Тексты
Вернуться к списку | редактировать | удалить | Создать новый | История изменений | Статистика | ? Помощь
Оli ennen muailmaš pappi
Оli ennen muailmaš pappi
карельский: собственно карельское наречие
Ухтинский
Оli ennen
muailmaš pappi .Akka työnši papin kašakkua palkkuamah kyläštä .Hänellä kun šielä mečäš tulou mieš vaštah , kyšyy šiltä papilta :
– Kunne šie läksit ?
Pappi šano , jotta hän läkši työmieštä palkkuamah .
– Ota miut , – šanou mieš .
Pappi kyšyy :
– Mi šiula on nimi ?
– Matti , – vaštai mieš .
– Ei akka käškenyt Matti-nimistä kašakkua palkata .
Та lähettih ykš yhellä päin , toini toišella päin .Še šama mieš kierti meččie myöt’e tuaš vaštah .Tuaš kyšyy :
– Kunne šie mänet , pappi ?
– No mänen kašakkua palkkuamah . Mi šiula on nimi ?
Mieš šanou :
– Miula on nimi Matti .
Niin tuaš ei palkannun Matti-nimistä , i lähettih ykš yhellä päin i toini toišella päin .Šamani mieš kierti kolmannen kerran papilla vaštah .Tuaš kyšy pappi nimen , še šanou :
– Miula on Matti nimi .
– No eikö tiäl ole muunnimisie miehie , kun kaikki ollah Matti-nimiset miehet ?
Tai palkkuau šen kašakakši .Männäh kotih , i viey šen akan luokše še pappi kašakan .Kun ruvetah muate , toisešša huonehešša on pappi , a toisešša kašakka .Kašakka mänöy oven luo kuuntelomah , mitä hyö tuumaijah .Še akka kyšyy papilta :
– Mipä šillä on nimi kašakalla ?
– Šillä on Matti nimi .
– Oho pappi , mimmosen čuuton luait , kun palkkasit Matti-nimisen kašakan . Šen kera täššä miula nyt loppu tulou .Kun šie noušet huomenekšella , šano hänellä – anna mänöy meččäh , šielä on kontie šyönyn meijän lehmän , nin kontie šyöy hänet .Šiitä myö piäšemmä kašakašta .
Huomenekšella išäntä ja kašakka juuvvah kahvi .Kašakka kyšyy :
– Mitä nyt on työtä ?
Pappi šanou :
– Kun meilä on jiänyn mušta lehmä yökši meččäh , kun šen voisit šuaha .
No , kun mänöy šinne , šielä kontie viäntäy juurie .Hiän viänti vičan ta pani kontiella päičet piäh , veti šen kontien tallih , mäni pirttih i šanou šillä akalla :
– Mäne nyt lypšä še musta lehmä , še on tanhuošša nyt .
Akka kun mänöy lypšämäh , šielä kontie on šyönyn kaikki lehmät .Šiitä tuas ruvetah muate .Akka i šanou papilla :
– Johan mie šanoin , jotta ei pie ottua Matti-nimistä kašakkua ruatoh .Nyt kun noušet huomenekšella , nin viijen virššan piäššä on lampi .Lammišša šielä on vetehini .No kun mie olen nähnyn unissa , jotta šielä on šiun tuaton hopieristi kirvonnun šinne veteh .Kun kašakka mänöy šitä šuamah , nin šinne hiän i joutuu .
Huomenekšella toimittau käymäh ristie lampih .Lammin laijalla on hyvin šuuri kivikkövuara .Kašakka alkau kivie paukuttua šinne järveh vetehisen piällä .Vetehini työntäy poikah kaččomah , ken šielä lykkiy kivie .Šanou še vetehisen poika :
– No mitä šie nyt Matti ruat , kun kivie lykit järveh i tahot tappua miät ?
– Nu kun et tuone sitä hopieristie , mi on tuaton risti , nin täh päiväh loppuu teijän elämä .
Antau še poika omah ristih Matilla : mäne nyt papin luokše rissin kera .
Tuaš ruvettih muate .Akka i šanou papilla :
– Kačo šie , nyt jo vetehisen rissin toi .Pitäy še tappua tahi työntyä koko kyläštä pois .
Huomenekšella nouššah makuamašta .Pappi šanou kašakalla :
– Ota šie mitä tahot , vain mäne poikeš .
Kašakka šanou :
– Kun vuosipalkan antanetta , nin šiitä lähen pois .
No pappi anto šen palkan – voit lähtie poikeš .
– No kun šie annat sen palkan , nin onko šiula pahua rekie antua miula ? Vielä kyšy listiet rekeh , pappi neki anto . Šiitä kyšyy vielä šuurta hiilivakkua .Šiitä hiän panou šen hiilivakan kojukši rekeh i lähtöy ajamah .Kontien panou heposekši , vetehisen pojan panou ajamah kontieta .Vetehisen pojan pitäy ajua kaupunkih čuarin ikkunojen alačči .Čuari kaččou : no ken tuo on matkalaini , kun kontie on heposena , vetehini ajamašša ?Čuari šanou :
– Kenpä šie olet matkalaini ?
A Matti šanou :
– Mie olen muailman pohatteri , ympäri muailmua kiertelen .
Čuari šanou :
– Tule tänne šišällä , on miulaki ruatuo .
No hiän mänöy šinne šišällä i šanou :
– Minne miun heposet joutuu ?
Čuari anto avaimet , i hiän šuatto heposen tanhuoh .Čuari šanou :
– Kun kolmepiähini smeja tahtou tyttären ottua , kun šen voisit piäštyä .
Matti tuumuau :
– Kyllä še piäšöy , kun kolmešatua rupl’ua annat palkkua .Nyt mäne šie šeppäh , – šanou Matti .– Pitäy tavottua kolmepuutahini lakki piäh i kolmepuutahini vasara , kolmepuutahini alasin – kaikki rautaset , ja vielä pitäiš šuaha kolmepuutahiset kortit miula smejan kera korttie lyyvä .
Tyttö viijäh takahuoneheh muate , Matti rupei etuhuoneheh makuamah .Kun kaikki ruvettih makuamah , pantih kolme tuohušta palamah stolalla .Matti ottau ne kortit ja kaččelou .Tulou vähän ajan peräštä še smeja tyttyö ottamah .Näköy Matilla kiäššä kortit .Šanou Matti :
– On täššä vanhat kortit , ja kun ei ole kumppanimieštä peluamah , nin ykšin peluan .
Ruvettih hyö peluamah .Kumppani kattau kolme korttie i voittau , še prinkkuau kolme kertua oččah .Hyö pelatah .Matti i voitti smejan .Smeja kun panou šilmät umpeh , nin Matti kolme kertua lyöy pal’l’alla , smeja šen jotta piäsi mereh pakoh .Huomenekšella čuari šanou :
– Mänkyä šuakua še mieš ta tyttö poikeš , naverno on šyönyn ne smeja .
Mereštä annettih tieto , jotta pitäy antua tytär keškimmäisellä vel’l’ellä , kun ei šuanun nuorin .Tuaš čuari pyytäy piäštyä še tyttö .Matti šanou :
– Kun annatta kuušišatua rupl’ua , nin piäššän .
Čuari anto i tavotti nyt kuušipuutahiset vehkehet .Matti vuottau uutta šenihyä .Kun tuli smeja , i šen voitti šamalla keinoin , i smeja pakeni mereh .Čuari tuaš tuumuau :
– Nyt še on vienyn tyttären , mänkyä keräkkyä luut pois .
Čuaril annettih tieto , jotta tulou yhekšänpäini smeja ottamah .
Čuari pyytäy Mattie piäštyä tyttö petašta .Matti šanou : kyllä hiän piäštäy , no pitäy antua tyttö hänellä akakši .
Matti tuaš luajitti yhekšänpuutahisen vasaran .Vielä oli rautaukko tavottu i läpi šeinäštä oli pantu kiini rautalankoilla .Tuaš tuli smeja , yhekšänpiähini , vihasena i rupei peluamah korttie .Smeja jo rupei voittamah , a rautani ukko rupei nakramah .Še šanou :
– Kenpä še on stolan piäššä vanha ukko ?
Matti šanou :
– Še on miun tuatto , še nakrau šilma , kun šie häviet .
Smeja šanou :
– Kyllä heittäy nakrannan , en mie lähe kun šuuh tuolla ukolla .
Ja kun še puuttu smeja šuuhu ukolla , Matti löi šitä yhekšänpuutahisella pal’l’alla oččah , i šiitä smeja vei šeinät i ukon mereh .Čuari šanou :
– Oli kova rähinä yöllä , nyt še on vienyn tyttären .
No tullah tervehenä poikeš , šiitä pietäh hiät i annetah Matilla še čuarin tyttö .Pannah Matti čuariksi .Matti šanou :
– Hyvä on kun miut panit čuariksi , še rautani ukko pitäy šuaha mereštä .Pitäy olla yhekšäntuhatta saltattua , ennen kun mie lähen , i yhekšän kuukauven ruuvat pitäy panna niillä matkah , yhekšäntuhatta šyltä rautačieppie pitäy olla matašša .
Kyllä še väkie i tavarua on , no laivua ei ole , a Matti šanou : "Kunhan tulou valmehekši , kyllä laivat löytyy ".Matti mäni rannalla , löi kolme kertua merta ristih , i tuli šuuri laiva rantah i lastiat [?] oli šielä .Šano šillä laivalla :
– Nyt šie šuat lentyä yli meriä ta maita .Lennä ših kohtah , miššä on ukko meren pohjašša .
Še lenti kakši merta ja kolmanella še laiva pietty .Matti šano :
– No ken šinne ruohtiu männä meren pohjah rautaukkuo šuamah ?..A mie kun lähen iče i liikutan čieppie , nin työ noštakkua pois šieltä .
Saltatat vaššattih : no kyllä hyö noššetah .Šuatih čiepillä meren pohjah .Še mäni juštih talon piällä .Mäni talon šiämeh , šielä on vanha akka , a šeinäh on lyöty [?] vanha ukko .Akka šanou :
– Miehet on mänty viinua šuamah , kun tulou pruasniekka , tuuvah yhekšän tynnyrie viinua .
Pojat tultih eikä šuatu viinua .Akĸa šanou :
– Kun oli šemmoni mieš , še olis šuanun vaikka kuin paljon viinua .
– No mitä et piettän šitä ? – šanottih pojat .
– Mistä mie tiesin , jotta työ että tuo viinua .
Pojat tuaš lähettih viinua eččimäh .Tuaš Matti i mänöy akan luokše i kyšyy :
– Kunne šiun pojat mäntih ?
Akka šanou :
– Viinan eččoh .
– Oho , – šanou Matti , – mie kyllä šitä voin keittyä . Anna vain šuuri aštie .
Akka anto šuuren aštien , lammin kokosen .Matti rupei keittämäh viinua .Ruttoh joutu hänen viina .Pojat tultih , ei šuatu viinua .Akka heilä šanou :
– No kun nyt täštä liikutatta , šuatta šiitä viinua .
Še kun maisto šitä , ših i kuatu , kuoli .Toini kun maisteli , šiihe i kuoli .Yhekšänpäini kun juokši , tuaš kuatu .Kaikki vellet i kuoltih .
Matti mäni akkua pyytämäh šitä viinua juomah , i akan kuolettau , i vanhan ukon .Šiitä ottau rautaukon , liikuttau čieppie , i saltatat noššetah häntä laivah .Šiitä mänöy takasin kaupunkih .Vetehisen heitti takasin lampih , kontien piäšti , a iče rupei elämäh čuarin tyttären kera .
Оli ennen muailmaš pappi
карельский: собственно карельское наречие
Ухтинский
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
[Поп и работник]
русский
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–