Карельские причитания, оформлявшие ключевые этапы свадебного, похоронно-поминального и рекрутского обрядов, считаются исследователями одним из самых архаичных жанров устной народной поэзии карелов. В рамках всего корпуса представленных причетных текстов можно выделить три локальные традиции: севернокарельскую, среднекарельскую и южнокарельскую. Основной особенностью обрядовых причитаний является метафорический язык, который формировался при помощи традиционных поэтических формул, приемов и различных выразительных средств. Настоящая коллекция включает в себя тексты причитаний, собранные по преимуществу в течение ХХ века и опубликованные в сборнике «Карельские причитания». Книга была подготовлена А. С. Степановой и Т. А. Коски и увидела свет в 1976 году (Карельские причитания // Изд. подгот. А. С. Степанова. Петрозаводск: Карелия, 1976. 534 с.). Наиболее ранние варианты причитаний представлены текстами, выявленными в статье Н. Ф. Лескова «Корельская свадьба» (Лесков Н. Корельская свадьба // Живая старина. – Вып.3-4. – СПб., 1894. – С. 499 – 511). Наряду с этим можно познакомиться и с вариантами современных причитаний, которые удалось зафиксировать во время полевых исследований в течение первой половины XXI века.
Total number of texts: 89
Elkyä, kiiromien lapšet
Зашеек, Louhi district, Republic of Karelia,
1967
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 44
№837/6
Etkö voi valveuvuksennella...
Kalevala (Uhut), Kalevala district, Republic of Karelia,
1962
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 41-42
№213/14
Etkö voi valveuvukšennella
Kalevala (Uhut), Kalevala district, Republic of Karelia,
1966
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 45-46
№770/5
Passipo, kaunehilla ilmoilla šiätäjä
Sofporog, Louhi district, Republic of Karelia,
1967
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 45
Viluššuttih viiččijäiseni viilokerrat
Тикша, Muezersky district, Republic of Karelia,
1968
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 42-43
№1030/9
Ankeh vartuvon armahiksi
Тихтозеро (Pistojärvi), Kalevala district, Republic of Karelia,
1967
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 99-100
№822/5
Etkö voi valkeista šyntysistä
Войница, Kalevala district, Republic of Karelia,
1963
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 97-98
№343/12
Ettäkö vois tulla vaštual'omah
Войница, Kalevala district, Republic of Karelia,
1963
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 94-95
№343/13
Kun muamo kuolou, niin siitä tytär tulou hautuamah
Войница, Kalevala district, Republic of Karelia,
1963
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 91-92
№267/3
Kun tullah kalmismualta kotih, nin šiitä tuas itetäh
Войница, Kalevala district, Republic of Karelia,
1966
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 99
№765/7
Pokoiniekkua noššetah murkinalla
Войница, Kalevala district, Republic of Karelia,
1966
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 93-94
№764/8
Valkual'kua vualimaiseni valtajouččenuisien valkevuisikse
Войница, Kalevala district, Republic of Karelia,
1966
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 84-85
№765/5
Voikua valmissella tai vallan
Тихтозеро (Pistojärvi), Kalevala district, Republic of Karelia,
1967
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 86-87
№824/2
Joko vakauvuit vaipumattomilla varšišijasilla
Khaikolya, Kalevala district, Republic of Karelia,
1963
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 83
№326/4
Kuin kuolou ainuo poika talošta
Kalevala (Uhut), Kalevala district, Republic of Karelia,
1937
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 87-91
Min kajollisie luatusie työ kapšutteletta niillä
Khaikolya, Kalevala district, Republic of Karelia,
1963
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 85-86
№276/4
Mintäh viluloilta viimual'l'ou jo
Khaikolya, Kalevala district, Republic of Karelia,
1963
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 92-93
№326/6
No passipo ne kun
Khaikolya, Kalevala district, Republic of Karelia,
1963
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 98-99
№326/8
Ostolpiutukkua še joko oimun
Кепа, Kalevala district, Republic of Karelia,
1966
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 96-97
№772/10
Kaldauduokkua kallehien
Rugozero, Muezersky district, Republic of Karelia,
1937
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 140-141
Kenen varoih d'ätät
Rugozero, Muezersky district, Republic of Karelia,
1941
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 140
Konzu kuolou ukko, itköy akka ukolla
Березово, Belomorsky District, Republic of Karelia,
1956
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 139-140
Kuin miän t’iäl’ä iänel’l’ä it’kiet’äh, luvetellah pokoin’iekalla (rod’it’el’alla, kuolluolla)
Pasynki, Spirovsky district, Tverskaya (Kalininskaya) Oblast,
1957
Г.Н. Макаров, Образцы карельской речи. Калининские говоры, 1963, p. 71-78
НА КАРНЦ, ф. 1, оп. 19, ед. хр. 50, лл. 150–164
[Luvettelow omale ukole]
Обжа (Piži), Olonecky Destrict, Republic of Karelia,
1962
Г.Н. Макаров, В.Д. Рягоев, Образцы карельской речи. Говоры ливвиковского диалекта карельского языка, 1969, p. 90-91
НА КарНЦ РАН, разр. III, оп. 2, колл. 157, № 13
Ialo minul itkijiä ni kedä
Таччалица (Taččalu), Olonecky Destrict, Republic of Karelia,
1962
Г.Н. Макаров, В.Д. Рягоев, Образцы карельской речи. Говоры ливвиковского диалекта карельского языка, 1969, p. 110-112
№199/3
Pualenüän itkuvirzi
Куйтежа (Kuit't'iine), Olonecky Destrict, Republic of Karelia,
1962
Г.Н. Макаров, В.Д. Рягоев, Образцы карельской речи. Говоры ливвиковского диалекта карельского языка, 1969, p. 101-103
№200/2
[Itköw tapetule tuatole]
Куйтежа (Kuit't'iine), Olonecky Destrict, Republic of Karelia,
1962
Г.Н. Макаров, В.Д. Рягоев, Образцы карельской речи. Говоры ливвиковского диалекта карельского языка, 1969, p. 95-98
№200/4
Anna retureppänäisien esissä levittelen
Kalevala (Uhut), Kalevala district, Republic of Karelia,
1962
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 66-67
№213/13
Antilaš kyšyy hiälahjua
Зашеек, Louhi district, Republic of Karelia,
1967
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 52-53
№833/2
Antilaš kyšyy prituaneita
Зашеек, Louhi district, Republic of Karelia,
1967
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 53-54
№833/7
Itettäjä kiertäy antilahan kera ympäri lipasta
Kalevala (Uhut), Kalevala district, Republic of Karelia,
1948
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 69
Itetäh moršiemen piätä pannešša
Sofporog, Louhi district, Republic of Karelia,
1967
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 68-69
№828/2
Joko olet valmissellun
Sofporog, Louhi district, Republic of Karelia,
1967
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 67-68
№829/1
Ka vualimaiseni
Тикша, Muezersky district, Republic of Karelia,
1968
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 69-71
№1031/1(2)
Kallis hyväsen ta kallehih
Зашеек, Louhi district, Republic of Karelia,
1967
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 58-61
№834/4
Kiäniskuvirši
Зашеек, Louhi district, Republic of Karelia,
1967
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 49-52
№834/1
Kiäniskuvirši
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 46-48
Kiäniskuvirši
Зашеек, Louhi district, Republic of Karelia,
1967
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 48-49
№835/11
Miksi oletta šiirrytellyn
Зашеек, Louhi district, Republic of Karelia,
1967
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 63-64
№836/4
Noššatetah moršienta
Зашеек, Louhi district, Republic of Karelia,
1967
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 56-58
№835/1
Tyttö itköy muamolla, kun tulou kostista šulhasen talošta
Sofporog, Louhi district, Republic of Karelia,
1967
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 55-56
№829/4
[Hääitku pat'vaškalle]
Olanga (Oulanka), Louhi district, Republic of Karelia,
1928
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 62-63
[Hääitku veljelle, kun veli lähtee kutsumaan häävieraita]
Olanga (Oulanka), Louhi district, Republic of Karelia,
1928
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 54-55
[Isälle jä äidille itketään yhdessä]
Olanga (Oulanka), Louhi district, Republic of Karelia,
1928
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 61-62
Anna vallotteliuvukšentelen
Войница, Kalevala district, Republic of Karelia,
1966
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 111-113
№764/1(1)
Antilahalla piätä pannah
Войница, Kalevala district, Republic of Karelia,
1966
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 122-123
№763/1(10)
Etkö šie vois
Войница, Kalevala district, Republic of Karelia,
1963
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 111
№268/7
Itetäh, kun moršien heittäy oččipaikkua
Войница, Kalevala district, Republic of Karelia,
1966
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 121
№763/1
Lähetkö šie
Войница, Kalevala district, Republic of Karelia,
1963
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 108-110
№268/6
Mintäh, tuuvis hyväseni
Войница, Kalevala district, Republic of Karelia,
1963
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 100-101
№265/5
Morsien kiertäy lipašta
Войница, Kalevala district, Republic of Karelia,
1966
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 121-122
№763/1а
Muamo itköy tyttärellä, kun tytär lähtöy šulhasen kotih
Войница, Kalevala district, Republic of Karelia,
1966
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 123-124
№765/8
Aššukšentelen jo luavun
Khaikolya, Kalevala district, Republic of Karelia,
1963
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 113-114
№275/6
Illen jiähysien innolliset
Khaikolya, Kalevala district, Republic of Karelia,
1959
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 126-127
№79/7
Kylyh männeššä itetäh
Kalevala (Uhut), Kalevala district, Republic of Karelia,
1937
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 106-107
Kylyššä moršienta peššäh ta kylvetetäh. Hiän tuaš kylyššä oven takana itköy.
Uhta, Kalevala district, Republic of Karelia,
1937
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 110-111
Min oimullisie outoja
Kalevala (Uhut), Kalevala district, Republic of Karelia,
1937
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 102
Mintäh, kannettuiseni
Khaikolya, Kalevala district, Republic of Karelia,
1963
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 124-126
№275/5
Morsien kysyy hiälahjoja
Khaikolya, Kalevala district, Republic of Karelia,
1966
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 104-105
№774/1
Moršien itköy omalla tuatolla ta muamolla
Kalevala (Uhut), Kalevala district, Republic of Karelia,
1937
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 117-120
Moršien itköy šulhasen tuatolla
Kalevala (Uhut), Kalevala district, Republic of Karelia,
1937
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 116-117
Moršienta ruvetah šuorittamah kylyh. Kaššua riiččiessä itetäh
Kalevala (Uhut), Kalevala district, Republic of Karelia,
1937
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 105-106
Oh, mitä, or'hie hyväsen
Kalevala (Uhut), Kalevala district, Republic of Karelia,
1962
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 101-102
№213/2
Pat'vaška kiertäy pariskuntua, a tytön muamo oven takana itköy
Kalevala (Uhut), Kalevala district, Republic of Karelia,
1937
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 114-115
Pihalla männäh turkilla prostittamah
Kalevala (Uhut), Kalevala district, Republic of Karelia,
1937
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 120
Pirtissä peššäh šilmät ta šuoritetah. Hiän itköy
Kalevala (Uhut), Kalevala district, Republic of Karelia,
1937
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 120
Tulkuat'e še vallan armahat
Кепа, Kalevala district, Republic of Karelia,
1963
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 103-104
№343/2
Šulhaskanšalta lahjoja ottuassa itetäh
Uhta, Kalevala district, Republic of Karelia,
1937
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 115-116
Itetäh kaššua riiččiessä
Ondozero (Ondarvi), Muezersky district, Republic of Karelia,
1939
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 142-144
Kačahtitgo
Rugozero, Muezersky district, Republic of Karelia,
1941
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 147-148
Kaššanriičindä virži
Rugozero, Muezersky district, Republic of Karelia,
1941
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 145
Kun rubieu neičyt kylyh lähtemäh
Rugozero, Muezersky district, Republic of Karelia,
1937
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 145-146
Kun tyttö kihlotah, itettäjä kyzyy tytöldä d'engua, pannah stolalla, da kolissetah
Rugozero, Muezersky district, Republic of Karelia,
1937
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 141-142
Ongo šiula
Rugozero, Muezersky district, Republic of Karelia,
1941
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 148-149
Tuo, valgeilla ilmoilla laadija kandajaženi
Ondozero (Ondarvi), Muezersky district, Republic of Karelia,
1939
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 146-147
Itkuvirzi: muamah nostattaw tütärdü
Самбатукса (Sammatus), Olonecky Destrict, Republic of Karelia,
1963
Г.Н. Макаров, В.Д. Рягоев, Образцы карельской речи. Говоры ливвиковского диалекта карельского языка, 1969, p. 47-49
№221/1
Kül’ün l’ämmitändüvirzi
Таччалица (Taččalu), Olonecky Destrict, Republic of Karelia,
1962
Г.Н. Макаров, В.Д. Рягоев, Образцы карельской речи. Говоры ливвиковского диалекта карельского языка, 1969, p. 108-109
№199/1
Aššukšenteletta aikomien
Тикша, Muezersky district, Republic of Karelia,
1968
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 76-78
№1032/2
Aššukšentelou, aikomaisen
Матчезеро, Olonecky Destrict, Republic of Karelia,
1968
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 73-76
№1031/9
Kuin on kukkahat narotakuntani
Зашеек, Louhi district, Republic of Karelia,
1967
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 71-72
№835/2
Mintäh olet
Kalevala (Uhut), Kalevala district, Republic of Karelia,
1967
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 78-80
№826/6
Mitäkä oletta keräytyn
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 80-82
Ottamaiseni olottelin ottamien
Louhi (Louhi), Louhi district, Republic of Karelia,
1956
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 72-73
Ennen olis pitän
Войница, Kalevala district, Republic of Karelia,
1966
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 131-132
№765/9
Oi parvomaiseni
Войница, Kalevala district, Republic of Karelia,
1963
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 132-134
№268/5
On kavokšennellun näistä
Войница, Kalevala district, Republic of Karelia,
1966
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 132
№765/10
A vuota rupielen kaunehet
Khaikolya, Kalevala district, Republic of Karelia,
1963
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 127-129
№274/10
Ilmojen šuuruot
Khaikolya, Kalevala district, Republic of Karelia,
1963
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 134-135
№275/7
Vuotapa rupielen kujin keškimmäisen
Khaikolya, Kalevala district, Republic of Karelia,
1963
Карельские причитания. Изд. подгот. А.С.Степанова, Т.А.Коски, 1976, p. 129-131
№274/4