Тексты
Вернуться к списку | редактировать | удалить | Создать новый | История изменений | Статистика | ? Помощь
Kolmejalkani heponi
Kolmejalkani heponi
карельский: собственно карельское наречие
Кестеньгский
Eli
ennen tuaš šielä ukko ta akka .Heilä oli kolme puekua .Yksi oli Tuhkimuš-Tähkimyš .Ollah-eletäh , ta ne kakši velleštä lähetäh akkoja eččimäh , a Tuhkimuš-Tähkimyš kotih jiäy .Toiset vellet mäntih tallih ta otettih šieltä parahat kakši hevoista .Tuhkimuš-Tähkimyš mänöy tallih , a hänellä jätetty kolmejalkani heponi .I šanou :
– Vellet lähettih kuoleman reisulla , ta kun lähtenet heitä pulašta piäštämäh , niin hyppyä šelkäh .
Tuhkimuš-Tähkimyš hyppyäy kolmejalkasella heposella šelkäh ta lähtoy ajamah vellilyelläh peräh .Ajau , ajau – tiellä tulou vaštah oikein korkie puu .Heponi i šanou jotta "pisyhän šeläššä ,niin yritämmä hypätä puušta piäličči ".
– No emmä myö piäličči piäše .
– No pisyhän šeläššä , hypättävä šiitä on , muit’en vel’l’et tapetah .
Yritettih kerta – ei piäšty .Yritettih tueni kerta – ei piäšty .A kolmannella kerralla jo i piäštih .Ajetah , ajetah – tuli Šyöjätterin talo vaštah .Heponi i šanou , jotta "mäne pirttih hil’l’akkaiseh ta puekien lakit laita tyttärillä piäh , a paikat pojilla piäh , ta vuota kun Šyöjätteri kahentuesta aikana tulou ta lyöy tyttäriltäh piät puekki .Šiitä noššat vellet ta tuletta uloš ".
Tuhkimuš-Tähkimyš niin i mänöy pirttih ta niin i luatiu , kuin hänellä heponi käški : lakit ta paikat vajehti .Kahentuesta aikah Šyöjätteri-akka tuli ta lyei tyttäriltäh piät puekki .Tuhkimuš-Tähkimyš nošti velleh , ta šiitä lähettih kotih ajamah .
No mitäše .Nehiän vellekšet hyvillä heposilla lähettih mänemäh kuin tuulennenät .A Tuhkimuš-Tähkimyš vain hil’l’akkaiseh matata kuhnuttau .Ajau , ajau , a jo etähyäti näköy , jotta mi tieviereššä päin losninou .Ičekšeh i tuumuau , jotta tuo pitäy šuaha hänellä .Mänöy šiih kohtah , hyppyäy heposen šeläštä ta rupieu šitä ottamah .A heponi i šanou , jotta "tulou äijä huolta ".No Tuhkimuš-Tähkimyš – jotta ottau hiän tuon šulan , kun nuen hyvin valottau .
Ajetah , ajetah , mäntih .Pueka šen šulan i jättäy heposen piän piällä .No vellet kun huomenekšella mäntih tallih , niin šielä nähäh , jotta šulka valottau vain Tuhkimukšen heposella , a hiän heposilla on aivan pimie .Täštä vellekšet šiännyttih ta tuumaijah čuarilla kielie .Mäntih čuarin luo tai šanotah , jotta šemmoisen ta šemmoisen šulan sai .Та muka heilä kehuu , jotta hiän šuau i šen linnun , miltä še šulka on kirvonnun .No eläi kiirähä .Čuari i kučču Tuhkimukšen ti šano , jotta hänen pitäy tuuva še lintu , miltä še šulka on kirvonnun .No tuesena päivänä mänöy pueka poloni heposeh luo , ta heponi i kyšyy :
– Mitä olet niin pahalla mielin ?Vain onko šanalla šatatettu , eli šarvella vuarrettu ?
– Ei ole šanalla šatatettu eikä šarvella vuarrettu . Vain čuari anto ečittäväkši šen linnun , miltä on kirvonnun še šulka .
– No , johan mie šiula šanoin , jotta ei olis pitän ottua šitä šulkua . No kun on tullun otetukši , niin hyppyä šelkäh , lähemmä eččimäh .
Tai lähettih .Ajetah , ajetah – tulou kultani pyörijä häkki vaštah .Šieläi istuu še lintuni .Heponi i šanou , jotta "mie kierrän myötäh päivyä kolme kertua ta vaštah päivyä kolme kertua , šiitä kun piettyy häkki , nin šie šieppua lintuni šiämeštä ".
Niin i luajittih .Heponi kolme kertua kierti vaštah päivyä , ta kolme kertua myötäh päivyä , ta lintuni šuatih ta vietih čuarilla .
Vellekšet tuaš i kielitäh , jotta Tuhkimuš-Tähkimyš muka heilä kehuu , jotta hiän šuau i šen lintusen häkin .No čuari tuaš kučču pojan ta anto hommattavakši häkin .No tämä še šentäh helpompi homma oli .Mänöy heposeh luo , a heponi i kyšyy :
– Mitä olet niin pahalla mielin ?Vai onko šanalla šatatettu eli šarvella vuarrettu ?
– Ei ole šanalla šatatettu eikä šarvella vuarrettu , vain on annettu hommattavakši šen lintusen häkki .
– No elähän hätyäle kun hyppyä šelkäh .
Tuaš lähettih ta käytih še häkki ta tuotih čuarilla .No kun ollah-eletäh , niin vel’l’ekšet tuaš i kielitäh , jotta Tuhkimuš muka kehuu , jotta hän šuau muailman kaunehemman tyttären käteh .No čuari tuaš kuččuu Tuhkimukšen ta šanou , jotta pitäy šuaha hänellä muailman kaunehin tytär .
Tuhkimuš-Tähkimyš tuesena päivänä i mänöy heposen luo , a heponi i šanou hänellä :
– Mitä olet niin pahalla mielin ?Vain onko šanalla šatatettu eli šarvella vuarrettu ?
– Ei ole šanalla šatatettu eikä šarvella vuarrettu . Vain nyt on annettu šuatavakši kaikista kaunehin tytär käsih .
– No johan mie šanoin , jotta ei olis pitän ottua šitä šulkua , vain kun kerran še on luajittu , niin hyppyä šelkäh .
Otettih matkah stola , viinua ta ičeštäh šuettajat harput .Ajetah , ajetah – tullah meren rannalla .Laitetah stolalla viinua i ičeštäh šuettajat harput .äA iče männäh puun tuakši .Heponı i šanou , jotta "kun mereltä tulou tytär ta ryyppyältäy ensi kerran , ta šiitä tuesen kerran , ta vašta kun kolmannen kerran juou ta polvisillah lankieu , niin šiitä vašta juokše ottamah , ennen ei pie juošša ".
No ollah vuotellah , kačotah – ka mereltä veneh šoutau .A harput ns šuetetah .Veneh jo i rantah tuli , a šieltä uekein kaunis tytär lähtöy stolah päin .Ottau kakši aškelta eteh , yhen tuakši .Niin mänöy stolan luo , ta kun ryyppyältäy kerran – šilloin pueka puleutuu juokšomah .Tytär veneheh ta merellä .Pueka ei ni kuin keštän .Ruvettih tuaš vuottamah , a heponi varottau , jotta "elä ennen lähe juokšomah , ennen kun ei polvisillah lankenne ".
Vuotetah , vuotetah – tuaš tytär tulou rantah .Kakši aškelta eteh , yhen tuakši , ta niin jähenöy stolan luo .Ryyppyäy kerran viinua , ryyppyäy tuesen – pueka tuaš ei keštän – kun puleutu juokšomah , a tytär tuaš veneheh ta merellä .
Pojalla tuaš paha mieleštä : no vielä še tulou vuottua .Vuotetah , vuotetah – tuaš i tulou rantah .Kakši aškelta eteh , yhen tuakši , niin lähenöy stolua .Ryyppyäy kerran , ryyppyäy tuesen ta ryyppyäy kolmannen ta repšahtau polvillah , šilloin pueka puleutu juokšomah ta šai tyttären käsihinše .Lähettih ta ajettih kotih .Tyttären vei čuarilla .A tytär i šanou , jotta "kun šaitta miut tänne , niin šuakua i miun vuattiet ".Čuari tuaš i antau Tuhkimukšella šuatavakši tyttären vuattiet .Tuhkimuš tuaš huomenekšella i mänöy heposeh luo , a še i šanou :
– Mitä olet niin pahalla mielin ?Vain onko šanalla šatatettu eli šarvella vuarrettu ?
– No ei ole šanalla šatatettu eikä šarvella vuarrettu . Vain on annettu šuatavakši šen tyttären vuattiet .
– No kun on annettu šuatavakši vuattiet , niin šuahan lautua ta nuaklua ta piäše šelkäh .
No Tuhkimuš-Tähkimyš hommasi nuaklua ta lautua , ta lähettih tuaš matkah .Ajettih , ajettih – tultih meren rannalla .Heponi i šanou , jotta Tuhkimuš niin kun šalpuais hänet rannalla lautojen šiämeh , a iče mänis etemmäkši ta kaččois , kun tulou ensimmäini ualto , tulou tueni ualto ta tulou kolmaš ualto , ni hiän kun potkuau šen lautakopin ilmah , niin šiitä Tuhkimuš juoksis vuatteita keryämäh .No niın i luajittih .Pueka šalpai rannalla heposen lautojen šiameh , а iče mäni etemmäkši .Kaččou – ka tulou ensimmäine šuuri ualto .Kaččou – ka toini vielä šuurempi , a kolmaš ihan vuorena i läheštyy .Tuli ualto rantah , heponi kun potalla rävähytti , niin šilloin pueka luokši vuatteita keryämäh .Keräsi vuattiet ta vietih ne čuarilla .
No nyt tytär i šanou , jotta ken hänen tänne on šuattan , niin šillä hiän i miehellä mänöy .A tämä ei ollun čuarin eikä Tuhkimukšen vellekšien mieltä myöt’e .I hyö tuumauvuttih , jotta hyppäytetäh Tuhkimuš tervapatah , ta anna šielä palau .Tervapatua koko netäli kiehutetah .Kaikki rahvaš keräyvytäh kaččomah , kuna päivänä pojan pitäis hypätä tervapatah .Rahvašta on uekein äijä keräytyn .Tuhkimuš-Tähkimyš tulou šinne heposeh kera .A hyö šovittih , jotta kun heponi kolme kertua juokšou šen tervapuan ympäri myötäh ta vaštah päivyä , ta šiitä kun mih kohtah kielelläh lipuau , ni šiih kohtah i hyppyä šie .No Tuhkimuš-Tähkimyš i pani tämän korvan tuakše .Tultih šinne čuarin luo , a šiinä še i vellekšet ollah .Tuhkimuš-Tähkimyš i šanou čuarilla , jotta hiän piäštäis hänen heposen viimeistä kertua kaimuamah häntä , kun on näin äijän auttan häntä .Та čuari antau luvan .Pueka še nousi šinne ylähäkši , mistä pitäy hypätä šiih tervapatah .A heponi ensin juokšou vaštah päivyä kolme kertua , šiitä myötäh päivyä kolme kertua ta lipuau kielelläh tervapatah .Pueka i hypätä kapšahtau šiih kohtah ta šitä kyytie noušou šieltä kultasissa vuatteissa .Tästäkö tytär ihaštuu ta juokšou pojalla kaklah .A čuari ta vellekšet niise kilvan juoššah ylähäkši ta šinne peräkkäh hypätäh ta šinne paletah .Tuošta Tuhkimuš-Tähkimyš piäsi rauhah ta šai muailman kaunehemman tyttären akakšeh ta piäsi vielä šiih paikkah čuariksi .
Kolmejalkani heponi
карельский: собственно карельское наречие
Кестеньгский
–
–
–
–
–
Трехногая лошадь
русский
–
–
–
–
–