Тексты
Вернуться к списку | редактировать | удалить | Создать новый | История изменений | Статистика | ? Помощь
Oli enne die ukko da akku
Oli enne die ukko da akku
карельский: ливвиковское наречие
Ведлозерский
Oli
enne die ukko da akku .Elettih oldih hyö i heile rodih kaikkiedah kaksi lastu , tytär da poigu .Ukko da akku kuoltih , tyttö jäi kaheksatostu vuodine , a poigu jäi seiččetostu vuodine .Hyö , velli da sizar , elettih kaksi vuottu kahtei .Velleh sanow :
– Hoi sizär , minul pidäw naija .
Sizäreh sanow :
– A enne naindua osta minul mašin , minä rubien ombelemah sobua .
Dai velleh ostaw mašinan i sanow sizärelleh :
– Täl mašinal sinä älä rubie prostoidu sobua ombelmah , a ombele vaì šulkuw .
Sizäreh ku on vahnembi , ga i sanow vellel :
– Sinä rubie meččäh käwmäh .
A sizäreh oli ylen ozakaz , i velleh händy kuwndeli .
Dai häi naibi Syvätterien akan tyttäres .Velli sizären panow yheksändeh jatuažah šulkuw ombelemah .Huondeksil meččäh lähties aivin menöw sizäreh luo blahoslovenijal , sanow :
– Blahoslovi minuw , sizär , meččuimah .
Häin sanow :
– Spuassu blahoslovikkah .
A mučoil rodih paha mieles , mikse kävyw sizäreh luo blahosloven’n’al .Häi ottaw enzi piän tanhuos kuvves lambahas parahan lambahan tappaw .Tulow vai ukkoh kodih , ga mučoi sanow :
– Voit mennä sizäres luo blahosloven’n’al , kuvves lambahas parahan tapoi !
A ukkoh vastai :
– Tapoi ga tappakkah , tänäpäi ku kaksi sain ga !
Lähtöw toizen piän velli meččuimah i opadi menöw sizäreh luo blahosloven’n’al , sanow :
– Blahoslovi minuw , sizär , meččuimah .
Häi sanow :
– Spuassu blahoslovikkah .
Mučoil on moine paha mieles i häi ottaw kuvves lehmäs parahan tappaw .Illal juoksow jo pordahil vastah , sanow :
– Voit mennä sizäres luo blahosloven’n’al , tänäpäi kuvves lehmäs parahan tapoi .
Velli ei suwtu , sanow :
– Tapoi , ga tappakkah , kaksi ku sain tänäpäi ga .
Kolmandennu piän menöw blahosloven’n’al , sanow :
– Blahoslovi minuw , sizär , tänäpäigi meččuimah .
Sizär blahoslovi .A heil on tuatas diännyh uveh kaheksakezäne .Mučoi kolmandennu piän ottaw dai tappaw sen ubehen .Illal itkumädžyn kel juoksow ukol vastah , sanow :
– Voit mennä sizäres luo blahosloven’n’al , tänäpäi ubehen tapoi .
Velli ei suwttunuh yksikai , vai sen burahtih :
– Tuli tai hänelleh .
Nelländenny piän opadi menöw velleh sizärelluo blahosloven’n’al .A mečäs sie suaw häi mene tiid’e mih tuhanzih .Nelländenny piän mučoi ottaw da lapsen vaččah tappaw , a iče lattiel riemistäh virumah .Tulow kodih ukkoh , ga häi sanow :
– Voit mennä blahosloven’n’al sizäres luo , vaččah lapsen tapoi dai iče olen kuolemas .
Vellel rodih moine paha mieles , stuwlal istuvui i duwmaiččow , midä nygöi ruadua ?Häi ottaw t’omnoih koriettah hevon val’l’astaw .Menöw sinne yläh sizärellyö , sanow :
– Šuorie nygöi , sizär , šuorie !
– Kunnebo , velli-rukku , nygöi minun otat t’omnoil korietal , minul šulkut dai kai tähgo levälleh diäh ?
Dai istuttaw sizären t’omnoih koriettah i lähtietäh .Häi ajaw hevol gluhoih korbeh .Ottaw i sizärel polvien kavoti jallat katkuaw i kynäbryksien kavoti käit katkuaw .Lykkiäw sizären sinne gluhoih korbeh , iče kodih ajaw .Sih jäi verdy hänen käzis da jallois .Sizäreh sie itköw viet i veret , piäze ni kunne ei .Kolme golubkua sih tulow hänen veril .Yksi golubka luadiw paginan , sanow :
– Älä itke sinä , naine armas , a mene suarin poijan saduh !
Neidine se on moine nähtä čoma , ga ei sua sanoil sanuo , ni virzil vediä .Nu häi vieröw , vieröw suarin poijan saduh .Yhten piän häi sie marjazen i otti savus .Suarin poigu tulow saduh , šavindeleh , sanow :
– Nu mi neče čuwdo , ku marjane kadoi , saduh ni kedä ei käwnyh .
Tossu piän suarin poigu ottaw , zapiskaizen kirjuttaw : "Ku ollet vahnembi , diävei – otan muamakse , a ku ollet iččen igähine naine , ga otan libo mučoikse libo sizärekse ".
Häi tossu piän sie savus vieröw i ottaw vie juablokkazen i lugow zapiskazen .Kolmandennu piän suarin poigu kaiken luadustu syömisty varustaw stolal savus i kirjuttaw : "Ole miittuine tahto , nygöi tulow diäviekseh ".Häi vastah kirjuttaw : "Olen ristikanzu , ga ei ole käzii da jalgoi ".Suarin poigu duwmaiččow , nygöi tulow , i jättäw škuapan uksen avoi .Hrustal’noi škuappu on .Häi nelländen piän vieröw , vieröw i istuh stolah .Stolas syöw , d’uow i menöw hrustal’noih škuappah i škuapan uksen panow salbah .Suarin poigu kävelöw , viheldelöw i sanow : "Nu mi neče čuwdo , syömizii syöw , d’uow , diävei ei ".Neidine sе škuappua i lekahuttaw vähäzel .
Kolme kuwdu suarin poigu syöttäw .Avuaw škuapan uksen , ga moine on hyvä da čoma neidine , ei sua ni silmie ottua , vai ei ole käzii da d’algoi .Dai hyö tunnustetahes i häi ottaw neidizen mučoikse .Kuwdu kolme sie pidäw škuapas , syöttäw , ei työna ni kunne .Jo yhtyttih dai kai , a suari ei tiije , što on poijal mučoi .Kaččow suari , ei poigu syö , eigo d’uо , aivin laihtuw , ei ole dielot hyvin .Hänel d’ongoi mučoi kohtustuw , suarin poigu hänen snimaiččow , ottaw kartočkan hänes , tuatalleh i sanow : "Nygöi , tuatto , minä tahton naija , sidä i laihtun .Nygöi työnä d’oga sarstvah lakeit , snimaiččemah rahvahii , neidizii , mengäh eluo mi tahto , siid minä mučoin valličen ".
Kuw-toine menöw , tullah lakeit i tuvvah tuhanzii kartočkoi .Кaččow suari dai sarevna niidy kartočkoi , dai poigu kaččow .Saarin poigu ottaw oman kartočkan kormanis i heittäw niijen keskeh .Suari i kogo hiän heimokundu miellytäh sih kartočkah , a nähtä vie ei sidä nastu .Poigu sanow : "Blahoslovi , muamo , minä nygöi tämän otan mučoikse , olgah lähilloitton ".
Suari , konečno , poijan sanua ei ylimieli i andoi blahosloven’n’an ottua .Dai ottaw suarin poigu sen neidizen mučoikse , a se d’o on mahan kel .Vai naibi suarin poigu dai hänel tulow sročnoi pakiettu , što tulla hänel pidäw voinil .Dai suarin poigu lähtöw voinil voiskan kel .Händäh työtäh , kaimatah .Kuw aigua menöw i mučoi sai lapsen .Hänel työtäh kirjane , što mučoi sai lapsen , poijan : päiväine piälakal pastattaw , kuwdamane očal kumoittaw i joga tukan ladvas tiähtyöt on .Annetah kirjane počtal’jonal viija suarin poijal .A počtan talui (tiijät ) oli jo mužikku vahnu .Astuw , astuw i ezmäzeh kyläh yökse rubiew .Taloih yökse pyrgiw ga emändy kyzyw :
– Yökse laskemmo , ga kunnebo olet menemäs ?
– Menen , – sanow , – suarin poijal kirjastu viemäh , mučoi poijan sai .
I ugodih kakras starikkaine vellen taloih yökse .Taloin emändäl on kyly lämmitetty .Häi sanow :
– Etgo , d’ad’a , mene kylyh ?
Starikkane kylyh lähtöw , neveskäh se počtan avuaw i lugow kirjazen .Kirjazen lugow i sen revittäw , uvven sijah kirjuttaw : "Eigo ole počči , eigo počin poigu , moizen poijan sai mučois ".Suarin poigu vastah kirjuttaw : "Olgah miitune tahto , olgah minun tulendah sah siit ".Tulles starikkaine tulow sih samah taloih yökse .Opad’ on kylyn lämmitännyh , sanow : "Mene , d’ad’a-rukku , matkas tulduw kylvetä d’algoi ".Iče ottaw , kirjazen revittäw , uvven sijah panow : "Ni yödy , ni päiviä ei pidiä siit .Panna kaksipiähizeh puččih muamo i poigu i työndia merel ".
Suaril da sarewnal ylen on igävy heidy sinne panna puččih , no ylimielie poijan sanua ei voija i pannah sinne puččih kuvvekse nedälii produktua .Kirjazel on : "Ni yödy , ni päiviä ei pidiä ", a hyö jo kaksi n’edalii kerätäh heidy , ei voija erota , moine heilä on žieli bunukkua da neveskiä .Dai työttih heidy pučis merdy myö matkuamah .
Hyö matkatah , matkatah merdy myö kuwzi n’edälii .Brihaččune sanow :
– D’ogo , muamoini , potkastammos ?
Sanow :
– Älä , poigani potkastai , ku emmo ole vie keskimerel !
Rubiew jo pucči kivih kolahtamahez :
– D’ogo nygöi , muamo , potkastammos ?
– Potkastai , nygöi , poigu .
Brihaččuine ku potkastah , ga pučis pohju i pakkuw i randah piästäh .Mennäh randah , vihandal nurmušal azetetahez , väzyttih merdy myö ajajes .Syömizet , d’uomizet heile loppiettihes .Muamah väzyi i heittyi muata , a kaivostu ei nähnyh , a brihačču däi elostamah .Brihaččune elosteleh , elosteleh ga kaivozeh i kirboi , a muamah on uinonnuh , ei näi .Havaičui muamah , ga ei näi brihaččustu .Häi itköw , itköw , kai ulahteleh .Tulow harmai starikkane , kniigu käis , sanow :
– Midä itket , naine armas , verizii kywnälii kirvotat ?
Mučoi hänel vastuaw :
– Kaheksandeltostu ku rubein itkemäh , ičelleni uija vetty olis , mi on minul itkiettyö .
– Koittele , – sanow starikku , – kaivostu , nečis on kaivone , käzin’uwčil .
Panow käzien kyngäzet kaivoh , ga hänel sie brihaččune kaivos puwttuw .Rubiew lastu mual heittämäh , ga d’o hänel käit ollah , hyvät käit .Häi ihastui , ei tiije iččiedäh , ku käid rodih .Starikkaine kaččow sidä , gai sanow :
– Kasta jallat kaivozes .
Häi panow jalgukyngät kaivozeh , nostaldaw sie , ga hänel jo ollah jallat , kui neidizenny olles .Häi ihastui i starikkazel kaglah .Siit ottaw lapsen i lähtöw astumah , a lapsel on paikku piäh kriepitty .Astuw , astuw i puwtui sih samah omah kyläh .Häi tiedäw vellen koin i menöw sih taloih , sanow :
– Laskettogo lapsen kel huogavumah kodvaizekse ?
Mužikku sanow :
– Ga on häi sen verdu muannuttu ,kunnebo työnät lapsen kel yön vastah ?
A mučoi sanow :
– Ni miittumua yöniekkua tänäpäi täh ei pie !Tänäpäi tulow suarin poigu kodih mennes yökse i pakiččijoi yökse ei pie .
– Väzyin , hyvä mučoi , lapsen kel , laske ielleh , a sinul minun sanois sidä i roikkah , midä vai hengästätös .
A mužikku sanow :
– Kunne työnämmö vastu yöh lapsen kel , häi päčil i maguaw .
Mučoi se nowzow päčil i vieröw päčin bokal maguamah , lapsen panow seinypuoleh , a iče vieröw täh puoleh .
Suarin poigu tulow kavahtah sih yökse , voiskan kel kodih mennes .Suarin poigu tuli i latettu myö kävelöw šavizow , moine on hänel tusku kodih mennä .Siit häi sanow :
– Ettogo ken maltas suarnua sanuo ?
Ukkoh sanow :
– Minä en malta .
Suarin poigu sanow :
– Kenbo on neče mučoi päčil , eigo häi malta ?
A mučoi sanow :
– A olis , poigani , minus ičes suarnua .
Neveskäh se vikse ellendih , karahtih sih , sanow :
– En d’o ole rakas suarnua kuwndelemah , paiskua voinien dieloloi da muwdu .
A suarin poigu vie enämbäl priičoitui sanomah , sanow :
– Sano , sano , t’owta , sano ielleh , ni midä älä varua .
Sanow :
– Suarnan sanon , ga ku ei suarnua keskustettas .
Häi i allaw sanomah , kui häi eli vellen kel , kui hänel käit da jallat katkattih da gluhoih korbeh lykättih .
A velleh sih i palahuttaw sanuo :
– Ei d’o muga olluh ga .
A luaittu oli moine sana : ken suarnan keskustannow , ga sada rubl’ua d’engat , libo sanonduaijakse karzinah .Velliedäh d’o i pandih karzinah .A mučoi ielleh sanelow .Suarin poigu duwmaiččow : "Tämä suarnu on minun mučoin suarnu , tol’ko en tiije , ken on sanelii ".Mučoi ielleh sanelow :
– Sai poijan , počtal’jon puwttui Syvätterien akan tyttärelluo yökse , sе muutti kirjazen ...
A neveskäh ei voi tirpua , sanow :
– Ei d’o muga olluh ga !
Suarin poigu i hänen pani karzinah .Mučoi sanelles ei sano , što minä sain , a sanow : "Häi sai poijan : kuwdamane očal kumoittaw , päiväne piälakal pastattaw , joga tukan ladvas tiähtyt on ".A brihaččuine sih laskettaw : "Mami , minulhäi muga on ".
Suarin poigu duwmaiččow : "Mi nygöi "?Häi nowzow päčin piäl , livuaw , ga omani mučoi , vai käit da jallat on .Livuaw lapsel paikan , ga perti kai valgenow i joga tukan ladvas tiähtyt .
Siit suarin poigu tervehti mučoin mučoikse , poijan poijakse , a net otti , ukon da akan , i šuaškal piät leikkai .Lapsel da emändäl suwdu puolin toizin andoi .
A minul vie pohjattomal r’umkal viinua andoi .
Oli enne die ukko da akku
карельский: ливвиковское наречие
Ведлозерский
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
[Безручка]
русский
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–