .
No čuari vielä kolmantena piänä luatiu piirut . Panou varukšet vielä paremmat , jotta joutuis rutompah jalka . Kolmantena piänä hommatah piiruja .Tyttäret šuoritah , čuarin poika kyšyy vettä käsiaštieh , a čuarin pojalla on sirkalo kiäššä , konša tulou nuorin tyttö vettä viemäh käsiaštieh .Hiän šillä i hlopniu piätä vašše .
Tuaš kaikki muut lähettih i šanottih nuorimmalla tytöllä , jotta šikapiikoja ei huoli ottua matkah .Hiän tuaš akoilta pyrkiy marjah .Mänöy , pyörähyttäy šauvua .Pešeytyy , šuoriutuu päiväkirjasih vuatteih , a še heponi on kultakarvani , loistau jo monelta virššalta .Häntä čuarin poika ottau ihaštukšišša vaštah , kai kumarteliutuu .Viijäh häntä ylimpäh tvorččah .Šielä kostitah päivä iltah šuate , tanššitah .Čuarin poika tuaš i kyšyy tytöltä :
– Mistä linnašta šie olet ?Mistä muašta ?
Hiän i vaštuau :
– Šieltä , missä sirkalolla lyyväh piätä vašše , kun vettä viijäh käsiaštieh .
Čuarin poika voitau skiäkän tervah , a še šormuš tytöltä i jiäy šihi skiäkäh , konša hiän lähtöy pois .Hiän mäni pihalla , lykkäsi kultua , a čuarin poika še oli varottan šotamiehie , jotta kullista ei šua huolie , pitäy kaččuo , kunne mänöy tyttö .Häntä šotamiehet ei keritty tavata .Tyttö pakeni , a ne šotamiehet jälkeh .A iče tyttö ei kerinnyn piältä heittyä niitä vuatteita , kerkisi vain šilmät noveta .
Čuari šanou , jotta huomena pitäy luatie tarkaštus , kuččuo , kaikki hiäväki kokoh .Kučutah kaikki kokoh , paššautellah , kenen piäštä on paikka lähten , kenen jalašta kenkä lähten , kenen kiäštä on šormus lähten .Kellä paššannou , še onki čuarin pojan akka .No ni kenellä ei paššata .Syöjättäri-akka tyttäreltäh veštäy jalkua , jotta eikö stupni paššuais .Čuarin poika kuččuu Tuhkimukšen kiukualta i šanou :
– Tule i šie šieltä tuhkista , eikö šiula paššua .
No še kun tuli ta paneteltih , no kakras .Paikka nin kuin hänen piäštä lähten , stupni kuin hänen jalašta lähten , šormuš kuin hänen šormešta otettu .Tuhkavuatteit t’ernittih , ka kačotah : ka hänellä ollah päivänkirjaset vuattiet piällä !
Čuarin poika šanou :
– Täššä on miun nastojaššoi moršien , tämän kera mie rupien elämäh koko ijän !
Čuari venččuau poikah čuariksi , a naisen čarounakši .Hyö piäštih elämäh elvottelomah .
Starina šen pivuš , šen kaunehuš .
Kolme tytärtä i čuarin poika
карельский: собственно карельское наречие
Ухтинский
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
Три сестры и царев сын
русский
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–