Тексты
Вернуться к списку | редактировать | удалить | Создать новый | История изменений | Статистика | ? Помощь
Oli ennen ukko ta akka
Oli ennen ukko ta akka
карельский: собственно карельское наречие
Ухтинский
Oli
ennen ukko ta akka .Ukko käypi aina mečäššä haikoja šuamassa , šillä kun pitäy elättiä iččieh .Oli kerran mečäššä , kaččou , kun on puušša lintuni kaunis .Hiäh ajattelou : "Tuošta nyt mie akallani keiton šuan , vuota vain tapan tuon linnun ".Lintu alkau paisa , šanou :
– Elä milma tapa , ota kotihis , mie aijalla hyvyä luajin .
Hiän ottau linnun kotih , tuou akallah , šanou :
– Täššä on nyt , akka , lintu , mie toin .
Akka ihaštuu , pannah še lintu häkkih .Joka päivä lähtöy ukko töih , akka lähtöy kirikköh .Šiitä šanou :
– Sussietaisen , sussietaisen , kaččokkua kirjoni , karjoni , hankkikkua miula murkina .
Akka tulou kiriköštä , ukko töistä , heilä on murkina hankittu , lehmät lypšetty .Hyö ei tiijetä , ken šen hankkiu .
Čuarin pojalla on špouvattu , jotta "šie otat lintusešta akan ".Čuarin poika ajattelou – hänen pitäy nähä , mittyni on ukolla ta akalla lintuni .Kun tulou , ni kuulou , jotta karšinašša jauhetah , ovet on lukošša , ei piäše mistänä .Hiän ottau laškeutuu truvasta hinkalolla .Šiitä tulou pirttih sisäh .Kuuntelou , jotta karšinašša jauhetah .Mänöy kaččou , šiel on karšinašša oikein kaunis tyttö , jauhau ruista , kaikki on karšina valosa , niin on kaunis .Hiän mänöy viereh šeisomah , tyttö muuttuu mavokši i kaikekši .Hiän ottau rupieu leikkuamah miekalla : "Myöššäty maloššatu omakši moršiemekši ".Myöštih , maloštih , ihan kullašša kulajau neičyt , niin on kaunis .Šiitä ei hän voi enämpi lintuseksi muuttuo .Häntä oli kirottu lintuseksi .Čuarin poika mänöy pois truvašta , tyttö jiäy šiih .
Ukko ta akka tullah , yksi töistä , toini kiriköštä .Ihaššutah , jotta ei tiijetä mih šuah , kun on ruoka valmis , kaikki työt tehty ta vielä i tyttö .No ei ehitä ni mihi , kun tulou čuarin poika šulhasiksi .Hyö ei annettais ni millä , itetäh oikein , kun vanhalla päivällä heilä ois elättäjä .Čuarin poika heilä šanou , jotta "hiän elättäy tiät , tai tytön ottau , että työ auta i kumminki mitä , hiän kun pelašti tyttären ".
Hiän šiitä ottau hänet , pietäh hiät , viey čuarih moršiemekšeh .Še moršien ei ruvennun ni yhtä šanua pakajamah , ihan on kuin mykkä .Čuarin pojalla on niin paha mieleštä , jotta kun eỉ pakaja .Čuarin poika lähtöy yhen akan luo , šanou šillä akalla :
– Mitä mie ruan , kun ei pakaja miula naini ni yhtä ?Ois mielehine i kaunis , ta kun ei pakaja .
Še hänellä akka-tietäjä šanou :
– Šiula on naini pakšu .Kun šuau lapšen , ni šie ota šilloin hänen polvilla tapa še lapši , šilloin hän rupieu pakajamah .
Čuarin poika šanou :
– Enhän mie raškie , miula tulou šuali lašta .
Akka šanou :
– Tulou teilä toini .
Milloin hiän šai pojan , naini , oikein kaunehen , šilloin čuarin poika leikkasi pojan šen .Naini rupei itkömäh , ja tuli veri šuušta ta nenäštä , tyrškähti itkömäh .Yhtä hyvin naini ei alkan paissa .Nо hiän mäni tuaš šen akan luo , šanou :
– Mitä mie ruan , kun ei ruven naini pakajamah , tarkoin mie lapšeni tapoin – ei pakaja .
Še šanou akka :
– Šuat ottua toisen akan , šilloin še rupieu kyllä pakajamah .Šiitä kun otat toisen akan , lämmitä kyly – kumpani puhtahammakši pešeytyy , šen ni otat akakšeš .
Čuarin pojalla šattuki Šyöjätär ottua akakši (še on Šyöjätär l’udojetka , paha ihmini ).Issutah stolan takana šulhaskanša häissä .Še vanha moršien ottau čaijumaitopuan hinkalolta , šinne kantau stolalla vartukallah .Še nuori moršien šanou :
– Kuurottinapatua tuuvvah šuššunahelmalla stolalla .
Vanha naini šanou :
– Oho čikkon , mie keššin ukon , keššin akan , keššin kovan koukkurauvan , keššin i šen , kun puhtahaini portimoini leikattih polvillani , vain en voinun tuota keštyä , kun tuotih tulini huora omahani venččähäni .
Alettih paissa molemmat naiset , vanha tai nuori .Čuarin poika heilä šanou :
– Pitäy lämmittiä kyly .Kumpani kaunehemmasti pešeytyy , šepä ni jiäy morsiemekši .
No hyö lähettih kylyh .Lintuni (ensimäni ) šanou nuorella moršiemella :
– Heittäkkä šilmat ikkunalla , ni paremmin pešeyvymmä .
Šyöjätär ottau ta heittäy šilmät ikkunalla .Ottau lintuni , luou Šyöjättären šilmät ikkunan alla , iče vähäsen valautuu , tulou kotih ruttoseh .Šyöjätärtä vuotetah kylyštä , hyvin pitältä on Šyöjätär kylyššä .Čuarin poika šanou :
– Mintäh on pitältä kylyššä , ei tule pois ?
Lintuni šanou :
– Pitäy paremmaksi pešeytyö , jotta šiula paššais , a mie lähen pois ukon ta akan luo .
A čuarin poika kieltäy :
– Ehit šiitä lähtie , kun hiän kylyštä tulou , pitäy vuottua .
Čuarin poika šanou piijoillah :
– Mänkyä käyttä pois , jo nyt on pešeytyn , kun on näin monta tuntie ollun .
Kun männäh käymäh – kiukuan on šortan kylyššä , noven on iččeh , jotta ei tunnu inehmiseltä , i šokie on .Tuuvah häntä čuarin pojalla , et täššä on moršien .Čuarin poika kaikki pöläštyy , šanou :
– Viekyä hoš minne , miula häntä ei pie !
Alkau lintuseh kera elyä , niikuin ennenki .Lintuni alkau paissa .
Та šen pivuš starina .
Oli ennen ukko ta akka
карельский: собственно карельское наречие
Ухтинский
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
[Терпеливая жена]
русский
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–